Napoleon de Grote

Het leven van Napoleon Bonaparte stond in het teken van een tomeloze dadendrang. Hij vond de kunst van het oorlogvoeren opnieuw uit en won vrijwel al zijn veldslagen. Met zijn Code Napoléon legde hij de grondslagen van de hedendaagse rechtsstaat. Zijn lycées waren de eerste vorm van modern middelbaar onderwijs ter wereld. Veel van zijn bruggen, riolen, wegen en kades doen nog steeds dienst. Hij discussieerde op hoog niveau met schrijvers als Goethe en wiskundigen als Laplace en genoot intens van toneel, opera, kunst en literatuur. Aan hem danken we zowel de empirestijl als het Louvre. Zonder Napoleon - en zijn broer koning Lodewijk Napoleon - geen Rijksmuseum, geen Koninklijke Bibliotheek, geen Academie van Wetenschappen.

Als eerste biograaf kon Andrew Roberts gebruik maken van de monumentale nieuwe editie van Napoleons tienduizenden brieven, de eerste onverkorte en ongecensureerde. Daardoor kan hij het avontuurlijke en veelbewogen leven van zijn held - van de triomfantelijke veldtocht door Italië en de keizerskroning tot de roemloze nederlaag bij Waterloo en de treurige ballingschap op St. Helena - op de voet volgen, bijna van dag tot dag, zonder de grote lijn ooit uit het oog te verliezen. Helder en scherp beschrijft hij Napoleons greep naar de macht, zijn talent voor politieke propaganda, zijn meedogenloze optreden jegens tegenstanders: net als zijn grote voorbeeld Julius Caesar deinsde Napoleon niet terug voor het op maat snijden van de werkelijkheid. Roberts heeft echter ook oog voor de vele positieve kanten van Napoleons charismatische persoonlijkheid, zoals zijn betoverende glimlach, die op zowel mannen als vrouwen een onweerstaanbare aantrekkingskracht uitoefende (al had hij wel een geheime schaduwboekhouding nodig voor de gigantische gedragen die hij spendeerde aan zijn ruim twintig minnaressen). Zo schreef een van zijn soldaten over hem:
‘Niemand die het niet zelf heeft ervaren, kan zich voorstellen hoeveel geestdrift er losbarstte onder die half verhongerde en uitgeputte soldaten als de keizer zelf in de buurt was. Als we allemaal gedemoraliseerd waren en hij dan verscheen, dan zorgde zijn aanwezigheid voor een soort elektrische schok. Iedereen brulde “Vive l’Empereur!” en iedereen stormde blind het vijandelijke vuur in.’
De lezer van deze schitterende biografie zal begrijpen waarom.

Andrew Roberts (1963) is een van de bekendste historici van Engeland. Hij publiceerde onder andere Napoleon and Wellington (2001), Waterloo: Napoleon’s Last Gamble (2005), en zijn bejubelde standaardwerk over de Tweede Wereldoorlog Wereld in Vlammen (2010). Roberts schrijft voor onder meer The Sunday Telegraph, The Spectator en Literary Review en is fellow van de Royal Societies of Literature and Arts. Napoleon de Grote werd onderscheiden met de Prix du Jury des Grands Prix de la Fondation Napoléon 2014.

‘Werkelijk een Napoleontische triomf van een boek, elegant geschreven, episch van omvang, romanesk in zijn details, onweerstaanbaar meegalopperend met een charge van de cavalerie, even comfortabel op het slagveld als in de slaapkamer. Hier is, eindelijk, de definitieve biografie.’
SIMON SEBAG MONTEFIORE
‘Een uitgebreide, rijke, diepgaande, geestige, humane en onbeschaamd bewonderende biografie. Roberts’ boek is niet zomaar een nieuwe briljante, verhalende biografie van Napoleon - hoewel het dat zeker ook is. Het is eveneens een essay over staatsmanschap en een studie over het wezen van geschiedenis. [...] Meesterlijk en buitengewoon vermakelijk.’
THE DAILY TELEGRAPH *****
‘Uiterst leesbaar en schitterend geïllustreerd. [...] Roberts heeft onvermoeibaar allerlei memorabilia opgespoord en voormalige slagvelden, paleizen en plaatsen van ballingschap bezocht. Dit alles is rijkelijk verbeeld en verweven in een betoog dat wordt verteld met het aplomb van een doorgewinterde verhalenverteller. Het is een boek dat een nieuwe generatie duidelijk maakt waarom Napoleon ertoe deed en er toe zal blijven doen, zolang mensen discussiëren over geloof, eigendom, koningen en de toekomst van Europa.’
MARK MAZOWER, THE GUARDIAN
‘De auteur bezocht 53 van de 60 slagvelden waarop Napoleon zijn kunsten vertoonde en hij beschrijft die gevechten met veel details en levendigheid. [...] Napoleon was, aldus Roberts, “de Verlichting te paard”: een man die ook nog eens een fabelachtig geheugen en dito werklust had.’
BART FUNNEKOTTER, NRC HANDELSBLAD ****