De westermoskee en de geschiedenis van de Nederlandse godsdienstvrijheid

Nederland kent een lange traditie van tolerantie tegenover godsdiensten - zo denken we graag. Maar bij de komst van een moskee roepen omwonenden en politici tegenwoordig al snel: 'Stop de bouw!' In het geval van de Westermoskee in de Amsterdamse wijk De Baarsjes was er echter veel meer aan de hand. Journalist Kemal Rijken onderzocht de geschiedenis van deze veelbesproken moskee en schreef er dit boek over. Het is een verhaal vol ruzies en intriges, maar ook van succes en daadkracht. In De Westermoskee plaatst Rijken deze wederwaardigheden in de context van de geschiedenis van de Nederlandse godsdienstvrijheid. Het maakt van De Westermoskee een even spannend als belangrijk boek over de betekenis van godsdienstvrijheid in de praktijk.

Recensie(s)

Na twintig jaar plannen, financiële schandalen en politieke misrekeningen wordt de Westermoskee in Amsterdam gebouwd. Het boek van de Turks-Nederlandse publicist Rijken over deze geschiedenis komt precies op tijd. Waardoor zijn boek boven een gevalsstudie uitstijgt, is dat hij de discussies plaatst in een beschrijving van het debat om godsdienstvrijheid in Nederland sinds 1550. Katholieken, joden en hernhutters maakten een soortgelijke emancipatie en integratie door, doch – is de conclusie – is de situatie nu anders: religie kan niet meer dienen als integratiemiddel, de weerstand tegen de islam is groter dan tegenover joods-christelijke groepen, de banden met het moederland zijn door media sterker. Met zijn laatste vaststelling dat de Turkse organisaties nog een zeer gesloten cultuur kennen en zich niet willen openstellen, raakt hij ook een actueel thema in politiek en samenleving. Enkele foto's en bijlagen ondersteunen dit vlot geschreven boek, dat zeer aan te bevelen is vanwege de originele bijdrage aan het integratiedebat en omdat het onderbouwd kritisch durft te zijn naar alle partijen.

Dr. E. Sengers