Dagboek Indonesië (West-Java) van Jan Boonstra Dienstplichtig soldaat No. 250227043

Het boek ” Dagboek Indonesië” van Jan Boonstra, een dienstplichtig soldaat die uitgezonden wordt naar voormalig Nederlands – Indië. Het betreft hier de periode 1946-1950. Het is een persoonlijk verhaal van de oorlog in wat nu Indonesië heet. Dat er een dagboek is, is misschien wel uniek te noemen omdat in die tijd de legerleiding het ontmoedigde om een dagboek bij te houden. Waarschijnlijk vanwege de gebeurtenissen die het daglicht niet konden verdragen.

Dagboek Indonesië geeft dan ook niet helemaal een compleet beeld van de gebeurtenissen. De militaire excessen ontbreken er in. Al zal dienstplichtig soldaat Boonstra daar wel getuige van zijn geweest en wie weet wel toe gedwongen zijn ze uit te voeren, zoals zo velen, helaas. De auteur ( zoon van Jan Boonstra) heeft aan de hand van interviews met zijn vader aanvullingen proberen te krijgen op de verhalen uit zijn dagboek. Daarnaast heeft de auteur onderzoek gedaan en gebruik gemaakt van bronnen met relevante informatie over dit stukje geschiedenis.

In dit boek lezen we de dagelijkse beslommeringen van Jan Boonstra, vanaf het moment dat hij verplicht werd uitgezonden, zo maken we de boottocht mee, met het vele ziek zijn, de hitte rondom de Kreeftskeerkring etc. De aankomst in Nederlands Indië, het vele wachtlopen, het naar de kerk gaan, het vele ziek zijn en zo kunnen we nog wel even doorgaan. Het valt dan bij het lezen dat de oorlogsvoering een beetje achterwege blijft. Misschien te pijnlijk om dat op papier te zetten. Begrijpelijk het zullen geen fraaie momenten geweest zijn. Opvallend is ook dat Boonstra in zijn dagboek schrijft dat het hooguit een jaar tot 18 maanden zal duren.. Dat herhaalt hij een paar keer. De werkelijkheid bleek anders want Boonstra beschrijft in het dagboek de periode van 1946 tot 1950.

De teksten van het dagboek zijn cursief weergegeven zodat de lezer precies weet wat het verhaal van Jan is en wat de aanvullingen zijn. Ondanks dat de oorlogsdiepgang mist, is het een pluspunt dat de auteur in die vele aanvullingen zaken etc. uitlegt. Dat gebeurt niet al te vaak in boeken. Daar is echt werk van gemaakt. Het boek bevat ook veel foto’s, zo te zien uit het archief van Jan Boonstra zelf. Zo nu en dan komen er ook krantenartikelen voorbij die verslag deden van de gebeurtenissen.

Samengevat : Een persoonlijk dagboek rondom de uitzending van een dienstplichtig soldaat naar voormalig Nederlands- Indië. Persoonlijke beslommeringen met aanvullingen. Jammer blijft dat de echte diepgang mist. Je leest dat ze op pad gaan en dat ze weer terug komen van een gebeurtenis, wat er zich in tussentijd afspeelde, wordt in het dagboek niet duidelijk omschreven. Ondanks dat is het best een bijzonder dagboek, zeker omdat men het eigenlijk ontmoedigde een dagboek bij te houden. Dagboek Indonesië is een persoonlijk verhaal, van een soldaat die zijn dienstplicht vervuld. Boek is een aanrader voor iedereen die zich interesseert in geschiedenis of iets heeft met Nederlands- Indië.

Dienstplichtig infanteriesoldaat Jan Boonstra werd in 1946 uitgezonden naar Nederlands-Indië, gedurende zijn verblijf hild hij een dagboek bij, dat nu, aagevuld, door zijn zoon Wim Boonstra, met gegevens over de nationale en internationale politieke ontwikkelingen in boekvorm is verschenen.

De meer dan honderduizend soldaten werden naar Nederlands-Indië gezonden met het als rechtvaardiging verzonnen doel: ‘het herstel van recht en veiligheid en vernieuwing in vrij overleg’. De Nederlandse regering had echter een heel ander doel: de economisch zo belangrijke kolonie mocht niet verloren gaan. Het ‘herstellen van recht en veiligheid’ bleek al snel een guerillaoorlog te zijn, achter iedere boom kon een sluipschutter zitten, er lagen bermbommen, hinderlagen en opgebouwde wegversperringen. Wanneer de soldaten de wegversperingen op wilde ruimen werden ze vanuit de bossen beschoten.

Het boek bevat schokkende en bijzondere details. Bijzonder is bijvoorbeeld wat Boonstra op 5 november, nog steeds aan boord, schrijft: ‘Van half 5 tot half 6 hadden we theorie over de Indische Vrouw en over malaria; het was heel interessant.’ Ik ben benieuwd naar de inhoud van de les over de ‘Indische Vrouw.’
Soldaat Boonstra zakt regelmatig door zijn bed; slechte kwaliteit. De aantekening: ‘Ik ben ook weer eens door mijn bed gezakt.’, wordt langzaamaan een ‘running gag’, ware het niet dat de soldaten vaak fysiek flink afgebeuld werden en hun slaap hard nodig hadden.

Boonstra is een kind van zijn tijd, hij heeft het over ‘zwartjes’ en iedereen, buiten de Nederlandse militairen, die in Indië gewapend is is een extremist.

Het verblijf in Indië is erg zwaar. Boonstra heeft last van heimwee, van de hitte, en van de zware patrouilles. De soldaten zijn het slachtoffer van een grote hoeveelheid aan ziekten en ongemakken, Boonstra krijgt onder meer: vlooien en luizen, typhus, cholera, malaria, zware verkoudheid, dysentrie, hoge koortsmet als gevolg kapotte lippen, krampen, keelontsteking, keelklachten die verholpen weren door het verwijderen van de amandelen, oogontsteking en ringwormen onder de huid – in het gezicht. Verder wordt hij opgenomen omdat hij een tekort heeft aan rode bloedlichaampjes, remedie: goed eten en rusten.Vanuit Nederland bereikt hem het bericht dat de baby van zijn zus is overleden, het spijt Boonstra enorm dat hij de begrafenis niet kan bijwonen, hij kan zijn zus niet steunen en tot slot verzucht hij dat hij het meisje nooit gezien heeft.

Naar mate de militairen langer in Indië zijn wordt hen te kennen gegeven dat ze harder op moeten treden, er moeten vorderingen worden gemaakt, ze zijn er niet ‘om de bevolking te helpen’. Men gaat strenger op treden, wanneer een dorp verdacht wordt van het verbergen van extremisten worden alle huizen plat gebrand, ‘We moeten wel zo optreden om de bevolking te laten voelen dat ook wij streng kunnen optreden.’

Uiteindelijk blijken de acties van de Nederlandse militairen volslagen zinloos geweest te zijn, Boonstra verzucht tegen het eind van zijn verblijf dan ook: ‘Waarvooor zijn daar zoveel jongens voor gevallen en verminkt!’

Het boek geeft een bijzonder beeld van de ‘Politionele acties’ omdat we alles zien door de ogen van een soldaat, iemand die niet op de hoogte was van alles wat achter de schermen beslist werd en niet de ware reden van zijn aanwezigheid in Indië wist.