Systeemdenken van goed bedoeld naar goed gedaan

Verplichte lectuur voor mijn studie. Boek leest vlot weg en is op de praktijk gericht. Concrete voorbeelden welke de theorie verhelderen. De loopjes welke uitgelegd worden vergen wel wat aandacht / bestuderen, echter is dat de structuur welke je geleerd wordt. Nu halverwege het boek en ben positief.

Geschreven bij Systeemdenken

Het zien ontstaan van een schaduworganisatie bij de implementatie van referentiemodel voor een software ontwikkelingsorganisatie was voor mij de directe aanleiding om op zoek te gaan naar andere methoden voor diagnose en verandering. Het ontstaan van de schaduworganisatie uitte zich in het invullen van sjablonen door medewerkers zonder dat hen duidelijk was of werd gemaakt waarom dat nodig was. Om verschillende redenen ontbrak de verdiepingsslag die nodig is om de boogde voordelen van het veranderingstraject te behalen.

Het boek “Systeemdenken” onderkent dit probleem, dat vele organisaties hebben, en gebruikt dat als vertrekpunt. De auteurs geven aan dat er vaak wel aan symptoombestrijding wordt gedaan, maar dat de werkelijke problematiek niet wordt geadresseerd. Dit is ineffectief, omdat het probleem zich in de toekomst weer zal aandienen, en soms zelfs schadelijk omdat het bestrijden van symptomen onbedoelde neveneffecten kan hebben. Het boek geeft een heldere introductie in systeemdenken.

Het boek beschrijft een zevenstappen plan voor het analyseren van organisatieproblemen en het ontwerpen van interventies. De stappen zijn achtereenvolgens: 1) Vertel het verhaal; 2) Beschrijf het gedrag van het systeem in de tijd in grafieken; 3) Formuleer een richtinggevende vraag; 4) Identificeer structurele verklaringen; 5) Verdiep met behulp van reflectievragen; 6) Plan een interventie; 7) Review de resultaten en het proces. Deze stappen worden uitgebreid toegelicht en gelardeerd met talloze voorbeelden. Het moge duidelijk zijn dat de lezer deze niet onmiddellijk kan toepassen. Er is zeer veel oefening in de dagelijkse praktijk nodig om dit goed te kunnen doen.

Al met al een zeer interessant en leesbaar boek dat ik iedereen, die met organisatieproblemen te maken heeft, kan aanraden.

Makkelijk leesbaar boek voorzien van voorbeelden op verschillende abstractieniveaus. Handig om snel de essentie van systeemdenken te begrijpen en de techniek meteen in praktijk te brengen.
Let wel: het is een techniek; zonder kennis van het benaderen van organisatie- cq. sociale processen loop je een risico dat je de archetypen gaat gebruiken als een invuloefening!

Op dit vlak bestaan veelal engelstalige boeken, dit boek is het enige nederlandstalige boek dat ik ken met een prima prijs-kwaliteit verhouding. Het boek is een aanvulling op The Fifth Discipline Fieldbook van Peter Senge.

Als pluspunt zou ik zeggen: toegankelijk.