Hij en ik roman

Vorig jaar kwam ik dit boek in een boekenwinkel tegen. Ik had van de auteur en titel al eens gehoord en de omslag sprak me aan. Twee weken geleden nam ik deze roman uit mijn boekenkast en begon er 's avonds stukken uit te lezen. Het boek werd al in 1971 uitgegeven en in 1973 verfilmd. De roman leest vlot en Moravia wist me mee te slepen naar de absurde bestaanswereld van de hoofdpersoon, schrijver & regisseur Rico, die een soort parasiet met zich mee lijkt te dragen in de vorm van zijn geslachtsdeel. Hij is door de natuur -zoals hij zelf aangeeft- uitzonderlijk goed bedeeld. Echter, zijn geslachtsdeel (die hij een bijzondere naam heeft gegeven) leidt een eigen leven. Of beter gezegd: laat de hoofdpersoon (wie is dat eigenlijk...?) ZIJN leven leiden. Dit element, en het gevoel met twee personen te maken te hebben loopt als een rode draad door het boek heen. Ook de zoektocht van Rico naar 'gesublimeerdheid' komt vrijwel elke bladzijde terug... wat mij betreft te vaak en te veel waardoor het mij als lezer na de helft mateloos gaat irriteren. Moravia weet echter fraai de wanhoop en machteloosheid van Rico vast te leggen die snakt naar erkenning. Erkenning van zijn vrouw en kind, erkenning van een jonge 'revolutionair', erkenning van een producent en vooral erkenning van zijn geslachtsdeel. Dat lijkt soms en ten dele te lukken, maar schijn bedriegt. Dat ziet de lezer aankomen, waardoor het verhaal veelal weinig verrassend is. En dat is jammer. Er zijn boeken die je wel meer dan één keer wil lezen; daar hoort dit boek wat mij betreft niet bij. Echter, de personages... fraai 'voer' voor mensen die geïnteresseerd zijn in psychopathologie, zo dunkt mij.

De mislukte schrijver van filmscenario’s, Rico, is klein en onaantrekkelijk maar groot geschapen. Zijn penis (de “hij” uit de titel van het boek) praat en discussieert met Rico en regeert zijn leven. Rico is de slaaf van zijn penis en volgens zijn moeder is hij daardoor mislukt.
Rico ziet zichzelf als revolutionair, maar blijkt daarvoor niet “gesublimeerd” genoeg. Rico ligt in het leven steeds “onder” en de gesublimeerden liggen “boven”, waardoor hij steeds het onderspit delft. We volgen Rico op zijn zoektocht naar de opdracht voor de regie van een film waarvoor hij het scenario heeft geschreven. Om die opdracht te krijgen is Rico bereid veel vernederingen te slikken. Ondertussen zorgt “hij” er voor dat Rico in moeilijke situaties terecht komt die de kans dat hij de regieopdracht krijgt steeds verminderen.Aan het eind van het boek blijkt dat dat precies het doel is dat “hij” wilde bereiken, omdat Rico zijn energie alleen aan “hem” moet wijden.
De vele dialogen tussen “hij” en “ik” (Rico) zijn soms humoristisch, soms bizar, maar altijd indringend. De lezer raakt na enige tijd wel enigszins geïrriteerd door de egocentrische, maar machteloze Rico en zijn door seks geobsedeerde kijk op de wereld.

Wil het mijn vrienden vertellen