De kunst van het pianospel de uitbeelding der techniek en de techniek der uitbeelding

Dit bijzondere boek is een neerslag van de visies en ervaringen van de beroemde Nederlandse pianopedagoog en pianist Cornelius Berkhout (1892-1958). Berkhout was leermeester van een grote generatie pianisten, waaronder Jan Wijn, Herman Uhlhorn, Kees Stokvis, Greta Lang, Johan van der Lichte, Maria Stroo, Hans van den Hombergh en natuurlijk mijn eigen oude leraar, Ben Smits.

Het manuscript heeft zo'n 50 jaar op uitgave moeten wachten, maar is nu eindelijk uitgegeven met hulp van de EPTA/ESDC, na grondige redigeerwerk, research en verantwoordde taalkundige modernisering door Ben Smits en aangevuld met historische annotaties mede door Albert Brussee. Hoewel het manuscript ontstond tussen ca. 1920 en 1950, en de taal hier en daar wat is aangepast is toch het oorspronkelijke manuscript van Berkhout zo goed mogelijk gevolgd.

De vele bloemrijke maar vooral logische en spirituele hoofdstukken behandelen vele facetten van het pianospel, zoals techniek, methodes, tonisatie, vingeractiviteit, toonladderproblemen, drieklanken, septimeaccoorden, tertsen, sexten, octaven, accoordspel, glissando, staccato, innerlijk klankbeeld, etc. Ook zijn er vele lezenswaardige praktijkvoorbeelden opgenomen, en een groot deel handelt merendeels over interpretatie, met soms filosofische gezichtspunten. Aan de hand van Ondine van Debussy worden voorbeelden gegeven hoe techniek en interpretatie samenvloeien tot een kunstzinnig geheel.

Het boek wordt besloten met vier Appendices:
- een nooit gepubliceerde recensie van een recital van Cortot in de Kleine Zaal van het Concertgebouw te Amsterdam van de hand van Berkhout, waarin de kern van de methode al aanwezig is - een korte levensbeschrijving met veel foto's door Ben Smits - een beschouwing over de plaats van deze pianomethode in het totaal der Nederlandse pianomethodiek door Albert Brussee - en een slotwoord waarin de (soms moeizame) 'Editionsgeschichte' van deze pianomethode wordt geschetst alswel een dankwoord aan de medewerkenden.

De ondertitel van het boek luidt: "De uitbeelding der techniek en de techniek der uitbeelding". Het boek zal dan ook naast documentaire en historische waarde ook zeker van praktisch nut zijn voor vele generaties toekomstige en huidige pianisten. Een bron van inspiratie en het lezen van dit boek stimuleert onmiddelijk om weer achter de piano te kruipen! Een must voor alle pianospelenden!