Vijf kinderen en het

Ik vond het echt een genot om dit boek te lezen en heb geen moment het gevoel gehad een ouderwets verhaal te lezen. Compliment ook aan de vertaler! Het leest heerlijk soepel en voelt gewoon aan als een verhaal dat zich afspeelt in het verleden, maar in het nu geschreven is.
Het is een heerlijk fantasierijk en tijdloos avontuur. Ik ben erg benieuwd geworden naar wat E. Nesbit nog meer geschreven heeft.

Alleen al om de kaft zou je dit boek willen hebben. Die zet ook meteen de sfeer van het verhaal perfect neer.
Als je niet dol bent op historische boeken en films, moet je misschien even wennen aan de taal, de gebruiken en de entourage( je ziet het allemaal voor je zonder dat het langdradig beschreven is) . Zelf moest ik even wennen aan het tempo, maar ik had dan ook al een tijd uberhaupt niets gelezen door drukte.
Al snel word je in het verhaal getrokken en gaat het vooral om de hilarische situaties waarin de overigens levensechte kinderen verzeild raken. Ze zijn heel af en toe inderdaad niet voorkomend tegen hun broers en zussen, zoals in een eerdere review genoemd, maar he wie wel? Enkelen beginnen al te puberen. Maar ze zijn allemaal vergevingsgezind en ze houden rekening met elkaar en zijn lief voor hun moeder.
Het boek is niet belerend en voor kinderen uit 1900 moet dit goud zijn geweest.
Ik zou de film wel willen zien! En voor liefhebbers van het historisch genre is dit boek gewoon een must.

Eerst en vooral ben ik fan van de mooie, dromerige tekening op de cover. Geen schreeuwerige kleuren, maar een cover waarmee je als volwassene ongestoord een kinderboek in de trein kan lezen. Want Vijf kinderen en Het mag dan wel niet zo bekend zijn in Nederland en Vlaanderen, in Groot-Brittannië is het een echte kinderklassieker. Schrijfster Edith Nesbit was blijkbaar een van de eerste auteurs die magie integreerde in de leefwereld van kinderen, in plaats van een compleet afgezonderde fantasiewereld te creëren. Die insteek zorgt ervoor dat het verhaal vandaag nog leesbaar blijft. De vlotte vertaling van Hannie Tijman draagt daar ook toe bij.

Vijf kinderen, allemaal broers en zussen, gaan samen met hun moeder op vakantie. Het vakantiehuis op de buiten is voor hen een ware verademing. Hun moeder moet er echter al gauw vandoor, want ze moet hun zieke oma gaan bijstaan. Zoals in veel kinderboeken wordt hiermee het get rid of the parents-principe toegepast zodat het verhaal daadwerkelijk op gang kan komen.

De vier oudste kinderen verkennen vervolgens de omgeving van hun vakantiehuis, dat naast een zand- en grindafgraving ligt. In de zandafgraving ontdekken ze een zandfee, de 'Het' uit de titel. Het is namelijk geen typische vrouwelijke fee, maar een psammie, een wezen dat uiterlijk op een groot insect of een krab lijkt. De psammie is al eeuwen oud en vervult ieders wensen. De kinderen kunnen hun geluk niet op. Denken ze. Want de wensen die de psammie vervult, draaien telkens anders uit dan ze verwachten. Zo wensen ze bijvoorbeeld dat ze "zo mooi als de dag" mogen worden, maar niemand blijkt hen na hun transformatie te herkennen. Hierdoor geraken de kinderen amper aan middageten! Gelukkig is de magie uitgewerkt bij zonsondergang.

Elk hoofdstuk gaat over een andere wens, die steeds tot mislukken gedoemd is. De lezer ziet het met lede ogen aan: hoe de kinderen er onbezonnen op los wensen, met als gevolg dat ze zichzelf in gevaar brengen of dat ze hun lunch mislopen. Bij zonsondergang worden de plooien weer gladgestreken. De vaste, zichzelf herhalende structuur heeft een komisch effect. Ook de alwetende verteller, die de lezer rechtstreeks aanspreekt, zorgt voor een grappige noot. Vijf dingen en Het is daardoor niet alleen leuk om te lezen, maar zeker ook fijn om voor te lezen aan kinderen vanaf 8 jaar.

Het is een verhaal over wensen die uitkomen, maar niet altijd zoals je zou willen. Dit boek is voor het eerst in 1902 in Engeland uitgegeven en nu voor het eerst in een Nederlandse vertaling uitgekomen. Ik vind het niet fijn als het verhaal verteld wordt door een verteller die ook af en toe jouw als lezer toe spreekt. Deze verteller vertelde ook steeds hoe de kinderen zich zouden moeten gedragen en was nogal ouderwets. Ik vind het idee van een zandfee die wensen vervult leuk, maar de manier van vertellen vind ik niet fijn om te lezen. De kinderen zijn ook niet erg aardig naar elkaar

Edith Nesbit stond erom bekend dat ze kinderen serieus nam, en dat merk je heel goed in dit boek. Het boek is een hilarische opeenstapeling van gebeurtenissen, die aan het eind van de dag steeds goed aflopen, maar de vijf kinderen af en toe in benarde posities brengt. Edith geeft tussendoor af en toe advies direct aan de lezer, dat niet belerend of vervelend overkomt, maar juist een grappig effect heeft.
Natuurlijk merk je aan bepaalde dingen dat het een boek uit 1902 is; er waren nog paarden en karren, jongens hadden kniebroeken aan, en dienstmeisjes schorten. Maar toch stoort dat niet, omdat het taalgebruik heel modern is. Als je dat bijvoorbeeld vergelijkt met 'onze' W.G. van der Hulst, die in diezelfde periode kinderboeken schreef: zijn schrijfstijl vinden we nu heel erg ouderwets, daar is geen ontkomen aan. Dat gevoel krijg je beslist niet bij Edith Nesbit, ze schrijft heel fris. Wellicht heeft de goede vertaling daar ook een handje in geholpen.
Ik heb me kostelijk vermaakt bij het lezen van het verhaal, en dacht na elk hoofdstuk: waar gaan ze nú weer in verzeild raken. Ook een erg leuk boek om voor te lezen, succes verzekerd!