Papa's War From the London Blitz to the Liberation of Holland

Papa's War is een heel mooi boek, vaak ontroerend, dat de Tweede Wereldoorlog dichtbij brengt. Het is een ooggetuigeverslag van de jonge journalist Jan van Houten, vader van de auteur, gebaseerd op de brieven die hij bijna dagelijks aan zijn vrouw schreef tijdens zijn afwezigheid in de oorlog. Zijn vrouw en kinderen waren gevacueerd naar het platteland buiten Londen, en Jans carriere nam een vlucht van journalist in Londen tot persofficier van de Nederlandse regering in ballingschap. Het boek gaat over de verschrikkingen van de oorlog, maar ook over de liefde en trouw van de ouders van het jonge gezin. Het boek leest erg prettig, bijna als een roman, door de goed geschreven brieven aangevuld met beknopte maar toch gedetailleerde uitleg van de historische context. Ik kan het iedereen sterk aanraden!

Papa’s War
From the London Blitz to the Liberation of Holland

Thérèse (Trees) van Houten, hoewel geboren in Engeland (1939) heeft een groot deel van haar jeugd doorgebracht in Nederland. Ze woont nu alweer vele jaren in de Verenigde Staten. Na haar pensionering heeft zij deze biografie over haar vader geschreven: Papa’s War.
Zij beschrijft hierin de loopbaan van haar vader Jan van Houten, die bij het uitbreken van de Tweede Wereldoorlog in Londen werkte als correspondent voor De Maasbode.
Aan de hand van de vrijwel dagelijkse briefwisseling van vader Jan met moeder Marie volgt het boek Jans wederwaardigheden in Engeland vanaf de Blitzkrieg in Londen, tot en met de bevrijding van België en Zuid-Nederland, gevolgd door Oost-Nederland en tenslotte het verhongerde West-Nederland. Hij is erbij op het dramatische moment wanneer Koningin Wilhelmina voor het eerst weer voet op Nederlandse bodem zet
Jan is verantwoordelijk voor de persvoorlichting in de oorlogsjaren. Daarbij komt hij in contact met mensen als Prins Bernard, premier Gerbrandy, minister Van Kleffens, generaal Kruls en vele anderen. Beginnend als militair kapitein en later majoor onder het Militair Gezag wordt hij na de demobilisatie steeds invloedrijker binnen het ministerie van Buitenlandse Zaken. Hij reist over de hele wereld en eindigt zijn carrière als Consul Generaal in San Francisco.
Ondanks zijn belangrijke positie blijft Jan altijd de bescheiden persoon die hij was. Hij blijft in het bevrijde zuiden liever bij zijn medewerkers in eenvoudige hotelkamers in Eindhoven, dan de luxere hotels waar hij op grond van zijn rang recht op heeft. Kerstmis 1944 zou hij met verlof naar zijn gezin in Engeland kunnen, maar hij blijft bij zijn manschappen in Nederland, want die hebben niet deze bijzondere mogelijkheid.
Het boek geeft een indringend ooggetuigenverslag van deze bijzondere man tijdens de buitengewoon moeilijke omstandigheden rond bezetting en bevrijding. Zijn brieven en dagboeknotities tonen een kijkje achter de schermen en schetsen een intiem beeld van een man, die worstelt met zijn zorgen omtrent zijn gezin in Engeland, zijn ouders en broers in bezet Rotterdam en de keuzes die hij dagelijks moet maken in het kader van persvoorlichting en censuur. Maar altijd wint zijn toewijding aan de publieke zaak het van zijn persoonlijke belangen. Een geweldig mens!

Het boek geeft door zijn vorm en inhoud een bijzonder perspectief hoe twee ouders, door de oorlog gescheiden, de verschrikkingen van de oorlog ervoeren. Door hun dochter Therese zijn de brieven, die ze elkaar getrouw stuurden, in een historische context geplaatst. Het oorlogsgeweld in Engeland en de lange strijd tot de bevrijding in Nederland krijgen zo een menselijk gezicht. Een boek voor moeders, vaders en kinderen , die meer willen weten over de Tweede Oorlog. Maar ook een boek voor historici. Dagboeken, brieven e.a. ego-documenten geven inzicht over wat mensen werkelijk voelden en ervoeren in periode's van ellende en oorlog.