Europa's impasse hoe de eurocrisis kan worden opgelost en waarom dat niet gebeurt

We zitten in het oog van de perfecte storm. Ook al lijkt alles bij momenten redelijk rustig, op ieder ogenblik kunnen de bankenstorm en de eurovloedgolf weer op volle kracht toeslaan. We hebben dit de afgelopen jaren al meermaals ondervonden. Betekent dit het einde van het Europese Avondland? Zal het vanaf nu bergaf gaan? Moeten we bang zijn voor de toekomst van onze kinderen? Dat is niet onze visie.

Ten eerste moet de bankensector grondig worden hervormd. Het is duidelijk dat de financiële markten zichzelf niet reguleren – en de banken al helemaal niet. Daarnaast hebben we nood aan Europese regels die afgedwongen worden door een Europese toezichthouder.
De voordelen van de euro zijn erg groot, maar toch davert de Europese eenheidsmunt momenteel op haar grondvesten. Dat komt vooral door een gebrek aan Europese eenheid.

Daardoor worden we nu geconfronteerd met drie infernale spiralen die de eurozone finaal uit verband dreigen te spelen.
i)de eerste infernale spiraal is de spiraal tussen de gezondheid van de banken en de financiële gezondheid van de lidstaten. Het redden van de banken brengt de overheden in de problemen en de overheidsproblemen brengen dan weer de banken in de problemen
ii)Dit wordt nog versterkt door een tweede spiraal die loopt tussen de begrotingen
van de lidstaten en de wurgrentes die ze moeten betalen op hun schuld.
iii)Een derde spiraal waarbij spaarders het vertrouwen in de nationale depositogarantie verliezen, waardoor de banken van het betreffende land leegbloeden.

Je kunt de infernale spiralen maar definitief doorbreken door de euroconstructie te vervolledigen. Dat vereist niet alleen de reeds beschreven bankenunie. De begrotingsunie is nodig om te verhinderen dat induviduele lidstaten in de verleiding komen om een vrijbuitersfeestje te houden en de factuur naar de rest van de eurozone door te schuiven, maar ook om een land te helpen dat getroffen wordt door een zware economische schok. Verantwoordelijkheid en solidariteit zijn beide noodzakelijk in een stabiele muntunie, want een ongeluk kan iedereen overkomen. Pas indien de begrotingsunie een feit is, worden euro-obligaties een logische een logische volgende stap. Die euro-obligaties zijn dus in geen geval een panacee voor de huidige crisis. Een volwaardige begrotingsunie is echter niet voldoende om de eurotrein terug op sporen te zetten.

Solidariteit in de vorm van transfers kent haar grenzen. Voor de vlotte werking van een muntunie is ook een combinatie van loon- en prijsflexibiliteit een cruciale pijler. Flexibele lonen en prijzen kunnen het verlies van de wisselkoers – als instrument om onevenwichten tussen landen op te vangen – perfect vervangen. Net zoals een muntdevaluatie in het verleden de competitiviteit van landen in moeilijkheden kon verbeteren, kan een simultane loon- en prijsdaling de export een boost geven.

In afwachting van het afwerken van de euroconstructie moeten de overheden en de ECB samenwerken. Indien we alles verwachten van de sanering van de overheden, dan wacht ons een eindeloze depressie, zoals we in de jaren ’30 zagen en nu in Griekenland meemaken.Indien we alles verwachten van de geldkraan van de ECB, dan volgt uiteindelijk altijd inflatie en evengoed een factuur voor de Europese belastingbetaler om U tegen te zeggen.

Het goede nieuws is dat er zich voor het eerst in de wereldgeschiedenis op grote schaal een proces van bevolkingsstabilisatie lijkt te voltrekken. In alle continenten zien we hoe de levensverwachting toeneemt en de geboortegraad daalt..