Le Nuove Musische, Krijn Koetsveld - Monteverdi: Messa Et Salmi (2 CD)

In 1650, zeven jaar na de dood van Claudio Monteverdi, besloot de Venetiaanse uitgever Alessandro Vincenti met de hulp van Francesco Cavalli, een leerling en opvolger van Monteverdi, de compilatie Messa a quattro voci et salmi samen te stellen. Het was een uniek eerbetoon aan Monteverdi. In een tijd waarin terugkijken niet in de mode was, het bewaren van geschreven muziek zeldzaam was en de namen van overleden musici meestal snel vergeten werden, leek Monteverdi's roem lang te blijven bestaan.

In 1641 had Monteverdi zelf de bundel Selva Morale et Spirituale samengesteld. Misschien beschouwde hij dit als de grote schatten van zijn oeuvre. Maar er moeten er veel meer zijn geweest. Er werd immers altijd muziek geschreven voor de getijdenliturgie (Liturgia Horarum) en voor speciale gelegenheden, en Monteverdi was geen uitzondering op deze praktijk. Cavalli en Vincenti hadden genoeg om uit te kiezen bij het samenstellen van deze prachtige compilatie, waaraan Cavalli zijn eigen Magnificat toevoegde.

Naast de Messa a quattro - kerkmuziek in de oude contrapuntische stijl - is er nog veel meer prachtige muziek. We vinden de Confitebor in twee verschillende versies (Monteverdi was voortdurend bezig met het aanpassen van bestaande stukken), wat ons een mooi inzicht geeft in hoe hij te werk ging.

We weten ook dat Monteverdi teruggreep naar de oude contrapuntische technieken in zijn kerkmuziek. De Laudate pueri, Laetatus sum, Nisi Dominus II en de Lauda Jerusalem voor 5 stemmen zijn hier goede voorbeelden van. In contrast hiermee staan de werken waarin hij vooruit keek, waar hij de concertante praktijk vertaalde naar psalmen zoals Nisi Dominus I en het bedwelmende Beatus vir. In de Laetatus sum laat hij de oneindige mogelijkheden over een oneindig repeterende bas horen.

De tweede cd begint met een mis die werd geschreven als openingsstuk voor de Mariavespers: de Messa in illo tempore. En hiermee is de cirkel rond. In 1610 begon Monteverdi aan een kerkmuziekcarrière die tot het einde van zijn leven opviel door de enorme verscheidenheid aan stijlen die hij hanteerde. We moeten dankbaar zijn dat Cavalli en Vincenti, misschien gedreven door commerciële belangen, ons deze extra schat hebben nagelaten.

Overige informatie:
- Opgenomen in februari 2021, oktober 2022, januari & juni 2023 in de St Martinuskerk, Hoogland.
- Engelstalig boekje bevat liner notes van direct