Etty de nagelaten geschriften van Etty Hillesum 1941-1943

Geschreven bij Etty

Dit boek heeft mij aangenaam verrast. Etty's verslag geeft ons een interessante inkijk in haar gevoelsleven, in haar aspiraties, haar beschouwingen, en dagelijks leven.
Ze is op veelzijdige wijze bezig met haar innerlijke ontwikkeling, ze ontmoet een man die haar intrigeert en inspireert, ze heeft aspiraties om schrijfster te worden, en ze leest veel (onder meer Jung en Rilke).
Haar taalgebruik komt opvallend modern over. Haar beschouwingen zijn vaak interessant en geregeld inspirerend. Ze is joods, maar haar joodse identiteit is niet prominent: het is haar (universele) menselijkheid die op de voorgrond komt. Gedurende haar dagboekperiode voel je als lezer dat ze klaarkomt met bepaalde spaningen en moeilijkheden/uitdagingen in zichzelf. Dat is mooi. Ze ontstijgt de polarisatie tussen jood en nazi, nederlander en duitser, onderdrukte en onderdrukker. Ze zoekt en vindt haar weg in een moeilijke tijd.
'Etty' is een mooi persoonlijk verslag van een bijzondere, jonge vrouw, die wat mij betreft een stevige plaats verdient in de Canon van de nederlandse literatuur.

[Wie aarzelt tussen dit boek en 'het verstoorde leven' raad ik sterk aan dit boek te lezen, aangezien 'het verstoorde leven' op zo'n wijze is samengesteld dat het een (partijdig) scheef (opgehemeld) beeld van 'Etty' geeft.
Gelukkig is 'Etty', met haar volledige werk, sinds 2002 ook in het engels verkrijgbaar.]

Geschreven bij Etty

Oorspronkelijk dacht ik dat het dagboek van Etty heel interessant zou moeten zijn. Hoe beleeft men dat nou, die oorlog? Genoeg films en boeken gelezen, maar vaak niet echte verslagen uit die tijd. Haar dagboek gaat echter niet over de oorlog, daar houdt ze zich schijnbaar niet zo mee bezig. Een tegenvaller voor mij. Ben je benieuwd naar een zoektocht van een jonge vrouw naar zichzelf, geloof en liefde? Dan zal dit dagboek je zeker interesseren! Ze schrijft erg veel, dat maakt het verhaal vaak langzaam lopen en dat zorgde ervoor dat ik dit boek wel meerdere keren aan de kant heb gelegd, want ik kon het niet meer aan. Persoonlijke verhalen zijn boeiend, maar deze waren me af en toe te persoonlijk en wellicht ook niet geschikt voor publicatie (ik hoef niet te weten hoevaak iemand ziek is en hoe iemands menstruatie verloopt).

De brieven achterin het boek boeiden me ten zeerste. Niet alleen de vragen naar eten vanuit het kamp maar als lid van de Joodse Raad heeft ze geholpen met men op transport doen en men binnen halen in het kamp. Dat betekende ook genoeg vragen van kampbewoners of ze niks kon doen voor hun familie. Jammer genoeg geven brieven niet op al mijn vragen een antwoord. Hoe is het afgelopen met Etty? Waarom wilde ze de laatste momenten niet bij haar ouders zijn en waarom wilde ze zo graag naar Polen terwijl ze wist wat daar wachtte?

Bedenk eerst waar je naar benieuwd bent voor je dit boek gaat lezen, alleen de oorlog? Richt je dan op de brieven. Belangrijk is wel een woordje Duits te kunnen lezen, daar schrijf Etty vaak in.