Productiviteit van Overheidsbeleid 3 - De Nederlandse Veiligheid en Justitie 1980-2014

Verhoging van de productiviteit van publieke diensten draagt sterk bij aan vergroting van de welvaart en beheersing van de overheidsuitgaven. De afgelopen decennia zijn ingrijpende hervormingen doorgevoerd om de productiviteit in de publieke sector te stimuleren. In de reeks ''Productiviteit van overheidsbeleid'' wordt het succes en falen van deze overheidsinterventies in beeld gebracht. Belangrijk doel hiervan is lessen te trekken voor het huidige en toekomstige beleid. Welke instrumenten werken en welke ingrepen kan de overheid beter nalaten? Om daar zicht op te krijgen wordt de samenhang tussen beleid en productiviteit op vier beleidsterreinen onderzocht: onderwijs, zorg, veiligheid en infrastructuur.

In dit derde deel van de reeks staat de Nederlandse veiligheid en justitie centraal. Door de sterke toename van de criminaliteit in de jaren tachtig en negentig komen veiligheid en justitie in Nederland steeds meer onder druk te staan. Ook andere maatschappelijke trends, zoals de individualisering, de groei van de economische activiteit en de sociale zekerheid en de toenemende complexiteit van de samenleving dragen hieraan bij. Als gevolg van deze ontwikkelingen is er sinds 1980 een voortdurende roep om hogere budgetten voor veiligheid en justitie. Die roep wordt vaak gehonoreerd, maar tegelijkertijd probeert het beleid de kostengroei te beheersen. De belangrijkste beleidsstrategieën zijn het vergroten van de autonomie, het introduceren van prestatiebekostiging en het stimuleren van schaalvergroting.

Wat dit beleid en de daarbij toegepaste instrumenten hebben betekend voor de productiviteitsontwikkeling van de verschillende V&J-sectoren (politie, rechterlijke macht en gevangeniswezen) wordt in dit boek uitvoerig belicht. Op basis van deze bevindingen gaan de auteurs na welke beleidsinstrumenten de beste kansen bieden om de productiviteit van de zorg voor veiligheid en rechtsbescherming - of nog breder de publieke sector - positief te beïnvloeden.

Prof. dr. Jos L.T. Blank is hoogleraar Productiviteit van de Publieke Sector aan de Erasmus Universiteit Rotterdam en directeur van het Centrum voor Innovaties en Publieke Sector Efficiëntie Studies (samenwerking CAOP, TU Delft en de EUR). Hij is een erkende autoriteit op het gebied van productiviteitsmeting in de publieke sector en treedt al decennia lang op als adviseur voor politici, beleidsmakers en vertegenwoordigers van publieke instellingen en organisaties.

Dr. Alex A.S. van Heezik is directeur van het onderzoeksbureau Beleidsresearch.nl en als senior- onderzoeker verbonden aan IPSE Studies. Hij richt zich daarbij voornamelijk op het uitvoeren van historische beleidsevaluaties en (kwantitatieve) trendanalyses. De doelmatigheid en productiviteit van het beleid staat hierin vaak centraal.