Compagnie K

William March Compagnie K
Oorspronkelijke titel Company K
Vertaald en van een nawoord voorzien door Harry Oltheten

Bibliotheek van de Eerste Wereldoorlog deel 1

`Compagnie K heeft de kracht van een volksoproer; het is de schreeuw uit vele anonieme kelen.
Graham Greene

In 1933, kort na de geweldige hausse oorlogsromans die het lezerspubliek bijna letterlijk deed snakken naar een adempauze en behoorlijk oorlogsmoe maakte, verscheen Company K. William March, een veelgelauwerde oorlogsveteraan, beschreef in 113 veelal korte schetsen de wederwaardigheden van compagnie K; het moment van aanmelding en verscheping, de hemeltergende frontervaringen en de terugkeer naar Amerika. Ondanks zijn oorlogsmoeheid had het publiek oog voor deze uitzonderlijke schrijfprestatie getuige de vele lovende kritieken en de hoge verkoopcijfers.

Een van de bijzondere kanten van het boek is het feit dat we de diverse voorvallen, bijna alle facetten van de oorlog komen aan bod, zien door de ogen van de verschillende leden van de compagnie. De compagnie die zich manmoedig probeert staande te houden in die weerzinwekkende omstandigheden, is niet de hoofdpersoon. Het zijn de vele tientallen verschillende individuen, hun gedachten, frustraties en diepgewortelde angsten die de kern vormen van het boek. Compagnie K is het verhaal van de gewone soldaat, een verhaal dat onder de huid van de lezer kruipt en hem niet meer met rust laat.

Soldaat Yancey van compagnie K vermoedt dat geen oorlog langer dan een week zal duren als de gewone soldaten van de verschillende legers op een rivieroever bij elkaar gaan zitten en de zaken rustig bespreken. Maar de gewone soldaat is slechts kanonnenvoer en heeft het niet voor het zeggen. De onbekende soldaat in Compagnie K is onbekend omdat hij hangend in het prikkeldraad met zijn ingewanden naar buiten, zijn naamplaatje, brieven en al het andere dat hem kan identificeren weggooit opdat hij niet naar de Verenigde Staten teruggebracht zal worden als propagandavoer voor hypocrieten.

Compagnie K van William March is niet voor niets gekozen als deel 1 van de Bibliotheek van de Eerste Wereldoorlog. Het is indringend geschreven en geeft een ontluisterend beeld van een oorlog waarvan wij slechts kunnen bevroeden hoe erg hij is geweest.