Terugkeer ongewenst

Een geweldig hoek met een hele goede verhaallijn. Daarbij komt dat ik zelf in Terezin (Theresiënstadt) ben geweest en veel van vertellingen daar ook hoorde van een gids die de situatie in WOII had meegemaakt.
De personages in het boek worden met scherpte neergezet, met goede en zwakke kanten. Slim maar ook naïef is de hoofdpersoon die ondanks de ontwikkelingen om hem heen niet kan begrijpen dat hij gevaar loopt. Je wilt het hem wel toeschreeuwen. Maar zijn noodlot, dat hij in WOI al voor een deel ontmoette, kan hij niet ontgaan. Te veel vertellen zou de angel uit het verhaal halen, Lezen dus!

Prachtig ontroerend boek over Kurt Gerron die zoals hij over zichzelf zegt in het boek, te ijdel was om het gevaar te ontvluchten toen hij nog kon. Het hele boek door is de dreiging van deportatie voelbaar en toch hoop je net als de hoofdpersoon dat hij gespaard zal worden.
Geschreven met een zekere ingetogenheid. Prachtig!

Je zou denken "weer een oorlogsverhaal", maar dit boek is helemaal anders. Hier beschrijft een man hoe zij laatste levensjaren in concentratiekamp Theresienstadt verlopen. Omdat hij een vooraanstaand persoon is heeft hij bepaalde privileges in het kamp maar tegelijkertijd geeft dat bij hem de nodige gewetensconflicten. Heel lang weet hij door zijn positie zijn leven en dat van zijn vrouw te rekken, maar uiteindelijk moet ook hij zijn onontkoombare lot ondergaan. Het is een prachtig beschreven geschiedenis.

Terugkeer ongewenst is het derde boek wat ik van Charles Lewinsky gelezen heb en het heeft me geboeid tot de laatste bladzijde.
Het is een prachtig boek,dat ondanks het toch trieste onderwerp ook de nodige humor heeft.

Hoofdpersoon is Kurt Gerron en het verhaal begint dat Kurt ontboden wordt bij Obersturmführer Rahm in het concentratiekamp Theresienstadt,het kamp waar Kurt Gerron samen met zijn vrouw Olga verblijft.
Rahm vraagt hem een film te maken over Theresienstadt om de buitenwereld te laten zien hoe het er aan toegaat in het kamp en hoe goed de joden er behandeld worden.
Kurt twijfelt,maar doet hij het niet zal hij worden gedeporteerd naar Auschwitz.
Dat dilemma is eigenlijk de kern van het boek,
Het boek schrijft over de liefde tussen Gerron en zijn vrouw Olga,een liefde die intens is.
Je kunt je haast niet voorstellen hoe het er werkelijk aan toe ging,erover lezen is heel wat anders dan het zelf meemaken.
De gedachten van Kurt gaan vaak terug naar zijn jeugd,waarvan hij de verhalen van zijn grootvader nog altijd goed kan herinneren.
Je leest hoe zijn leven vóór de oorlog was,zijn omzwervingen van Duitsland naar Wenen om via Parijs in Amsterdam te komen.
Hij werkte er in de Joodse Schouwburg om uiteindelijk vandaar uit naar Westerbork en later naar Theresienstad te gaan.
Een indrukwekkend en aangrijpend boek,Lewinsky heeft op een manier verteld hoe iets wat ongelooflijk lijkt toch zomaar kon gebeuren.
De karakters worden goed weergegeven,je voelt de machteloosheid en Lewinsky weet dat alles op een waarheidsgetrouwe manier te vertellen.
Hoewel ik al veel boeken over de oorlog heb gelezen raakt het me iedere keer hoe men daar met Joden en andere gevangenen omging.

Dit is oprecht een van de mooiste boeken die ik ooit gelezen heb. 'Het lot van de familie Meyer' was ook al zo'n boek wat een enorme indruk heeft achter gelaten. Deze schrijver weet hoe hij je mee moet zuigen in een verhaal!

soms wil je niet weten wat volgt, maar toch kan je het niet laten om verder te lezen; méér dan aangrijpend

Als ik heel eerlijk ben, kocht ik het boek omdat ik de foto voorop zo mooi vond...
Het boek is prachtig, ik heb het in 1 x uitgelezen en moest ook erg huilen om het verhaal.
Het is niet te beseffen dat deze gruwelijkheden allemaal gebeurd zijn...en nog niet eens lang geleden..

Ik vond het een prachtig boek en kan het iedereen aanraden, het leest als een roman en je leert er qua geschiedenis heel veel van...maar, hou wel een pak zakdoeken paraat...

Absoluut lezen !

Terugkeer Ongewenst van Charles Lewinsky, wat een ontzettend indrukwekkend boek! Ook al had ik op een gegeven moment het idee dat het wat langdradig werd (er hadden wat pagina's minder in kunnen zitten), het boek krijgt van mij absoluut 5 sterren. Geen twijfel over mogelijk!
Lewinsky heeft een vertelstijl die je niet alleen in het verhaal trekt en je laat meeleven met de hoofdfiguren, maar dan zodanig dat je ik gevoel had dat ik allemaal zelf meemaakte. De angst, het verdriet, het onvermogen...

Ik heb het boek gelezen met de tablet naast mij. Op deze manier kon ik direct alle mensen google-en die in het boek voorkwamen. Hierdoor werd het nog 'echter' omdat ik een beeld had van iedereen.

Op het einde kon ik het niet droog houden, dit is zeker een boek dat ik nog even moet laten bezinken. Een absolute aanrader wat mij betreft!

Terugkeer ongewenst is het levensverhaal van Kurt Gerson, die al in de aanloop naar de Tweede Wereldoorlog zijn naam veranderde in Kurt Gerron, omdat Gerson te Joods klonk. We kruipen als het ware in het hoofd van deze acteur/regisseur. Het verhaal begint in Theresiënstadt, een concentratiekamp waar zogenoemde A-prominenten naar toe gingen, zoals artsen, rechters en Joden die in de Eerste Wereldoorlog hadden meegevochten voor Duitsland. Theresiënstadt is een concentratiekamp waar net als in andere kampen weinig tot geen eten is, geen rechten, alles werd de gevangenen ontnomen. Het enige verschil was dat sommige A-prominenten een ruimte voor zichzelf hadden en niet hoefden te werken. Obersturmführer Rahm vraagt Gerron een film te maken over Theresiënstadt. In deze film wil de SS laten zien hoe goed de Joden het hebben. Het Rode Kruis hebben ze ooit om de tuin geleid tijdens een bezoek, en nu moet er een film komen waarin de nazi’s de wereld willen wijsmaken hoe goed ze de Joden behandelen. Gerson staat voor een dilemma, hij moet een film maken die iets laat zien wat er niet is, die het tegenovergestelde is van de werkelijkheid. Doet hij dit echter niet, dan wordt hij rechtstreeks met Olga, zijn vrouw, op de trein naar Auschwitz gezet. Nu komen allerlei herinneringen aan vroeger naar boven, vragen die hij zichzelf stelt. Had hij kunnen voorkomen in Theresiënstadt opgesloten te zitten? Had hij beter op moeten letten, meer aandacht aan de politieke situatie hebben moeten schenken en minder aan zijn carrière als acteur? Ik vond het indrukwekkend hoe Lewinsky deze gedachtegang weet te beschrijven. Het ongeloof over de hele situatie, het niet kunnen accepteren, elke keer hoop of angsten hebben. Elke keer denken dat het toch niet erger kan worden (wat dan wel degelijk blijkt te kunnen) en dan verlangend terugkijken naar diezelfde periode. Het is een boek over machteloosheid, hoop, geweten, klem zitten in een vreselijk dilemma. Maar het is ook een boek over de kracht van fantasie, hoe je met fantasie jezelf geestelijk in leven kunt houden.

Op een voor mij indringende wijze heeft Charles Lewinsky uiterst gedetailleerd het leven weergegeven van Kurt Gerron (vroeger “Gerson” geheten) en zijn echtgenote Olga in het deportatiekamp Theresienstadt.
De stelselmatige vernedering van de vele bewoners in dit kamp en de uitputting als gevolg van steeds kleiner wordende voedselrantsoenen, ziekten en angst voor deportatie worden tot in details beschreven. Ondanks alle ellende wordt de situatie soms met een bepaalde vorm van Joodse humor geschetst.

Het verhaal begint met de opdracht van de kampcommandant Rahm aan Kurt om een film te maken over het leven in het kamp, waarbij aan de buitenwereld de indruk moet worden gegeven van een luxe leventje dat de bewoners daar genieten. De film is een vervolg op een bezoek van een delegatie van het Internationale Rode Kruis aan het kamp waarbij alles uit de kast is gehaald om een zo gunstig mogelijk beeld te geven als “niets aan de hand, alles volgens de regels”.

Kurt krijgt deze opdracht omdat hij tot 1933 in Berlijn een welbekende artiest en filmregisseur was. De maatregelen tegen Joodse inwoners van Duitsland vanaf 1933 hebben ertoe geleid dat Kurt en Olga op een gegeven moment naar Nederland zijn gevlucht waar hij enkele film heeft gemaakt. Na de inval in 1940 werden zij gedeporteerd naar Westerbork en vervolgens naar Theresienstadt.

Na een korte inleiding over de situatie waarin Kurt en Olga zich in Theresienstadt bevinden, wordt meer dan de helft van het verhaal gewijd aan de persoon Kurt Gerson (later Gerron geheten) zelf, diens jeugd en zijn tijd als artiest en filmregisseur. Af en toe wordt de gang van zaken met de te maken film verhaald en hetgeen in het kamp gebeurd. In feite een omgekeerde gang van zaken dan veelal plaatsvindt, t.w. een verhaal met af en toe “flashbacks”. Hier is de geschiedenis de eerste 300 pagina’s leidend en de huidige tijd is in feite ondergeschoven aan de rest. Ik heb dit als vreemd ervaren en ik heb mij steeds afgevraagd wanneer het feitelijke verhaal begint.

Pas later wordt enkel over de situatie in Theresienstadt bericht en over de onmogelijke opdracht, die Kurt heeft gekregen. Weigert hij de opdracht dan wordt hij onverwijld gedeporteerd naar een vernietigingskamp (Auschwitz), werkt hij mee dan houdt dit verraad jegens de Joodse medemens in. Door wèl aan de film te werken hoopt Kurt zich te kunnen vrijwaren van deportatie en ook de andere medewerkers aan de film klampen zich aan deze gedachte vast. Binnen enkele weken na de afronding van de film worden allen toch gedeporteerd naar Auschwitz. Achter de namen van Kurt en Olga komt de afkorting “T.O.” te staan, te weten “Terugkeer Ongewenst”, de titel van het verhaal.

Een beklemmend verhaal, dat veel details geeft en af en toe daardoor wat stroever verloopt.