Kopstukken gesprekken met bekende wetenschappers over hersenen en bewustzijn

Denken over het brein raakt aan de meest fundamentele zaken van het menszijn: wie ben ik, waarom doe ik dit en voel ik dat? Wat is de geest? Geurts’ dagelijks leven – zelfs tijdens een feestje- is doorweven met het ‘probleem brein ’ en daarom misschien wordt zijn boek aangevuld met ‘scènes uit het leven van een hersenwetenschapper’.
Voor dit boek is hij de hele wereld over gereisd. Op een weblogachtige manier beschrijft hij zijn belevenissen, zijn overpeinzingen, zijn verbazing en zijn irritaties. Het is een wetenschappelijk reisverslag en tegelijk een reis door de wereld van de hersenen. Zo is hij gefascineerd door de honderdjarige Rita Levy-Montalcini die, als hij haar in een impuls in Rome opzoekt, veel tijd voor hem vrijmaakt en hem nieuwsgierig het hemd van het lijf vraagt over zijn eigen MS-onderzoek. Geurts enthousiasme sleept je snel mee. Hij heeft de gave de ingewikkelde geheimen van het brein in begrijpelijke taal te ontwarren. De reisperikelen hadden misschien wat minder gedetailleerd gekund. Na alle tochten in scheurende taxi’s raak ik wat dizzy. Of is het van de hoeveelheid informatie?
De vraag blijft: kunnen we ooit met ons beperkte brein - dat wel 100 miljard cellen bevat! - ons hele brein begrijpen? Weten we dan wie we zijn? Waar blijft ‘ons zelf’ dan? Zijn we meer dan een serie elektrische stroompjes en wat chemische reacties?

Gelukkig blijft Jeroen Geurts hierover schrijven, hij is alweer aan een volgend boek begonnen. Een briefwisseling met een filosoof. Om zo dichter te komen bij wat voor hem het grootste mysterie van het leven is: hoe ontstaat bewustzijn.

In het boek [Kopstukken] is Jeroen [Geurts] als het ware op een zoektocht om de allesomvattende theorie te vinden. Een theorie die ervoor zorgt dat we eindelijk kunnen verklaren hoe onze hersenen precies functioneren, hoe de architectuur van onze hersenen voor bewustzijn zorgt en wat nu eigenlijk de rol van religie in dit grotere geheel is. Maar zoals Jeroen vanaf het begin aangeeft, is die verklaring er niet en stelt ons brein en alle gedragingen die eruit voortvloeien ons nog altijd voor enorme raadsels. Echter, beetje voor beetje worden er steeds meer van die raadsels opgelost en toevallig, nou ja helemaal niet toevallig natuurlijk, wordt dat gedaan door de onderzoekers waarmee hij heeft gesproken. Met dit boek in de hand kom je weer een stapje dichter bij het antwoord waarom de hersenen ons maken wie we zijn.

Het boek is zeer toegankelijk en helpt je meer inzicht te krijgen in neurologie, ook zonder een medische achtergrond. De schrijver maakt duidelijk waarom het onderwerp nooit kan vervelen.