Don Quichote

[RECENSIE] Don Quichot van Jacob Vis

++ ‘Een van hen, tachtig inmiddels, vertelde me dat hij een oortje in zijn doodskist had laten monteren zodat hij kon horen wat ze over hem zouden vertellen als hij erin lag’ ++

Oorspronkelijke titel: Don Quichot
ISBN: 978 90 866 0328 2
Uitgegeven door: Ellessy Uitgeverij
Pagina’s: 502
Beoordeling: ⭐️⭐️⭐️⭐️

Jacob Vis is een van de weinige auteurs die bij twee uitgevers tegelijk actief is, Ellessy en Conserve. Hij is auteur van misdaadromans met een actueel en controversieel maatschappelijk thema, met die stelling kan ik het deels eens zijn. Met een zeer rijke en waardevolle bibliografie zou er weer een thriller aan toegevoegd zijn met de titel; Don Quichot. Maar dit verhaal is allesbehalve een thriller. Met een breed scala aan maatschappelijke thema’s ontrafelt er zich een politiek verhaal waarin de meeste maatschappelijke en controversiële onderwerpen uit de hedendaagse wereld wel een plaats hebben gekregen. Noem het maar een maatschappelijke roman…

Minister van Economische Zaken Harm Brink heeft een missie. Hij wil Nederland voorzien van duurzame energie en omdat plan ook uitvoerbaar te maken heeft hij als locatie het Markermeer op zijn netvlies. Indoen nodig ook het IJsselmeer. Natuurlijk heeft hij weinig medestanders voor zijn plan maar hij laat Vermeer Windmolenbouwer, een kennis van hem eens uitrekeningen wat de financiële consequenties zijn.
Als de minister van Financiën tijdelijk maar langdurig ziek wordt, krijgt Brink zijn portefeuille erbij. Dat schept kansen voor zijn missie. De benodigde financiën wil hij binnenhalen via Oekraïense oligarch, Semjon Malkevich. De man is niet alleen steenrijk maar ook uiterst crimineel. Om langdurige celstraf in Oekraïne te te ontlopen wil hij naar Nederland uitwijken met zijn familie. Dat wordt zijn tegenprestatie voor de miljarden die nodig zijn…
De IS-sluipschutter Ahmed al-Rachid leidt een dubbelleven. Al driemaal is hij terug naar Syrie geweest om daar te strijden voor het IS-ideaal, het kalifaat. In Nederland leidt hij een onopvallend en voorbeeldig leven maar bereidt zich wel voor op een job die hij moet gaan uitvoeren en de wereldgeschiedenis volledig zal veranderen….

Met deze meer dan 500 pagina’s dikke roman maakt Vis gebruik van een aantal politieke vraagstukken die op dit moment bij de Nederlandse regering hoofdpijndossiers zijn. In willekeurige volgorde komen langs:
• Invoeren van duurzame energie
• Opname van 2.000 ontheemde Oekraïners als tegenprestatie van het referendum over Oekraïne
• Het probleem van Russische hackers die proberen de verkiezingsuitslag te beïnvloeden
• Het onderzoek van de ramp met de MH17
• Gaswinning in Groningen en de consequenties voor de Groningse bevolking
• De alom aanwezige dreiging voor een aanslag van IS
• Militaire ondersteuning ter bestrijding van IS in Syrië
Met deze input gaat Vis aan de slag en tekent in meerdere verhaallijnen de ontwikkeling ervan op. Soms lopen ze parallel op met andere en een andere keer ontwikkelen ze zich separaat. Met de Nederlandse Minister Harm Brink die zelfs tijdelijk de rol van Minister-President Harry Klein overneemt tijdens een plotselinge ziekte, heeft hij alle bevoegdheden die nodig zijn om zijn missie te laten slagen. Een Nederlandse Don Quichot in het hol van de Russische beer, bij Poetin…

Eindoordeel: 4,0 sterren

Geloofwaardig: 4 sterren
Plot: 4 sterren
Leesplezier: 4 sterren
Schrijfstijl: 4 sterren
Originaliteit: 5 sterren
Psychologie: 4 sterren

Jacob Vis (Job Vis, 1940) is auteur van misdaadromans met een actueel en controversieel maatschappelijk thema. Aan zijn boeken gaat altijd gedegen onderzoek vooraf, zijn verhalen zijn zowat altijd een mix van feiten en fictie en hebben vaak een historische achtergrond. In Don Quichot is het niet anders: het verdrag van München, de klimaatverdragen, de nieuwe situatie van De Krim, het zijn maar enkele van de historisch relevante zaken die de revue passeren. We kennen Vis vooral van zijn serie met inspecteur Ben van Arkel en zijn drieluik over Nederlands-Indië.

Don Quichot kent verschillende verhaallijnen. Allereerst wordt er ingezoomd op de economische en politieke situatie in Nederland. Harm Brink, minister van Economische Zaken, wil serieus werk maken van de transitie naar duurzame energie. Zijn idee is om door middel van duizenden windmolens op het water heel Nederland van stroom te voorzien. Een belachelijk en veel te duur plan vinden zijn politieke tegenstanders, die hem spottend Don Quichot noemen.

Maar Brink krijgt steun van een steenrijke maar dubieuze Oekraïner, die in ruil voor asiel veel geld in het project wil steken. Meteen is ook de vluchtelingenproblematiek aangekaart. Wanneer de premier in het ziekenhuis belandt, wordt Brink onverwacht de leider van het land. Al snel wordt hij geconfronteerd met een aardbeving in Oost-Groningen, die een heel dorp van de kaart veegt. De gaswinning in de regio wordt stilgelegd, maar een oplossing voor het dreigende tekort aan energie is er niet meteen. De Europese Unie heeft immers sancties tegen Rusland lopen, waardoor handel tussen beide partijen onmogelijk is.

Rusland en Oekraïne spelen een belangrijke rol in het verhaal. Er is niet alleen de moeizame relatie tussen Rusland en het Westen, er is ook de burgeroorlog in Oekraïne. Een gewapend conflict tussen separatistische groeperingen die door het Russische leger worden gesteund en het Oekraïense leger. De Nederlander Brink, die perfect Russisch en zeer goed Oekraïens spreekt, wordt door Jean-Claude Junker van de Europese Unie gezien als de wonderboy die de verhoudingen in de regio moet rechttrekken. Brink zal alle zeilen moeten bijzetten om met Poetin en Porosjenko een vredesakkoord uit de brand te slepen.

Naast alle economische en politieke troubles is er de dreiging van IS. We volgen de jonge Ahmed, een zeer gerespecteerd lid van het Nederlandse leger. Wat zijn oversten niet weten, maar de lezer wel, is dat hij getraind is door IS en als mol wordt ingezet in Nederland. Een aanslag van nooit geziene proporties is in voorbereiding.

Jacob Vis heeft ervoor gekozen om heel wat bestaande politieke figuren te laten meespelen in zijn boek. Poetin, Porosjenko en Junker oefenen in het boek de functie uit die ze ook in het echte leven hebben. En wat te denken van Anna Achmatova, niet alleen Poetins staatssecretaris voor Propaganda in het boek, maar tevens de vrouw die in het echte leven beschouwd wordt als Ruslands grootste dichteres. Een bijzonder vervelende journalist heet dan weer Trump. Vis is duidelijk niet gespeend van enige humor.

Je kunt je niet van de indruk ontdoen dat Vis met dit boek zijn persoonlijke visie op bepaalde (wan)toestanden heeft willen delen, het is allicht zijn manier om lucht te geven aan bepaalde frustraties. Zoals altijd heeft de auteur een duidelijke mening en schrikt hij er niet voor terug om in zijn boeken dingen aan de kaak stellen. Hij doet dat in zijn gekende stijl, zijn taalgebruik is zoals altijd zeer verzorgd en zijn personages spreken tot de verbeelding.

Don Quichot is zeer interessant en intelligent leesvoer, het boek is spannend op een heel bijzondere manier. Jacob Vis bewijst eens te meer dat hij een van Nederlands beste auteurs is.

* Deze recensie verscheen eerder op hebban.nl