De bannelingen

Australië heeft wel een zeer bijzondere geschiedenis. Sinds de achttiende eeuw werden Britse gevangenen er naartoe gedeporteerd om te werken in strafkolonies. Zij kunnen beschouwd worden als de eerste Britse pioniers op het toen nog onbekende land. Tot eind 19e eeuw bestond het grootste deel van de bevolking uit afstammelingen van deze gedeporteerden. Dit is toch wel een fascinerend stukje geschiedenis en de romans van Colleen McCullough, zoals Botany Bay en Land van doornen die over dit thema gaan heb ik verslonden. Toen ik hoorde dat ook Christina Baker Kline, gekend van De kindertrein, hierover een nieuwe roman geschreven heeft kon ik niet wachten om het boek te lezen.

Londen 1840, Evangeline, een jonge gouvernante, wordt ten onrechte beschuldigd van diefstal en poging tot moord. De rechter oordeelt dat ze schuldig is en ze krijgt veertien jaar deportatie naar Van Diemensland (het huidige Tasmanië). Het wordt een maandenlange barre tocht over zee, waarbij ze bevriend raakt met de jonge Hazel en Olive. Op hetzelfde ogenblik wordt Matthina, de dochter van het stamhoofd van de Aboriginals, geadopteerd door de vrouw van de nieuwe gouverneur Lady Franklin. Ze brengen haar over van haar thuis op Flinderseiland naar de
gouverneurswoning op Van Diemensland. Hier wordt ze eerder gezien als een rariteit en een wilde, in plaats van een gewone snuggere tiener. Het leven van Evangeline, Hazel en Matthina zal verstrengeld raken op een wel bijzondere manier.

Dit boek gaat over zoveel meer dan alleen maar het verhaal van Evangeline en Hazel die beiden gedeporteerd worden naar Van Diemensland, Tasmanië. Matthina’s verhaal, over hoe zij van haar familie weggerukt wordt is zeer schrijnend. Ze behoort tot de oorspronkelijke bevolking van Australië en wordt door haar donkere huid als een ‘te onderzoeken object’ aanschouwd door de
blanke bezetter. Op een harde manier wordt zij weggetrokken van haar familie, om daarna op een wrede manier behandeld te worden door de mensen die haar adopteerden. Hoewel haar verhaal veel minder pagina’s beslaat dan dat van de andere hoofdpersonages blijft het wel meer hangen. Bovendien heeft de auteur in een nawoord vooral over Matthina’s verhaal meer uitleg gegeven. Dit vond ik persoonlijk zeer interessant, gezien er ook extra duiding was over haar research en bronnengebruik. Het verhaal over de Aboriginals heeft er bij mij toch flink ingehakt en ik zal zeker enkele werken lezen die de auteur in haar nawoord aanhaalde.

Christina Baker Kline heeft een boek geschreven dat bij velen een gevoelige snaar zal raken, bovendien snijdt ze tal van taboes aan zoals de manier waarop de inheemse bevolking behandeld werd (en nog steeds wordt) en de criminele afkomst van heel wat inwoners van Australië. Tot op de dag van vandaag is dit een onderwerp dat je zowel in Groot-Brittannië als in Australië
mijdt. Ze hanteert een heldere schrijfstijl met veel oog voor details. Dit uit zich in de accuraatheid waarop geschiedkundige feiten weergegeven worden. De auteur schrijft bovendien op een filmische manier, waardoor het wel lijkt alsof je je bevindt in het Australië van de 19e eeuw.

Wat ik vooral zeer bijzonder vond aan De bannelingen was het lef van de auteur om inhoudelijk te breken met wat ‘in’ is in onze hedendaagse literatuur: een sprookjesachtige happy-ending, zelfs sommige recente verschenen misdaadverhalen hebben er één. Door bepaalde onverwachte
gebeurtenissen geeft de auteur haar verhaal een nogal zeer verrassende
wending. Om spoilers te voorkomen ga ik hier niet verder op in, maar diegene
die het boek reeds lazen zullen wel weten wat ik bedoel.
Tot de laatste pagina blijft men gespannen verder lezen in het boek. Je bent als
lezer zo betrokken met de hoofdpersonages dat je hen wil helpen.
De bannelingen is niet alleen een mooi verhaal, het brengt een stukje
vergeten geschiedenis tot leven, waar ik toch even stil van werd. Vier sterren
****