Mother

Geschreven bij Mother

‘Jij en ik zijn één’, zegt de moeder tegen haar van een gruwelijke misdaad beschuldigde zoon, wanneer ze hem opzoekt in de gevangenis, halverwege het in een moordmysterie gehulde familiedrama Mother, van de Zuid-Koreaanse succesregisseur Bong Joon-ho (The Host).

En was Mother tot dan toe toch al een optelsom aan subtiele verwijzingen naar het werk van Hitchcock, hier wordt de link naar Psycho simpelweg op tafel geworpen; in de klassieker van de suspense-grootmeester bleken zoon, moeder en moordende psychopaat fysiek één en dezelfde persoon te zijn. In Mother is de relatie tussen moeder en zoon al even verwrongen, maar vele malen diffuser.

Het slachtoffer in Bongs vierde speelfilm is een schoolmeisje, dat ’s ochtends met een ingeslagen schedel wordt aangetroffen op het dak van een verlaten gebouwtje, en door iemand (de dader?) zo is geposteerd dat ze uitkijkt over een armoedige wijk van een Koreaans provinciestadje. Verdachte is de geestelijk ietwat gehandicapte Do-joon, een slome jongen met Bambi-ogen en voorover gekamd haar. Hij was in de buurt, en dronken, en ondertekent vlot een schuldbekentenis. Er is wel een complicatie: in feite herinnert Do-joon zich niks van de daad. Of hij verzint dat geheugenverlies natuurlijk – Mother prikkelt de kijker voortdurend tot het afvinken van alle mogelijke scenario’s.

Met de aanhouding van de verdachte, die regisseur Bong in een wonderlijk verkeersongeluk giet, een schouwspel op zichzelf, begint de strijd van de moeder, die weigert te geloven dat haar zoon schuldig is. Daar heeft ze ook reden toe: zo onschuldig blijkt het dode schoolmeisje niet te zijn, en buiten haar zoon doolt er nóg een verdachte en potentieel gevaarlijke dorpsgek rond. En wat te denken van de zwerver die getuige was, of van de beste vriend van haar zoon, die dubbelspel lijkt te spelen?

Het is niet enkel de wijze waarop Bong – tevens co-scenarist – de kaarten schudt, die maakt dat Mother veel meer indruk achterlaat dan een doorsnee slim uitgedachte whodunnit. Veel van de scènes zijn opgebouwd als ware kunststukjes; voorbeeldig gemonteerd en lichtjes uitvergroot, hier en daar met slapstick-elementen – een handelsmerk van Bong, die in Mother ook strooit met verwijzingen naar het Griekse theater. Zo oogt de politiereconstructie van de moord, met een gemaskerde dader en een zich verdringend publiek, als een opvoering in de oudheid. Ook Oedipous is in de buurt, wanneer blijkt dat de zoon nog bij zijn moeder in bed slaapt.

Alhoewel Mother rijk is aan atmosfeer, schuilt er ook iets afstandelijks en kils in de wijze waarop de regisseur zijn personages opvoert. Alsof hij het publiek nadrukkelijk op de allegorische kanten van zijn film wijst – zo heeft de moeder geen naam, ze is immers de moeder. Gaandeweg daalt Bong diep af in de psyche van de moederfiguur (knap desolaat gespeeld door de 68-jarige actrice Kim Hye-ja), die monsterlijke trekjes krijgt, en geen middel schuwt om de onschuld van haar bloed te bewijzen. Een natuurkracht is ze, enkel nog door haarzelf uit te schakelen.

dat alles totop in orde was