De viool van de vijand

Het boek start bij het begin van de bezetting door het Duitse leger op 10 mei 1940.
Door de inval van het Duitse leger in Nederland wordt Marie van Maarsen, de middelste dochter uit een gezin van zeven, door haar werkgeefster, mevrouw Bloch, vroeger naar huis gestuurd. Wanneer ze bij thuiskomst het bezettingsnieuws aan haar moeder vertelt, reageert deze nogal gelaten en onverschillig.
Het gezin Van Maarsen heeft het niet al te breed, om niet te zeggen dat ze in armoede leven. Elke gulden wordt meermaals omgedraaid voor hij wordt uitgegeven en iedereen geeft zonder pardon zijn zuurverdiende loon af. Als er ook maar een gulden ontbreekt, slaat vader in woede uit en deinst er niet voor terug om met harde hand op te treden, want niemand komt aan zijn geld!
Een jaar na de bezetting papt haar zus Sofie aan met een Duitse officier. Moeder ziet hier geen graten in, want deze man brengt immers vlees, koffie en boter mee. Dus slechte mensen zijn die Duitsers zeker niet. Deze oorlogsromance blijft niet duren, wanneer de officier getrouwd blijkt te zijn.
Dirk de Lange, een jonge visser, heeft al lang een oogje op Marie van Maarsen. Eens hoopt hij met haar te kunnen trouwen en een gezin te stichten. Om kort bij zijn droommeisje te kunnen zijn, gaat Dirk op zondag vaak dammen met vader Van Maarsen. Op een dag krijgt Dirk van zijn vader te horen dat hij weg moet blijven van de Van Maarsens, omdat daar geregeld Duitsers over de vloer komen. Hij wordt ook aangemaand zijn droommeisje te vergeten en best een romance met Grietje Mulder, dochter van een scheepsbouwer, te beginnen. Dit is een veel betere partij dan Marie van Maarsen.
Als klap op de vuurpijl moet Dirk, om dwangarbeid in Duitsland te ontlopen, gaan werken en hard labeur verrichten in de Noordoostpolder. Dirk is met dit alles allerminst gelukkig, loopt de duinen in en begeeft zich zoals gewoonlijk op weg naar de familie Van Maarsen. Bijna aangekomen ziet hij twee Duitse soldaten het erf oplopen. Een van hen heeft een viool in de hand. Dirk maakt rechtsomkeert en loopt naar het dorp, waar hij op de dijk zijn tranen de vrije loop laat.
Hoe zal het Marie en Dirk vergaan? Zal Dirk met Grietje Mulder trouwen? Zullen Marie en Dirk elkaar weerzien? Worden de meningsverschillen bijgelegd? …
In dit boek beschrijft de auteur hoe twee families uit elkaar worden gedreven. Meeheulen met de vijand wordt niet getolereerd en enig begrip hierover binnen de ‘goede’ families leidt tot een familiebreuk. De auteur beschrijft niet zozeer de gruwel van de oorlog, maar geeft mensen een gezicht en een stem. Zij beschrijft hoe mensen oplossingen vinden voor hun ‘trauma’ en hoe zij het beste in zichzelf naar boven halen. Het boek laat zien hoe families die eens harmonieus naast elkaar leefden, met elkaar omgingen, met elkaar werkten, …door het lot, door een oorlog, door het maken van een verkeerde keuze uiteen worden gedreven en als vijanden tegenover elkaar komen te staan.
Gevoelens, emoties, liefde, godsdienst zijn belangrijke thema’s in het boek.
Tegen de achtergrond van de Tweede Wereldoorlog portretteert zij als geen ander mensen, schrijft over het standenverschil en over het verschil in godsdienst…
Als niet liefhebber van het genre streekroman was ik aangenaam verrast door het verhaal. De auteur wist mij als het ware in het verhaal te zuigen, dat mij uitermate heeft geboeid. Daphne van Rapenburgh heeft een vlotte, beschrijvende, eenvoudige en mooie schrijfstijl.
Het boek heeft een erg aantrekkelijke cover, nl. een uitgestoken arm met een viool. Bovenaan de achterflap staat tussen prikkeldraad geschreven: “Oorlog heeft soms een vriendelijk gezicht”. Een tekst om over na te denken.
Voor het boeiende onderwerp, het aangrijpende verhaal, de vlotte en losse schrijfstijl, de mooie beschrijvingen en de fijne neergezette karakters waardeer ik dit boek graag met 3,5 sterren.
Meer mooie recensies op www.indeboekenkast.com