Apocalypsofie Over recycling, groene groei en andere gevaarlijke fantasieën

Net als Lisa Doeland vrees ik dat de mensheid zal gaan uitsterven. Althans dat we de komende 100 jaar zullen decimeren en de maatschappij die we kennen volledig instort.

Wat doet dat met een mens? Wat doet dat met de maatschappij als dat besef doordringt? Welke waarden vallen weg en welke blijven? Is er nog sprake van empathie of alleen maar overleven? Willen mensen nog kinderen? Wat doet dit met het moedergevoel? Wat betekent het voor een kind om geen toekomst te hebben? Hoe willen wij in zo'n apocalypse sterven? Als je niet wilt sterven, hoe probeert men te overleven? Als mensen in een bunker gaan leven, hoe zullen zij dat ervaren? Wat is straks rijkdom? Wie bepaalt de orde? Waarom acteren we nu niet terwijl omnicide een reëel scenario is?

Er zijn vele interessante vragen waar je eindeloos over kunt filosoferen. Helaas wordt Apocalypsofie nooit zo concreet, integendeel. Het is een aaneenreiging van filosofisch gezwets. Het begint vaak al met een uitgangspunt dat voor mij weinig interessant is of waar ik vraagtekens bij heb. Bijvoorbeeld (p57 en verder): de mens ziet de natuur als een achtergrond en cultuur en rede als de voorgrond. (is dat zo?) Dan zijn er twee pagina's nodig vol verwijzingen en zelfs een schilderij om te stellen dat het eigenlijk één is. Met als slot "ik wil ook toevoegen dat het bovengrondse en ondergrondse samenkomt; vanuit de diepte komt olie naar boven en wordt plastic en leidt een eigen leven". (is dat relevant?) Zoveel pagina's om te stellen dat we eigenlijk één zijn met de natuur?

Direct daarna het hoofdstuk "Wat wil de natuur eigenlijk?" om weer met veel omhaal, quotes van schrijvers en weet ik wat te concluderen dat de natuur geen doel of wil heeft. Tja, dat lijkt me vrij bekend?

Of p62-65: een heel stuk over de fictieve professor Challenger die in de aarde boort, waarbij de aarde in allerlei facetten wordt gezien als een levend organisme. Dat maakt de aarde boos. Uiteindelijk volgt een conclusie dat we zoeken naar een straffende natuur om haar te begrijpen en haar onder controle te krijgen.
Is dat zo? ik haal dat niet echt uit het verhaal van de professor. En waren 3 pagina's over dat verhaal echt nodig?

Ik denk dat ik het boek met het verkeerde idee gekocht heb. En misschien heb ik wel een te klein snappertje. Denk ik net op een te laag abstractieniveau. In ieder geval moet ik concluderen dat ik amper nieuwe inzichten uit het boek heb opgedaan over de aanstaande ineenstorting van onze maatschappij.

De manier waarop ik denk en voel over klimaat en milieu is door dit boek veranderd.

Ongeacht de stevige materie schrijft Lisa Doeland erg toegankelijk en begrijpelijk en bij vlagen geestig.
Ik ga me er niet aan wagen haar boodschap of wat er bij mij is overgebleven, hier samen te vatten. Maar als je interesse hebt in het onderwerp, raad ik van harte aan dit boek te lezen.

Volgens mij een juiste beschrijving van onze (milieu)toestand, en goede aanzet om op verder te filosoferen.

Wat ik wel hoop is dat deze materie niet bijdraagt tot persoonlijk frustratie, de motor van het kapitalisme, en wederom tot allerlei ‘aankopen’ gaat leiden (behalve dit boek).