SHANGHAI EXPRESS (D)

De film is een juweel. Hij speelt in China anno 1931, zonder centraal gezag, waar de warlords elk een territorium beheersen en elkaar bevechten. In de eerste minuten van de film zien we de Shanghai-expres op het station van Peking staan, in de verdrukking van het woekerende en wriemelende Chinese, on-Europese leven; als hij vertrekt moet hij zich er haast doorheen persen. De westerse passagiers wagen zich in het onvoorspelbare en hachelijke onbekende. Zelfs onderling is er animositeit. De film lijkt wel gecomponeerd rondom Marlene Dietrich en haar imago, dat van de door de wol geverfde courtisane die in haar hart nog toebehoort aan één man, hoewel misverstanden en trots een wig tussen hen hebben gedreven. Hier is dat een Britse legerarts, die zich net als Marlene, ofte wel Shanghai Lily, op de trein bevindt. De twee geliefden hebben de hele reis nodig, een reis met veel wederwaardigheden, om elkaar weer nader te komen maar ten slotte krijgen ze elkaar dan toch. Dit is een film van romantiek, heerlijk om aan te zien.

De vierde samenwerking tussen regisseur Josef Von Sternberg (1894-1969), die werd genomineerd voor een Oscar in de categorie 'beste regie', en Marlene Dietrich (1901-1992), levert deze schitterende filmklassieker op, geproduceerd door Adolph Zukor (1873-1976). Het uitstekende scenario van Jules Furthman, gebaseerd op een verhaal van Harry Hervey, geeft de meer dan interessante cast alle kans om te stralen. Marlene is weer vooral mooi, verleidelijk en mysterieus als de notoire 'Shanghai Lily', wiens aanwezigheid aan boord van de trein niet door iedereen op prijs word gesteld. Clive Brook (1887-1974) is eveneens goed als haar oude geliefde, kapitein 'Doc' Harvey, wiens leven tijdens de avontuurlijke tocht in gevaar dreigt te komen. Verder nog onder andere Anna May Wong (1905-1961) als de Chinese prostituee Hui Fei, Warner Oland (1879-1938) als de mysterieuze Mr. Chang, Eugene Pallette (1889-1954) als de Amerikaan Sam Salt, Lawrence Grant als dominee Carmichael, Gustav Von Seyffertitz (1863-1943) als Eric Baum, de heerlijk acterende Louise Closser Hale (1872-1933) als Mrs. Haggerty en de Franse regisseur/acteur Emile Chautard (1864-1934) als majoor Lennard. Met de fameuze art-director Hans Dreier (1885-1966) aan het roer kreeg deze productie een fantastische look en werd de treinreis op een slimme en vooral geloofwaardige manier (er werd natuurlijk geen meter film in China zelf gedraaid!) op het scherm getoverd. Overigens protesteerde de Chinese overheid destijd krachtig tegen de manier waarop de Chinese politiek voor het voetlicht werd gebracht. De mooie zwart/wit fotografie werd verzorgd door cameraman Lee Garmes (1898-1978) die er een Oscar mee verdiende, hoewel Marlene Dietrich vele jaren later beweerde dat het toch vooral Josef Von Sternberg zelf was die achter de camera stond! De weinige muziek, niet ongebruikelijk voor die jaren, werd geschreven door componist W. Franke Harling, maar bleef onvermeld op de credits. Absolute Hollywoodklassieker, genomineerd voor de belangrijkste Oscar ('beste film'), die door de ware filmfanaat natuurlijk niet gemist mag worden!