Eli & The 13th Confession

Geschreven bij Eli & The 13Th Confession (LP)

Laura Nyro, een welhaast vergeten grootheid. Maar een paar platen gemaakt in haar relatief korte actieve muziekleven. Deze dan met New York Tendaberry, de navolgende plaat bijzonder o zo bijzonder. In de jaren 70 kwam ik haar platen met fraaie hoezen welke een melancholie uitstraalden vaak tegen in de platenbakken. Een mooie dromerige vrouw leek me het. Haar stem met een octaven bereik grandioos, ofschoon qua timbre niet voor iedereen. Hits waren er enkel in de uitvoering van anderen. Denk Three Dog Night, Blood Sweat and Tears, Barbra Sreisand, niet de geringsten neen. Onbegrepen talent was ze in een te harde muziekwereld, wat dan ook niet haar wereld was. Of werd. Hoe dan ook, deze hoort in elke kast thuis. Akoestisch, strijkorkest, jazzy, ze was groot liefhebber van Miles Davis, kortom van vele markten thuis. Intuïtieve componiste, alles zat in haar hoofd, kon verder geen noot lezen. Helaas te vroeg overleden aan kanker, gelijk haar moeder, op 49 jarige leeftijd, alweer net als haar moeder. De verzamelbox is net uit op Madfish, American Dreamer. Helaas niet te vinden op Bol. Foei foei, een groot gemis want bijzonder fraai ja. Ben je kind van de 60s of 70s, dan ken je het wel, anders duik er maar in. Een muzikale schat opent zich langzaam. Genieten. Huiveren. Met een traan en een lach, vol weemoed en melancholie.

Ik was redelijk gewend aan de eerste golf van uitstekende vrouwelijke singer-songwriters in de late jaren '60, zoals Joni Mitchell, Janis Ian en Carole King, en latere lichtingen, maar niets kon me voorbereiden op deze waanzinnige, enorm vooruitstrevende plaat van Laura Nyro. Ik had nog nooit van haar gehoord, tot ik een interview las met REM-gitarist Peter Buck, die weg was van deze plaat. Vanaf de eerste noten was ik hevig geïntrigeerd. Ik ken niemand die zo vrijelijk leent van stijlen als jazz, blues, gospel, soul en showtunes, en daar een geheel eigen geluid uit weet te smeden. Sterker nog, hoe kan iemand zich zo'n grote vrijheden - binnen songs (!) - in tempo, toon- en maatsoort veroorloven, en toch zo natuurlijk en swingend klinken? Ze was haar tijd zo ver vooruit, dat het tot Kate Bush duurde voordat dergelijke muziek enigszins gangbaar was, en daar moest ze een zware prijs voor betalen. Maar wat een muziek: tijdloos, gezongen in een krachtige, loepzuivere stem, prachtig gespeeld en opgenomen door zeer bedreven studiomusici (naar ik aanneem de enigen die in staat waren te vatten waar ze mee bezig was) en buitengewone teksten vol krachtige beelden die blijven fascineren en mystificeren. Een erkende, maar helaas grotendeels onbekend gebleven inspiratiebron voor artiesten als Elton John, Todd Rundgren, Steely Dan, Rickie Lee Jones en Elvis Costello.