Tot je valt

Erg aangrijpend verhaal over een vader die zijn dochter langzaam verliest in haar strijd tegen Anorexia nervosa. Bijzonder dat er ook stukken vanuit het perspectief van de dochter te lezen zijn, hoe zij zichzelf, maar ook haar ouders ziet.

Een heel eerlijk ontroerend boek

Tot je valt van Lidewij Martens is een boek dat diepe indruk weet te maken juist door de eenvoudigheid van het verhaal. Het is geen moeilijk geschreven literaire roman, maar juist door de kracht van de korte zinnen en hoofdstukken krijg je echt een kijkje in het hoofd van zowel Nico als Geesje. En dat zonder in clichés van anorexia te vallen. Er ontstaat geen echte band met de hoofdpersonages, maar je krijgt wel medelijden met ze. Maar verwacht niet te veel actie, want de kracht in dit boek zit hem juist in de rust. De rust die Nico voor zichzelf in het heden moet creëren, wat versterkt wordt door de komst van Klaartje op zijn boot. Zij laat hem weer zien wat leven is en laat hem kijken naar de mooie dingen op zee, precies wat zijn eigen dochter deed toen zijn vrouw van hem wilde scheiden. Een bijzondere relatie, waarvan je lange tijd niet weet of je hem moet toejuichen of afwijzen. De plotwending tegen het einde van het verhaal zorgt voor dat kleine beetje actie en verrassing dat Tot je valt memorabel maakt.

Nico, de vader van Geesje, is veerman. Geesje heeft anorexia.
Nico vertelt hoe Geesje's leven gedomineerd wordt door wilskracht. En zijn leven door onmacht.
~Ik ben onder de indruk.. ik ben er soms stil van. Het verloop van Geesje's ziekte en denkwijze is zo goed geschreven. Alsof ik alles van heel dichtbij meemaakte.
Zinnetjes die door mijn hoofd bleven spoken:
'Het getal dat de weegschaal zou noemen, bepaalde of er de volgende dag weer een lunchdag moest volgen in plaats van een dag met avondeten.' -'Ook sokken wogen iets.' - 'Ze nam genoegen met vijfenveertig kilo en tweehonderd gram.' - 'Haar dagen waren gevuld met wachten, omdat hongergevoel altijd verdwijnt.' - 'De derde mijlpaal is haar achttiende verjaardag. (...) Mijn dochter wordt vandaag achttien. Ze wil niet.'
Het boek leest vlot. Lidewij Martens heeft in mijn ogen een vlotte 'lekkere' schrijfstijl.
Elke keer als ik in de avond op de bank zat pakte ik toch mijn boek want ik MOEST even weten hoe het met Geesje ging, hoe verdrietig ook!
Ik lees niet vaak een roman. Maar dit is toch wel 1 van de beste die ik gelezen heb!
Ik kan hem iedereen aanraden.
*****!

Wanneer je in het verleden een leerlinge hebt mogen begeleiden die beginnende anorexia had, wanneer je weet welke impact dit heeft op het leven van een jong meisje, dan kan het niet anders zijn dan dat Tot je valt van Lidewij Martens je van de sokken blaast.

Tot je valt is verstillende proza. Kalm, kabbelend als een fris beekje in het Limburgse heuvellandschap verwoordt Martens haar heftige thematiek: anorexia. Het verhaal verloopt als volgt: Nico, veerman van een door hemzelf aangekochte pont, vaart elke dag heen en weer naar de overkant. De bouw van de nieuwe brug over het water gaat gestaag door, wetend dat wanneer de brug klaar is, het ‘vaardoek’ voor hem valt. Tegen de achtergrond van dit decor speelt het verhaal zich af. Meerdere keren in het verhaal lezen we beetje bij beetje hoe het verder gaat met de brug. Het houdt gelijke tred met de ontwikkelingen in Nico. Het gaat naar een onverbiddelijk einde. Tijdens de overtochten die hij dagelijks maakt, gaan zijn gedachten uit naar zijn dochter Geesje. Hij denkt aan hoe ze eet, hoe ze praat om hem af te leiden van haar eetgedrag- en patroon. ‘Als je echt wilt, maar dan ook echt, kun je alles.’ Ook niet eten, klinkt een stem in zijn hoofd.’

Nico worstelt steeds met de dood van zijn dochter Geesje, ze viel ten prooi aan anorexia. Op een dag ontmoet Nico een nieuwe passagier, een jonge vrouw van negentien. Ze doet hem erg denken aan Geesje. Zijn onmacht tegenover de levenslust en de wilskracht van de jonge vrouw worden op grootse wijze klein beschreven. Zoals Nico en Geesje over de grenzen van de dood heen elkaar ten diepste niet kunnen loslaten, zo blijven beide personages haken in de geheugens en harten van de lezers.

Het blijft niet bij die ene ontmoeting, Nico gaat steeds meer uitzien naar deze jonge vrouw die hem mateloos intrigeert. Ze leren elkaar steeds verder en dieper kennen. Ondertussen gaat de bouw van de brug verder…

Lidewij Martens vertelt in fraaie zinnen haar verhaal. Hoe heeft het zover kunnen komen met Geesje? Welke rol speelde de scheiding van haar ouders? Haar lichamelijke ontwikkeling en het kopen van haar eerste bh maken veel los in Geesje. Langzaam maar zeker wordt de lezer deelgenoot van Geesjes psyche, haar strijd, haar verdriet, haar pogingen om haar ouders bij elkaar terug te krijgen. In wisselende perspectieven en vele flashbacks leer je de personages goed kennen en zie je wat hen bezielt en hoe hun ‘struggling for life’ zich ontwikkelt.

‘Ze had mijn geluk niet onder controle. En ik luisterde niet. Haar lichaam luisterde wel. Het gehoorzaamde, al kon ze nergens aan denken dan aan die appel in haar tas. Als ze niet at, had ze weer gewonnen.’

Het boek bevat achterin enkele mooie leesvragen voor leesclubs en biedt stof tot nadenken en beleven voor scholieren en hun docenten Nederlands.Tot je valt is verplichte kost op alle leeslijsten literatuur in het voortgezet onderwijs alsmede voor alle hulpverleners binnen de geestelijke gezondheidszorg. Opdat we zullen herkennen, leren en.. strijden.

Er zijn al vele boeken over de tragische eetstoornis Anorexia Nervosa geschreven. Misschien zelfs zoveel, dat het lijkt alsof alles over deze moeilijke ziekte al verteld is. Toch weet Lidewij Martens, net haar boek Tot je valt ons een unieke en soms zelfs pijnlijke kijk te bieden in het leven van een vader, die machteloos moet toezien, hoe haar dochter de strijd verliest tegen deze genadeloze ziekte. Een jaar na het verlies van zijn dochter heeft hij dit verdriet nog geen plek kunnen geven en komt in aanraking met een meisje van zijn dochters leeftijd. Ook bied Martens ons een kijk in het leven van Geesje, in haar strijd tegen anorexia. Haar drang om niet te eten, haar vreugde over elke verloren kilo, maar vooral haar pijn worden op indringende wijze zichtbaar. Subtiel geeft de auteur enkele hints naar een mogelijke oorzaak van de ziekte, of aspecten die hieraan bijgedragen hebben. Maar nergens wordt dit opdringerig en Martens laat hierbij de lezer zelf nadenken over eventuele oorzaken en gevolgen.

De manier waarop deze akelige ziekte wordt blootgelegd en de gevoelens die hierbij komen kijken bij zowel Geesje als haar omgeving, laten duidelijk zien dat de auteur zelf ook met de aandoening gekampt heeft. Ze weet waar ze het overheeft en wil de wereld duidelijk maken hoe afschuwelijk deze ziekte is en wat het kapot kan maken. De personages waar het om draait, Geesje, haar vader Nico, de veelal afwezige moeder Lieke en haar vriendin Clara worden mooi en subtiel omschreven. Naarmate je als lezer verder in het boek komt, leer je de personages steeds beter kennen. Hierbij worden de stukken afgewisseld tussen het leven van Nico na de dood van zijn dochter en zijn machteloze strijd, samen met zijn dochter, tegen de ziekte. Als lezer weet je hierbij eigenlijk al wat er gaat gebeuren met Geesje. Dit maakt dat het verhaal niet direct spannend te noemen is. Wel zorgt de schrijfstijl van Lidewij Martens ervoor dat je door blijft lezen. Je blijft ergens hopen dat Geesje het misschien toch gaat overleven en je wilt antwoorden op de vele vragen die de gebeurtenissen in het verhaal bij je oproepen. Ook staat het boek vol symbolische verwijzingen, zoals de kuiltjes in de tafel en het beeld dat Geesje maakt, wat ervoor zorgt dat je het verhaal nog eens zult herlezen om het volledig te kunnen begrijpen. Het einde van het boek is passend en zal diverse lezers verrassen. Wel is het zo dat het einde het verhaal juist ook een mooie afsluiting biedt. De kat op de voorkant is heel goed gekozen en de betekenis zal de lezer pas begrijpen, wanneer hij of zij het boek aan het einde dichtslaat.

Concluderend is Voor je valt een hartverscheurend verhaal dat een unieke kijk biedt in het leven met (iemand met) anorexia nervosa. Het zal voor zowel patiënten, als hun ouders, een houvast en herkenning bieden. Ook voor diegenen die niet direct bekend zijn met de ziekte, zal boek meer inzicht bieden in deze afschuwelijke ziekte, dat zoveel meer is dan alleen de drang om slank te zijn. Een prachtig, hartverscheurend verhaal vol herkenbare personages, die de lezer nog lang zal bijblijven.

Eerder verschenen als "Dubbel rood". Prachtig boek.

Heb met open mond zitten lezen.Anorexia was voor mij onbekend terrein.Ik wist dat het heftig is om anorexia te hebben,maar dit boek laat echt zien hoe het is. Tot je valt is een heel mooi, maar ook een aangrijpend boek.Lidewey weet heel mooi te verwoorden hoe iedereen met zijn verdriet en onmacht omgaat.Toen ik het uit had, moest ik het echt even laten bezinken.
Dit boek moet je echt gelezen hebben!

Tot je valt speelt zich zowel af in het verleden en als in het heden van vader Nico. Daarnaast krijg je als lezer af en toe een kijkje in de gedachten van Geesje zelf. Die combinatie zorgt voor een mooi en compleet plaatje.

Het boek vertelt het verhaal van vader Nico en zijn dochter Geesje die samen proberen te overleven na het vertrek van Geesje’s moeder Lieke. Het wordt al snel duidelijk dat dit Geesje niet gelukt is en dat Nico zich schuldig voelt en eigenlijk niet verder kan met zijn leven. Wat er precies gebeurt is, lees je stukje bij beetje terug in het verhaal. Ook zie je dat Nico in het heden geprikkeld wordt door een meisje dat hem aan Geesje doet denken en dit zorgt ervoor dat hij weer gaat voelen.

Ik ben geen expert op het gebied van eetstoornissen, maar heb vaak gelezen dat er doorgaans meer speelt dan mooi/dun willen zijn, het tellen van calorieën en misschien zelfs wel meer dan het willen hebben van controle. In Tot je valt krijg je meer inzicht in de ziekte van Geesje en voel je mee met wat zich afspeelt in haar hoofd en leven.

Ik vond Tot je valt een heel ontroerend verhaal. De complexe band tussen een vader en zijn tienerdochter wordt mooi weergegeven. Hij kijkt wel naar haar en ziet de veranderingen, maar het duurt even voor hij zich realiseert dat het mis gaat. Als een echte vader wil hij alles voor zijn dochter doen, maar zij laat zich niet zomaar helpen. Hoewel ik de uitkomst eigenlijk al kon voorspellen, hield ik ergens steeds de hoop dat het Nico zou lukken om Geesje te helpen. Als er zoveel liefde is, mag het toch niet misgaan?

Ik werd erg emotioneel van het einde van het boek. Alle puzzelstukjes vielen op hun plaats. Toen het boek uit was, stroomden de tranen nog een tijdje over mijn wangen. Tot je valt is een boek dat me nog lang bij zal blijven.

Een originele, verrassende en vooral ontroerende roman met een meeslepend karakter.

Zowel de flaptekst als de omslag van Tot je valt, de meest recente roman van Lidewij Martens, trokken direct mijn aandacht en ik moest en zou het boek gaan lezen. Hoewel het boek uiteindelijk anders in elkaar zat dan ik verwachtte en ik heel even moeite had om goed in het verhaal te komen, ben ik positief verrast en heb ik het met veel bewondering en hier en daar een onvermijdelijke traan gelezen.

Het verhaal is op een originele en verrassende wijze geschreven. Hoewel de roman in het teken staat van de eetstoornis Anorexia Nervosa waar Geesje aan lijdt, is de rol van het hoofdpersonage weggelegd voor Nico, de vader van Geesje. Althans zo lijkt het, want het verhaal wordt vanuit hem beschreven, wat je in eerste instantie niet zou verwachten. Hierdoor krijgt de lezer een goed beeld van hoe het voor een ouder of naaste is om te ontdekken dat je kind of degene die je lief hebt een eetstoornis heeft ontwikkeld en hoe het voelt om daar continu mee geconfronteerd te worden. Tot je valt is dan ook erg vernieuwend, want in de meeste romans of literatuur over Anorexia Nervosa is de rol van hoofdpersonage juist weggelegd voor degene die aan de psychische stoornis lijdt.

De roman begint met een proloog die uit een flashforward of vooruitblik bestaat. Hierdoor had ik in het begin even moeite om goed in het verhaal te komen, maar dit loste zich halverwege het eerste hoofdstuk alweer op. Het verhaal vertelt het leven van Nico of eerder de levens van Nico. Ten eerste is er het huidige leven van Nico, waarin hij werkzaam is als kapitein van een pond die veertig keer per dag over en weer vaart om mensen naar de overkant van de oever te brengen en waarin hij Klaartje ontmoet. Ten tweede is er het vroegere leven van Nico, waarin Geesje nog bij hem in huis woonde. Het vroegere leven van Nico wordt verteld doormiddel van flashbacks die Nico heeft tijdens het varen met de pond en de gesprekken die hij voert met Klaartje. Deze flashbacks staan over het algemeen vooral in het teken van Geesje en de ontwikkeling van haar eetstoornis. De verhaallijnen van het heden en het verleden lopen dus gedurende de hele roman door elkaar heen. Deze zijn echter goed te volgen, omdat het verhaal weinig personages bevat. Het einde van het boek, waarin heden en verleden op een verrassende wijze weer met elkaar in verbinding worden gebracht, is naar mijn mening een perfect slot voor deze emotionele en meeslepende roman.

Conclusie: Tot je valt van Lidewij Martens is een ontroerend en meeslepend verhaal dat op een verrassende en zeer originele wijze is geschreven en daarnaast een goed inzicht geeft in een serieuze en actuele, maar vaak onbegrepen psychische stoornis (Anorexia Nervosa) vanuit twee oogpunten: die van de patiënt (Geesje) en die van de naasten (vooral vader Nico, maar ook moeder Lieke en beste vriendin Clara).

Deze roman is een echte aanrader voor iedereen die houdt van emotioneel beladen romans en voor iedereen die meer inzicht wil krijgen in de eetstoornis Anorexia Nervosa en de gevolgen daarvan. Daarnaast is Tot je valt ook aanbevelenswaardig voor mensen die zelf aan Anorexia Nervosa (of eventueel een Eetstoornis Niet Anderszins Omschreven) lijden. Niet alleen om er steun en erkenning uit te halen, maar vooral om blootgesteld te worden aan hoe het voor liefhebbende naasten, bijvoorbeeld de ouders, is om hier continu mee geconfronteerd te worden en machteloos te moeten toekijken.