De plectrumfabriek

Een heel leuk boek waar menig man zich in zal herkennen. Als vrouw is het leuk om te lezen, dat jongens ook zo hun onzekerheden hebben. Tevens geeft het een mooi tijdsbeeld weer. Het geeft ook een mooi en herkenbaar beeld van de gezinssamenstelling weer, waar een ieder staat in het gezin.
De omslag is heel mooi en geeft duidelijk weer waar het boek over gaat, al zou je dat ook als een dubbel iets kunnen opvatten. De titel past ook bij het boek, maar dat wordt je pas later in het boek gewaar waarom er voor die titel is gekozen. Sorry, hou het vaag, dat is wel zo prettig voor diegenen die het boek nog niet gelezen hebben.
Het boek leest als een trein. Eenmaal begonnen, dan is het lastig om het boek weg te leggen, je wilt steeds verder lezen. Wilt weten hoe het gaat. Het is heel vlot en, zoals gezegd, soms herkenbaar, geschreven. Het boek is dan ook zo uit als je er eenmaal aan begonnen bent. Ook zijn er momenten dat je moet lachen om bepaalde dingen/situaties.
De plot kwam onverwachts en hard aan, maar ergens ook wel verwacht als je tussen de regels door las.

Wessel is 11 jaar als zijn vader een baan krijgt als toneelmeester van de Rex, bioscoop en theaterzaal, en het gezin voor de tweede keer in korte tijd moet verhuizen. Deze keer vanuit Noord-Brabant naar een winderig havenstadje aan de kust. Het gezin komt boven de Rex te wonen.
Wessel heeft twee oudere broers en jongere tweelingzusjes.
De gezinsleden zijn op een treffende en vaak humoristische manier op papier gezet.
Voor de moeder van Wessel wordt het leven steeds moeilijker, zijn vader is een vrij onverschillig overkomende man die graag zoveel meer had willen zijn zijn dan toneelmeester, zijn broers trekken zich van niemand iets aan en de zusjes hebben aandacht nodig. Wessel moet daartussendoor laveren en speelt regelmatig een bemiddelende rol. Hij voelt vaak de behoefte zich terug te trekken. Gelukkig voor hem zijn er in het grote pand voldoende spannende plekken om te ontdekken en zich terug te trekken met zijn gitaar.
Op school maakt hij nieuwe vrienden, die vinden het fijn om gratis naar de film te gaan en rond te dwalen in de Rex. Zijn beste vriend Stan heeft als grootste wens een beroemd gitaarspeler te worden en neemt mede hierdoor een belangrijke plaats in het leven van Wessel in. Samen met vrienden richten zij een bandje op. De voorkant van het boek is typerend voor hun liefde voor de gitaar. Net als de titel, die in de loop van het verhaal duidelijk wordt.
Na een aantal jaar verliezen Wessel en Stan elkaar uit het oog, Wessel ontdekt de meisjes en stort zich in de liefde. Stan voelt zich minder gelukkig.

Ondanks dat Wessel vaak moeite heeft met de situatie thuis, heeft hij buitenshuis genoeg te beleven en komt hij niet over als ongelukkig. De belevenissen worden op een grappige manier beschreven en de lezer zal dan ook vaak glimlachen om de verhalen.

Het boek heeft een schrijfstijl die uitnodigt om verder te willen lezen, zowel hilarisch als gevoelig, nuchter als beeldend. Het schetst een mooi tijdsbeeld van de jaren ’60, waar voor veel jongeren muziek op de eerste plaats kwam en iedereen zijn helden op dat gebied wilde volgen.

Ik heb het boek met veel plezier gelezen en vind deze debuutroman een aanrader

mooi jaren 60/70 beeld! Erg leuk voor Ijmuiden-liefhebbers!

In De plectrumfabriek, de debuutroman van Vincent van Warmerdam (1956), verhuist de 10-jarige Wessel met zijn ouders, broers en zussen naar een stormachtig havenstadje. Het gezin komt te wonen boven de Rex, een theater en bioscoop in één, waar Wessels vader ambitieus aan de slag gaat als toneelmeester. Terwijl Wessel zijn vader regelmatig (tegen zijn zin in) assisteert bij zijn werkzaamheden, leert hij al snel de geheimen van het toneel kennen, maar veel doet het hem niet.

Wanneer de jongen op een dag met zijn vader in de auto meegaat om decorstukken op te halen, ziet hij de gebeurtenis als een slechte opvoering waarin zijn vader een gebrekkige hoofdrol speelt: “Op dit naargeestige plein moet zijn vader het zonder zijn tovermiddelen doen. Hier geen zachte tinten die oplichten in het donker, alleen onverbiddelijk licht dat het onvolkomene genadeloos blootlegt. De houtjes en de touwtjes, de kieren en de naden en de streken van de kwast.”

Het middagje met zijn vader staat in Wessels geheugen gegrift. Wanneer hij op school bevriend raakt met Stan, een onbereikbare maar tegelijkertijd intrigerende jongen die gitaar speelt, krijgt ook hij ‘gitaarhonger’ en ontdekt zo zijn passie voor muziek. Daar waar het toneel het publiek bedriegt, speelt muziek geen listig spel met de luisteraar. Dat muziek geen rol speelt, maar er door Wessel wel een krijgt toebedeeld, is niet zo gek. Zijn broers en zussen, zijn vader en moeder vallen voortdurend terug in hun beklemmende rollen binnen het gezin, dus de jongen weet niet beter. Vooral zijn moeder lijkt haar rol goed te kunnen spelen: “Eigenlijk is zij meer een artiest dan Wessels vader (…) Zij heeft eigenlijk alles van een artiest in zich. Het talent, het uiterlijk en het gedrag.” Wessel ontvlucht dan ook vaak het huis en spoelt het geruzie uit zijn oren met de muzikale klanken van zijn bandje.

Van Warmerdam is gitarist, componist en theatermaker. Hij ontving voor zijn werk verschillende prijzen waaronder de Prosceniumprijs, de European Film Award en het Gouden Kalf. In zijn debuutroman gidst hij de lezer door de jeugd van Wessel. De jongen groeit op, haalt streken uit en wordt verliefd – een onbekommerde jeugd waar velen zich in zullen herkennen. Zo nu en dan laat Van Warmerdam de nostalgische muziek, die op de achtergrond onophoudelijk blijft spelen, overstemmen door het geruzie thuis en de machteloosheid die daaruit voortvloeit. Dit zijn welkome onderbrekingen die het plot, tussen de rustig voortkabbelende scènes door, meer dynamiek geven.

De plectrumfabriek is een warme coming of age-roman waarin de sfeer van de jaren ’60 en ’70 duidelijk voelbaar is en waarin de gebeurtenissen zich onder een vintagefilter aan de lezer ontvouwen. Het boek is hier en daar net even wat donker en beladen en creëert op deze manier vermoedens bij de lezer over het verloop van het plot. Desondanks weet Van Warmerdam het verhaal toch merendeels subtiel en luchtig te houden door niet te lang bij de handelingen stil te blijven staan. Daarnaast licht hij niet alle ontwikkelingen toe. Dit zorgt enerzijds voor verwarring, maar laat tevens ruimte vrij voor de eigen interpretatie van de lezer. De plectrumfabriek is een ode aan de jeugd, vriendschap, liefde en muziek. Vooral muziek.

*Deze recensie van "De plectrumfabriek" is ook te lezen op Hebban en op elineschrijfthier.nl

De Plectrumfabriek is de debuutroman van Vincent Van Warmerdam, een Nederlandse muzikant, componist en theatermaker. Aan de hand van de 11-jarige Wessel leren we hoe het was om op te groeien in de jaren '60 van de vorige eeuw. Wessel verhuist naar een andere stad omdat zijn vader toneelmeester kan worden van de Rex, een theater waar ook films worden gedraaid. Zijn nieuwe vriendjes profiteren hiervan door gratis met hem mee naar binnen te glippen

Zijn vader gebruikt maar weinig woorden en wilt voortdurend meer bereiken in zijn werk, zijn moeder is meer van het hysterische type die maar moeilijk tegen het lawaai van haar drukke gezin bestand is. Hij heeft enkele oudere broers die zich niets meer laten zeggen en een paar jongere tweelingzusjes.

Wessel probeert de rust en de vrede te bewaren thuis, trekt zich de gezondheidsproblemen van zijn moeder aan en zorgt mee voor zijn tweelingzusjes. Daarnaast onttrekt hij zich van het gewoel om op zijn gitaar te studeren en niet al te veel huiswerk te maken. Hij geraakt bevriend met Stan, die gek is van muziek en zijn gitaar. Hij gaat op zoek naar avontuur met vrienden, begint te rommelen met meisjes en zoekt de liefde op. Hoewel Wessel het moeilijk vindt thuis, krijgt hij toch een stabiele basis mee waar hij altijd op kan rekenen. Bij zijn vriend Stan blijkt dit anders te liggen wat zich op termijn zal wreken. De ontwikkeling van Wessel z'n karakter is toch niet altijd even duidelijk doorheen het boek. Als Wessel op het einde van het verhaal na een termijn van een aantal jaren later terug opduikt in zijn dorp, blijkt hij nog altijd niet heel veel geleerd te hebben in feite.

Het boek is vrij toegankelijk, met een eenvoudige maar sterke schrijfstijl. Er zit een soort onderkoelde cynische humor in verweven waardoor je af en toe een glimlach krijgt bij het lezen. Maar het boek is tegelijkertijd toch ook gevoelig en subtiel en het werpt de nodige levensvragen op. Het resultaat is een aangename ietwat nostalgische leeservaring, zeker voor muziekadepten.