Vertrouwen Waarom alles beter werkt als je mensen vertrouwt

In goed vertrouwen ontving ik van Bart een kopie van Vertrouwen. Weder prestatie een oprechte review van zijn boek. Bij deze:

Vertrouwen is een groot woord met een brede toepassing. “Waarom alles beter werkt als je mensen vertrouwt” beperkt die toepassing vervolgens niet erg. Al is het zeker in die volle breedte toepasbaar, Vertrouwen focust zich op de professionele wereld.

De boodschap van “Vertrouwen” is helder en waar. In een lekker lezend en goed gestructureerd boek onderbouwt Bart Stofberg waarom werken op basis van vertrouwen, en dus niet op basis van controle, betere resultaten oplevert.

Ook hoe we, met name binnen bedrijven en organisaties, meer op basis van vertrouwen kunnen werken, wordt prima beschreven. De hardste noot blijft echter hoe, niet als lezer, maar als organisatie, de transitie te maken. Vertrouwen is als immuniteit, je hebt voldoende vertrouwelingen nodig om het te laten werken. Bij een “Wantrouwen-getal” boven de 1 zal het vertrouwen duurzaam ondermijnt worden en blijven.

Daarmee is mijn belangrijkste kritiek we opgenoemd. Bart heeft een boek geschreven wat een leesbaarheid, praktische toepasbaarheid prima combineert met een theoretische onderbouwen en aansluiting op bestaande modellen en principes.

Met Taylor en Friedman, maar ook Jeroen Smit en Paul Zak weet Bart zijn boek in een context te plaatsen. Sterk is de manier waarop beschreven wordt hoe de afgelopen eeuwen de industrialisatie geleid heeft tot een model waarin geen plaats meer is voor vertrouwen, voorspelbaarheid en eigenbelang voorrang hebben gekregen op creativiteit en kwaliteit.

Waar standaardisatie, specialisatie en hiërarchie een belangrijke rol hebben gespeeld in de ontwikkeling van de maatschappij, met al haar verworvenheden, zoals wij die kennen, zijn ze geen doel op zich. Sterker, het zijn middelen die uitsluitend toegepast moeten/moesten worden waar nodig, en niet meer. “Vertrouwen als het kan, wantrouwen als het moet”.

Enkele breed toegepast management principes worden in Vertrouwen getoetst. Welk doel dienen zij, wordt dit ook werkelijk bereikt, zowel op de korte als de lange termijn en wegen de kosten, zowel materieel als immaterieel, op tegen de baten (en voor wie zijn die baten)?

Het veel gebezigde SMART principe krijgt een nieuwe invulling en middels het scheermes van Janis Joplin worden overbodige regels en structuren afgeschaft. Het boek sluit af met de tien geboden voor samenwerken op basis van vertrouwen.

Uiteindelijk blijft de catch-22; Hoe breng je vertrouwen binnen in een systeem dat gebaseerd is op wantrouwen? Er is geen panacee, geen magische toverspreuk, anders dan het doen. Begin klein en begin bij jezelf. Vertrouwen is een boek dat helpt om die stap te zetten, om de piketpaaltjes iets te verzetten en concreet te beginnen.