Tot u spreekt Jan Mulder opkomst, verval en redding van het voetbal (en van mezelf)

Typisch Jan Mulder. Schrijft zoals de man spreekt, chaotisch. Zal voor voetballiefhebbers leuk zijn, anderen zullen meer moeite hebben. Verwijzingen naar andere (sport)momenten kunnen leuk en aansprekend zijn maar schrijf ze dan wel goed op. De winnende sprint van Knetemann op de Nurburgring was niet tegen Gimondi maar tegen Moser. Rijkaard verliet Ajax voordat hij zijn successen oogste in Europa.

‘Ik ben geen revolutionair type, ik hou ervan als dingen blijven zoals ze zijn. Ik heb altijd wel van mijn lichaam gehouden. Als sporter is het prettig als alles goed functioneert. Ik ben totaal niet ijdel, maar ik wil wel graag dat mijn lichaam gezond is. Wie niet? jan.jpg Een jaar geleden kreeg ik last van een soort reuma (‘Polymyalgia Rheumatica’ - spierreuma die vooral bij ouderen voorkomt) en diabetes. Ach, dat is op zich prima te behandelen met medicijnen. Ik raakte vooral in de war van de arts die zei: ‘Ja Jan, je bent ook al bijna 70.’ Ik dacht ‘Waar heb je het over?’ Hij moest het een paar keer herhalen voordat ik me realiseerde dat ik inderdaad geen spits van Anderlecht meer ben. Het verval is allang ingetreden. De limieten komen steeds dichterbij.’

Jouw boek, of eigenlijk ‘jullie’ boek, begint en eindigt met de zinsnede ‘Fuck the System’ – welk systeem bedoel je daarmee? Het systeem van kritisch zijn op voetbaltalkshows zoals je aan het begin van Tot u spreekt Jan Mulder schrijft of het systeem van het leven, zoals je richting het einde van het boek beschrijft: ‘Ik heb niet gevraagd om geboren te worden, aan niemand. (…) En dan zou je na een paar jaar het lange niets weer in moeten? Geen sprake van. Ik mopper nog en wil dat graag nog zesduizend jaar volhouden.’?
(Lacht) Half-om-half. Frank Buyse kwam met het idee voor dit boek, net een half jaar voor het WK. Het moest een boek over het voetbal waar ik van hou worden, en mijn opkomst in die sport aan de hand van mijn tijd in België en Nederland. Het zou een boek in interviewvorm worden, geïnspireerd op een boek van Jann Wenner, oprichter en hoofdredacteur van de Rolling Stone Magazine waarin hij John Lennon interviewt over de totstandkoming van alle nummers. Dat is uiteindelijk 1 groot interview geworden, in boekvorm. Fantastisch om te lezen.
Tijdens het schrijven, kwam het WK tussendoor. België was kierewiet geworden. Voorheen was het urenlang bbq’en nog voor de wedstrijd goed en wel is begonnen, voorbehouden aan de Nederlanders. Maar deze keer deden de Belgen niet onder voor hun buren. De pleinen stroomden vol met mensen bij iedere wedstrijd. Ik zat in Belgische talkshow, om mede commentaar te leveren op de wedstrijden. Aan tafel zaten enkele doorgewinterde analytici die hele ingewikkelde theorieën verkondigden over de systemen van Van Gaal. ‘Fuck the system!’ zei ik op een bepaald moment, wuivend met mijn hand. Ga toch weg. Blijkbaar legde ik met die drie woorden het sentiment van de Belgische bevolking bloot, want plotseling stond heel België aan mijn zijde: ze hadden er ook nooit iets van begrepen, van al dat ingewikkelde gepraat. Ineens was ik hun aanvoerder.

Je analyseert in Tot u spreekt jan Mulder inderdaad het voetbal en het leven. Wat zijn de overeenkomsten tussen beide?
Over voetbal is makkelijker heen te komen. Ik was vanaf mijn zesde, zevende al een voetballertje, ik droomde ervan in het stadion van Madrid te staan. Die droom is redelijk uitgekomen. Mijn carrière als voetballer topte op mijn 29ste door allerlei blessures, maar ik heb dat nooit erg gevonden – voor zover ik me dat kan herinneren. Een half jaar nadat ik ben gestopt, ben ik columns gaan schrijven voor De Tijd. Ik vond dat erg prettig, zo prettig, dat ik al gauw niet meer zonder kon. Even denken… waar ging het ook alweer over?

We waren eigenlijk nog bij de overeenkomst tussen voetbal en het leven.
Oh ja, haha, ja. Nou ja, door die columns dus ben ik om de een of andere reden in de televisiewereld terechtgekomen. Ik had er weliswaar vrede mee dat ik niet meer kon voetballen, maar ik wilde het voetbal als spel niet helemaal de rug toekeren. Ik wilde mijn jeugd niet verloochenen. Ik vind het leuk om over voetbal te praten en er op die manier mee verbonden blijven, om er als buitenstaander toch een beetje in te blijven.

Voor het hele interview en andere inspirerende artikelen, kijk op www.bol.com/boekenredactie.

Je moet er wat inkomen om gewoon te raken aan zijn schrijfstijl. Als je het boek leest, zie je J.M. meteen voor je. Boek is waarschijnlijk interessanter voor voetbalkenners dan -leken. Leest vlot, hoewel niet elk stuk even vlot.