Mijn strijd 6 - Vrouw

Geschreven bij Mijn strijd 6 - Vrouw

De lezer die afgaat op de titel en achterflap van het laatste deel van Karl Ove Knaugårds romancyclus Mijn Strijd en meer van hetzelfde als hij in de voorgaande delen kreeg voorgeschoteld verwacht, zal bedrogen uitkomen.
In de eerste pakweg 350 bladzijden staat vooral het proces dat Knaugårds oom Gunnar dreigt aan te spannen bij het verschijnen van het eerste deel van Mijn Strijd centraal en dan vooral de angst en vertwijfeling die die dreiging bij Knausgård teweeg brengen.
Dan volgt een lijvig middendeel dat de titel De naam en het getal heeft meegekregen. Het verhaal gaat over in een aaneenschakeling van vaak diepgravende essays die naadloos in elkaar overlopen. Eerst krijgen we een korte verhandeling over “de naam” voorgeschoteld. Vervolgens trakteert de schrijver ons op een pagina’s lange analyse van het gedicht Stretto van de Duitstalige Joodse dichter Paul Celan. Hoewel Knausgård zich eerst beklaagt dat hem het inzicht in poëzie niet gegeven is, mag zijn analyse van Stretto briljant genoemd worden – temeer daar dit gedicht tot de buitengewoon hermetische poëzie gerekend mag worden. Celan, zo laat Knausgård zien, probeert uitdrukking te geven aan de afwezigheid, de leegte die de consequentie is van de holocaust. Maar die leegte valt niet in woorden uit te drukken. Celans gedicht is een gestameld demonstratief zwijgen. In flarden en fragmenten probeert Celan het “niet” van de ver-niet-iging die de holocaust behelst ter sprake te brengen.
Van de holocaust is het een kleine stap naar de grote aanstichter ervan, Adolf Hitler. Wat volgt zijn zo’n 350 pagina’s over Hitler, waarbij veelvuldig geciteerd wordt uit Mein Kampf. Knausgård besteedt veel aandacht aan Hitlers jeugd. Knausgårds focus op het gevoelsleven van Hitler lijkt goed aan te sluiten bij zijn literatuuropvatting zoals dat uit de gehele Mijn Strijd serie blijkt en waarin zijn eigen gevoelsleven centraal staat. Hitlers latere boosaardigheid en jodenhaat zou te verklaren zijn uit een ressentiment dat een gevolg is van zijn onderdrukte gevoelsleven. Knausgård filosofeert en psychologiseert er lustig op los; daarbij maakt hij talloze uitstapjes naar bekende en minder bekende schrijvers en filosofen. Zijn analyses snijden hout en zetten aan tot denken. Voor sommige lezers zou het essayistisch middenstuk echter wel storend kunnen zijn, omdat de vele namen van schrijvers en filosofen hen dan wellicht weinig tot niets zeggen. Knausgårds analyse draait in de kern om een psychologie van ik en jij, die samen een wij kunnen vormen. Maar tegenover dat wij kan zich ook een zij vormen, de nazi’s tegenover de joden. En wanneer dat zij gereduceerd wordt tot een het kan zich zoiets verschrikkelijks als de holocaust voordoen.
Ten slotte kan de lezer zijn hart ophalen aan het vervolg van de soap die Knausgårds leven voor de liefhebber van zijn romancyclus ondertussen is geworden. We duiken weer volop in de dagelijkse beslommeringen van de auteur. Die zijn behoorlijk heftig en emotioneel als zijn vrouw Linda in een diepe depressie geraakt en wekenlang haar bed nauwelijks uitkomt. Bij Knausgård gaat het om de expressie van emoties en om authenticiteit. In deze expressie slaagt hij wonderwel door een consequent volgehouden stijl – zinnen die een zodanige cadans lijken te hebben dat je als lezer wel moet blijven lezen. Weliswaar zal de authenticiteit veel lezers aanspreken omdat zij die herkennen uit hun eigen alledaagse leven, maar alledaagse authenticiteit maakt nog geen goede literatuur. Maar wanneer de authentieke schaamteloosheid van de schrijver het personage dat hij zelf is verheft, zowel hemzelf als de lezer tot denken aanzet en zijn alledaagse wereld zo een nieuwe, diepere betekenis geeft én als dat dan ook nog gebeurt in prachtig proza, dan kan goede literatuur ontstaan. Als roman is Vrouw eigenlijk mislukt – want vlees nog vis, geen fictie en ook geen zuiver essay – maar desalniettemin is dit laatste deel van Mijn Strijd literatuur van de bovenste plank.

Geschreven bij Mijn strijd 6 - Vrouw

Niet alleen dit boek maar de hele serie is zeer lezenswaardig

Geschreven bij Mijn strijd 6 - Vrouw

Boek en dus met name de persoon knausgard blijft boeien, ondanks 'saaie' stukken. Ben elke keer weer benieuwd welke inzichten hij nog meer verwoordt! Niet willen missen!

Geschreven bij Mijn strijd 6 - Vrouw

Vrouw van Karl Ove Knausgard is het laatste boek uit de Mijn Strijd reeks. Het is een totaal ander boek dan de rest van de reeks.
Het gaat vooral over zijn vrouw Linda en haar manisch-depressieve periodes, zijn vader, het boek dat hij geschreven heeft en de problemen die zijn oom heeft tegen publicatie en het gaat over het dagdagelijkse leven van het gezin Knausgard met drie kleine kinderen. Tot in het kleinste detail wordt alles beschreven, van wat ze eten tot het naar de creche brengen, wat ze dan onderweg allemaal zien, hoe de was gedaan moet worden, echt alles wordt meer dan eens beschreven.
Daar tussenin zit dan nog een lang essay of novelle over Mein Kampf van Hitler. Dat stuk van goed 400 pagina's vond ik wel erg lang en zware kost. Het vraagt doorzetting en concentratie van de lezer.

Ik wist toen ik aan dit boek begon dat het een dik boek was maar ik dacht dat het in het verlengde van de andere vijf lag. De lange uitweidingen over andere boeken en dan vooral dat van Hitler vond ik erg lastig om te lezen, het was geen 'leuk' boek meer, het begon meer op een verplicht nummer te lijken en daardoor kon ik er niet meer van genieten. Het was bijna werken.

Geschreven bij Mijn strijd 6 - Vrouw

In het laatste deel van Mijn Strijd is Knausgard niet alleen de onweerstaanbare chroniqueur van zijn dagelijks leven maar blijkt de schrijver tevens een begenadigd essayist over Het Kwaad te zijn

Geschreven bij Mijn strijd 6 - Vrouw

De schrijver is uitzonderlijk open en eerlijk over zichzelf; de vele details over zijn dagelijkse handelingen vind ik iets teveel van het goede.

Geschreven bij Mijn strijd 6 - Vrouw

Knausgard besluit zijn reeks op de inmiddels vertrouwde gedetailleerde wijze, waarin hij verslag uitbrengt van alledaagse gebeurtenissen en gevoelens. Uit eerdere delen weten we dat hij lang geploeterd heeft om erkenning te verkrijgen als romanschrijver. Echter schittert dit deel juist op het gebied waaraan hij zich zo graag wilde onttrekken, namelijk het beschrijven en verklaren van het werk van vele andere kunstenaars en schrijvers. De combinatie van feiten, beschrijvingen en interpretaties, maakt zijn weerspiegelingen toegankelijker en boeiender dan zijn persoonlijke 'strijd.

Geschreven bij Mijn strijd 6 - Vrouw

Goede kwaliteit, dat is wat ik er goed aan vind.