De moeder van Frankenstein

Van de boeken die Almudena Grandes over het Francoregime in Spanje heeft geschreven (stuk voor stuk boeiende verhalen) vind ik dat de beklemmende sfeer van het regime in De moeder van Frankenstein het beste uit de verf komt: het boek geeft een fenomenaal inzicht in het leven van (met name) vrouwen in het Spanje van Franco. Het is daarnaast mooi geschreven, heeft een uitstekende, duidelijke verhaallijn en de drie hoofdpersonages zijn alle drie interessante personages met elk een eigen verleden.

Voor wie ook andere boeken van Grandes wil lezen, maar dat nog niet heeft gedaan: sommige personages uit eerdere romans komen ook weer in De moeder van Frankenstein terug (wat ik persoonlijk erg leuk vind). Mijn tip: lees in ieder geval eerst De vijand van mijn vader, want De moeder van Frankenstein bevat naar mijn idee spoilers over de gebeurtenissen in dat boek. Op zich zijn de boeken wel gewoon afzonderlijk van elkaar te lezen.

Heel speciaal hoe de schrijver je meeneemt in het boek, het verveelt niet ondanks dat het best een dik boek is. Alle zinnen zijn bijzonder mooi geschreven. Het is echt een boek om pagina voor pagina van te genieten, valt totaal niet tegen. Hoop meer te lezen van de schrijver.

Deze roman is gebaseerd op een waargebeurd verhaal en is net als de vorige romans van schrijfster Almudena Grandes, onderdeel van de 'Episodes van een oneindige oorlog'. In deze boeken, zoals 'De vijand van mijn vader', De drie bruiloften van Manolita' en 'De patiënten van dokter García' beschrijft zij de geschiedenis van het verzet tegen de dictator Franco, die van 1939 tot 1978 aan de macht was. De verhalen zijn ontroerend en van een zeer hoog literair niveau maar desondanks zeer toegankelijk om te lezen. Net als de vorige boeken verdwijn je in het verhaal en ga je mee terug in de tijd; een afschuwelijke periode uit de geschiedenis die zoveel consequenties kent voor de alledaagse mensen. Vooral de stille angst komt goed naar voren maar ook het zwijgen en het persoonlijke leed. De personages worden aan alle kanten uitgelicht en hun verhalen met veel emoties en aandacht beschreven. Elke relatie in het boek bestaat uit liefde en respect en laat zien dat je met deze twee ingrediënten het verste komt in het leven. Ook de opbouw van het boek is met precisie gedaan, alles op zijn tijd. Zelfs de traagheid die er hier en daar in sluipt blijkt nodig voor het geheel. Wederom heeft Almudena Grandes een prachtig liefdevol verhaal weten te schrijven en misschien is dit wel haar beste tot nu toe, wat knap is want de vorige waren ook al pareltjes.

Een meesterwerk van Grandes.

Het boek slaagt erin, ondanks wat de titel wellicht doet vermoeden, een warme brede psychologische vertelling te doen van de levens van meerdere interessante personen en maatschappelijke ontwikkelingen in het tijdperk van Franco in Spanje.

Thematiek zijn onder andere de ontwikkeling binnen de psychiatrie, het katholicisme, het feminisme en eugenetica. Een al boeiend geheel wat door de wisselende persoonsperspectieven des te meer tot leven komt. De hoofdpersonen raken tijdens het lezen vertrouwd en dierbaar. Hierdoor komen Germán Velázquez Martín, Maria Castejón en zelfs de moordenares Aurora Rodríguez Carballeira op overtuigende en genuanceerde wijze tot leven en nemen je mee het dikke boek door, wat zich in een adem uit laat lezen!
Een aanrader!

Mooi geschreven. Geeft inzicht in het leven in Spanje rond en na de burgeroorlog.

Het verhaal speelt zich af in Spanje tijdens de dictatuur van Franco, waarbij via gesprekken en herinneringen ook de jaren ervoor tot leven komen. Drie verschillende personages (Germán, Maria, Aurora) vertellen hun verhaal in een periode dat hun levens elkaar raken en. Alle drie vertellen zij hun verhaal in de ik vorm.
Het verhaal pakt vanaf het eerste moment en dat is zo gebleven tot het einde. De personages worden diep uitgewerkt en weten zonder moeite een snaar te raken. De manier van schrijven heeft iets waar ik niet echt de vinger op kan leggen maar waarvan ik zeer kon genieten. Het is levendig, met bloemrijke omschrijvingen en met mooi taalgebruik. Het is een boek om nog eens te lezen niet alleen vanwege het verhaal maar omdat het zo bijzonder fijn leest.
Wat mij betreft is het geen boek wat je even uitleest, wat er gebeurt of verteld wordt is vaak erg intens en dat moest vaak even zakken voor ik weer verder kon lezen.
Zowel het lopende verhaal over Germán, Aurora en Maria als de terugblikken op hun verleden zijn de moeite waard. Net als de verhalen over andere mensen die ze kennen.
Hun verhalen worden verteld tegen de achtergrond van Spanje in die tijd en zonder dat het saai of belerend wordt krijg je een stuk geschiedenis te lezen.
Door de persoonlijke ervaringen van German, Maria en Aurora zie hoe het was om in die tijd te leven. En hoeveel verschil het maakte wie je was en of je een man of een vrouw was. Het is vaak erg confronterend en er zitten heftige scenes in die je haren te berge doen rijzen.
Maar ook zijn er mooie en ontroerende momenten en laat het boek de kracht van hoop en doorzetten zien.

Het zijn drie aparte verhalen die op het moment dat Germán daar komt werken elkaar deels overlappen. In de loop van het boek wordt er via herinneringen en gesprekken terug gegaan in de tijd en lees je zo hun levensverhalen. En de verhalen van andere mensen waar zij mee te maken hebben gehad. Alle boeiend, vaak heftig en of ontroerend.
Er speelt heel veel in dit boek en dat wordt allemaal schijnbaar moeiteloos verweven met de persoonlijke verhalen van Germán, Aurora en Marie.
Zoals de situatie in Spanje op het moment dat het verhaal zich afspeelt, waarin rangen en standen zeer belangrijk zijn, de katholieke moraal dwingend opgelegd wordt, er door de dictatuur een cultuur van angst heerst waardoor niemand vrijuit durft te spreken en waarin vrouwen een ondergeschikte rol spelen.
Daarnaast zie je de schrijnende toestanden in de psychiatrie van die tijd. Er wordt veel aandacht aan besteed dus dat moet je wel liggen.
Ook de tijd waarin Germán moest vluchten en het land in oorlog was heeft een plek. Net als het verhaal van het joodse gezin waar hij 15 jaar geleden terecht kon of de collega die angstvallig verborgen moet houden dat hij niet op vrouwen valt.