Musica Contexta - Candlemas In Renaissance Rome (CD)

Aan de hand van werken van Arcadelt, de Silva en Palestrina neemt het vocaal ensemble Musica Contexta, samen met The English Cornett and Sackbut Ensemble, ons mee op een muzikale reis door Rome op een februaridag aan het einde van de zestiende eeuw. Stel je voor dat je door de straten van de stad loopt tijdens Candlemas, de dag van de zuivering - in de katholieke kerk viert deze dag de zuivering van Maria en de officiële presentatie van Christus in de tempel veertig dagen na zijn geboorte - en bij elke kerk die we tegenkomen stoppen we om naar een muziekstuk te luisteren. In de ene kerk vinden we een enkele falsetstem begeleid door sackbuts, in de volgende een koor zonder begeleiding en elders een volledig koor met blaasinstrumenten.

De reden voor deze diversiteit was dat Rome, ondanks het feit dat het de belangrijkste exporteur van religieuze gebruiken was, muzikaal erg open stond voor invloeden van buitenaf. In een smeltkroes van nationale stijlen kwam een van de sterkste invloeden van Iberische muzikanten zoals Andreas de Silva. Gedurende een periode van twee jaar bekleedde de Silva de positie van 'cantor et compositor' van de Cappella Sistina in Rome, en het is hier, in de Sixtijnse Kapel, dat zijn motet Ave Regina caelorum (hier opgenomen) vandaag de dag bewaard is gebleven.

De andere grote invloed op de Italiaanse renaissancemuziek kwam uit Noord-Frankrijk en de Lage Landen. Tussen 1539 en 1551 was Jacques Arcadelt lid van de Cappella Sistina, waar hij het motet van de Silva zou hebben leren kennen, dat hij gebruikte als basis voor zijn Ave Regina caelorum-mis (ook hier opgenomen). Vandaag de dag misschien een geval van plagiaat, maar in de Renaissance zou Arcadelts gebaar gezien zijn als een compliment aan de Silva. De waarheid is dat er duidelijke verschillen zijn tussen de twee: de Silva's werk is meer tonaal gericht, en Arcadelt bracht verschillende wijzigingen aan in de textuur en de woordzetting. Op dit album staan ook twee motetten van Arcadelt, het weelderige Pater noster en het emotioneel geladen Hodie beata virgo Maria.

In het jaar dat Arcadelt Rome verliet om terug te keren naar Frankrijk, arriveerde Palestrina in de stad. Palestrina maakte deel uit van een groeiende golf van inheems Italiaans muzikaal talent en verbeterde de religieuze muziekscène in Rome met honderden composities, waaronder 105 missen, achtenzestig offertoria, waaronder Diffusa est gratia, minstens 140 madrigalen en meer dan 300 motetten, waaronder Senex puerum portabat.