De onafscheidelijken roman

Geschreven bij De onafscheidelijken

Simone de Beauvoir, filosofe, auteur en nog veel meer, overleed in 1986, maar onlangs werd er dus toch nog een werk van haar uitgegeven aan de hand van een manuscript dat de Beauvoir al die jaren bewaard had. Het zou jammer zijn wanneer deze novelle De onafscheidelijken ongepubliceerd was gebleven, want het is een schitterende, ontroerende weergave van een vriendschap tussen twee meisjes. Behalve van de meisjes geeft het boek ook een beeld van hun verschillende achtergronden, in het gezin van André Gallard (Zaza) gaat het er heel anders aan toe dan bij Sylvie Lepage (Simone de Beauvoir). Viermaal probeert de Beauvoir het verhaal over de bijzondere vriendschap met Zaza vorm te geven, uiteindelijk was in het eerste deel van haar memoires, Een welopgevoed meisje (Mémoires d'une jeune fille rangée 1958) te lezen hoe invloedrijk haar band met Zaza was. Maar als novelle, zoals ‘De onafscheidelijken’, krijgt de jeugdvriendschap, de jeugdliefde alle glans die het verdient.

We kijken door de ogen van Sylvie naar Andrée, haar unieke gedachten over het vriendinnetje vormen het beeld zoals Sylvie haar ziet. Zonder zich al te specifiek uit te drukken is de kwetsbaarheid waarmee Sylvie zich opstelt ontwapenend en ontroerend, zou het daarom zijn dat de Beauvoir haar manuscript heeft achtergehouden? In haar memoires komt de Beauvoir iets minder kwetsbaar uit de verf, nu er in ‘De onafscheidelijken’ slechts een belangrijk thema is krijgt het alle aandacht.

De ontwikkeling van hun vriendschap heeft iets weg van een tragedie. Een dramatisch voorval betekent een omkering in de manier waarop Sylvie haar vriendin beschouwt, heel gedetailleerd verwoordt ze haar gevoelens en haar worsteling een strategie te bepalen. Hoe Andrée gevormd wordt door haar afkomst, waarin men verwachtingen heeft van toekomstige huwelijken, is helder beschreven. Tradities en etiquette staan hoog in het vaandel terwijl in het gezin Gallard de indruk wordt gegeven dat alles mag en kan, maar dat betreft alleen de kleintjes. Het is slechts schijn, zodra de kinderen belangstelling krijgen voor alles wat met verliefdheid te maken heeft worden de teugels aangehaald. De vrijgevochten Andrée kan die teugels niet verdragen, haar leven wordt onmogelijk door de tegenstrijdigheid van haar gevoelens en haar wil.

Behalve de moeder, die als een kloek waakt over haar weerspannige dochter, is er ook nog het geloof. Andrée is erg vroom en dit heeft verregaande consequenties voor de manier waarop ze met verliefdheden en haar ontluikende seksualiteit omgaat. Sylvie heeft het geloof afgezworen, hiermee staat ze ineens anders in het leven dan Andrée. 

In Een wereld van mooie plaatjes (Les Belles Images 1966) , de laatste roman van de Beauvoir, is de rol van de moeder eveneens bepalend. Maar hier lukt het wel de banden en vooroordelen te verbreken en daarmee de dochter een ander leven 
Het boek is een autobiografische roman. Veel is terug te vinden in Een welopgevoed meisje. Vooral de locaties waar de Beauvoir woonde en de plaatsen waar ze haar vakanties doorbracht zijn, hoewel ze de namen heeft veranderd, te herkennen aan de beschrijvingen, net als die van de personages. Ook houdt de Beauvoir zich niet precies aan de gezinssamenstellingen, vandaar de vorm van de roman in plaats van een autobiografie. Het is très émouvant om nu nog even terug te gaan naar Zaza, de prachtige verwachtingsvolle verhalen over de schooltijd, de grenzeloze toewijding aan het katholieke geloof, de schuchtere, breekbare eerste stappen op het liefdespad en de deceptie daarna.....