Regel jij het draagvlak? een praktisch handboek over verandercommunicatie

Marjolein te Kolsté, in Communicatie:

Zapservice

Lang heb ik getwijfeld over een titel voor dit stukje. Het lukte me
niet de volheid van het boek in een of twee pakkende woorden
samen te vatten (en dan ook nog graag informatief en prikkelend,
want ja daar moet dit titeltje van mij allemaal aan voldoen). Maar
‘zapservice’ says it all: de auteur aarzelt niet om de binnenflap van
het boek te vernoemen naar de populaire rubriek van Pauw & Witteman
(ze gaat hiermee een verbinding aan met de actualiteit, terwijl
boeken meestal afstandelijk zijn) en zet die binnenflap in als leeswijzer
aan de hand van vragen (‘hoe voorkom ik onrust?’).

Zapservice is ook toepasselijk vanwege de luchtigheid van het boek
– terwijl het toch echt zware veranderkost behandelt. Door de levenslustige
alinea’s huppel je van het ene hoofdstuk naar het andere
en weer terug. Toegankelijk taalgebruik. Complexe modellen eenvoudig
weergegeven. De werkelijk geweldige vormgeving (Sabine
van Loon) maakt het ook een zapservice; nog nooit zag ik een boek
dat zó bereikbaar geworden is door vorm, illustraties en typografie.

Soms ben ik somber en denk ik dat over tien jaar níemand meer een
boek zal lezen. Maar als deze uitgever (Cara Koesoemo Joedo) haar
eersteling zusjes en broertjes geeft, zullen generaties jongeren weer
moeiteloos het spoor oppikken. Omdat kennis, op deze wijze verpakt,
een brug slaat tussen kennis en praktijk, tussen het lezen van
woorden en het bekijken van beelden en tussen een serieus onderwerp
(‘weerstand bij verandering’) en je helemaal doodlachen (‘ik wil
serieus genómen worden!’). Omdat lezen dan niet langer iets van
vroeger zal zijn maar van nu. Geïntegreerd met het leven van alledag
(Pauw & Witteman). Nieuwe vorm. Nieuw uiterlijk. Nieuw geluid.

Oké, nog 175 woorden over om de inhoud over te brengen. De titel is
natuurlijk heel herkenbaar; bijna iedereen heeft wel eens tot zijn
schrik de manager losjes horen constateren dat jij het draagvlak wel
zult regelen. En voor je naar adem kon happen was hij/zij de kamer
uit (of was de meeting over) en realiseer je je ineens een enorme
aap op je schouder te hebben. Daar maakt Monica Wigman korte
metten mee: wetenschappelijk onderzoek laat zien dat de instrumentele
visie op communicatie matige verandereffecten oplevert.

Daarom draagt ze tientallen handvatten, inzichten, lijstjes, tips, onderzoeken
en modellen aan om je de interactievisie in de vingers te laten krijgen. Om daarmee beweging op gang te brengen in de organisatie die ontstaat tijdens dialoog en conflict.
Dit boek is een bibliotheek. Iedereen die de afgelopen tien jaar een zware bijdrage heeft geleverd aan veranderkunde, komt langs. Van wetenschappers (prof. Poiesz) en de toptien-auteurs tot goede bureaus (Willem Blanken/Yardmen). En je kunt met deze bibliotheek in de hand dus lekker verder lezen (zij heeft de crap er al voor je uitgefilterd), of het boek zien als een Wikipedia-naslagwerk over veranderen.

Interne communicatie, communicatie bij veranderingen en nog veel meer... Een helder boek met relevante voorbeelden en goed vertaald naar de dagelijkse praktijk. Ook is het een handig naslagwerk. De vormgeving maakt het prettig leesbaar. Kortom; een 'must have' voor de communicatieprofessional van 2012.

Ontzettend fijn boek. Overzichtelijk, makkelijk en heel leuk geschreven.

Het boek geeft je inzicht in het proces van verandercommunicatie, het is een reisgids in de verandercommunicatie die je op weg helpt in je communicatieaanpak, maar jouw reisroute kies je zelf. De schrijfster kijkt duidelijk vanuit haar eigen jarenlange praktijkervaring als senior communicatieprofessional en workshopdocent.
Ze beschrijft verschillende veranderstrategieën en de specifieke communicatie die daarbij hoort op een praktische, bruikbare levendige manier doorspekt met humor. Ook heeft ze collega’s gevraagd hun ervaringen op te tekenen. Deze praktijkcases zijn prettig leesbaar geven je een kijkje in de keuken. Als communicatieprofessional ben je zelf je belangrijkste instrument, je kunt verschillende rollen vervullen. Hoe jij je opstelt bepaalt je succes. Je bespreekt welke rol je vervult; de adviseur, antenne, verbindende schakel, verbeelder en/of de elegante luis in de pels.
Vergeet nooit dat communicatie slechts een middel is, nooit een doel. Verandering ontstaat door interactie. De kracht zit in de energie die ontstaat bij onderling contact. Van gedachten wisselen en niet bang zijn meningen laten botsen, daardoor ontstaat beweging. Je communiceert om te veranderen, niet over veranderen. De hobbels en valkuilen worden benoemd en het boek geeft je handreikingen met mogelijke aanpak en werkwijzen.
Verder veel praktische tips, lijstjes en modellen om uit te kiezen in de ‘schatkist’ middenin het boek. De schrijfster houdt je als communicatieprofessional een spiegel voor en laat o.a. zien dat draagvlak meer is dan alle betrokken partijen erbij betrekken met haar variant op de trap van Quirke. Luistervermogen en interactie zijn essentieel in communicatietrajecten en vergeet vooral de voor- en achterkant van het verandertraject niet. Blijf in gesprek, blijf monitoren, en maak het verandertraject van iedereen in de organisatie.
Omdat het boek geschreven is vanuit ervaring zijn er onderwerpen die onaangeroerd blijven. Diverse verwijzingen naar literatuur en andere deskundigen geven daar verdieping en verduidelijking. Verandercommunicatie is ongelooflijk lastig om goed te doen en is iedere keer weer een enorme uitdaging. Op dit gebied is er nog een heleboel te leren en te ontdekken.