Weinberg

"Sinds niet al te lang is er deze nieuwe reus in onze muziekscene. Niet zomaar een ‘new kid on the block’, maar een hele ‘gang’. Een ‘one man gang’. Onze eigen Pessoa, opererend onder één naam, maar met vele gezichten. Ontroerend licht, ontroerend gewond, oprecht en misleidend, mysterieus en stoutmoedig, diepgravend en charmant en nog veel meer. " - Pieter Wispelwey

Het leven van componist Weinberg werd in 1939 verwoest toen het Duitse nazileger Polen binnen viel. Weinberg werd geboren in december 1919. Zijn vader was een violist en regisseur voor verschillende Joodse theaters in Warschau en zijn moeder was actrice en zangeres. Hij studeerde aan het conservatorium van Warschau en kreeg een studiebeurs aangeboden in Amerika. Maar het lot bepaalde anders. Hij vluchtte op 20 jarige leeftijd naar Minsk in de Sovjet-Unie. Hij zou zijn familie nooit meer terugzien. Zijn leven bleef in het teken staan van angst en vlucht.

Na zijn studie in Minsk vluchtte hij opnieuw voor de nazi’s naar Oezbekistan van waaruit hij zich uiteindelijk in Moskou vestigde op persoonlijke uitnodiging van Sjostakovitsj. De twee componisten werden al snel collega’s en vrienden en toonden elkaar regelmatig de stukken waar ze aan werkten. Weinberg was echter nog steeds niet verlost van de aandacht van het antisemitisme, en in 1953 werd hij na valse beschuldigingen enkele maanden lang opgesloten.

Tijdens de jaren 1960 bereikte Weinberg het hoogtepunt van zijn roem. Zijn muziek werd uitgevoerd door musici zoals David Oistrach, Mstislav Rostropovitsj en Kirill Kondrasjin. Ondanks deze successen was zijn muziek getekend door het trauma van het verlies en de tragedie die hij had doorstaan. Sinds hij in alle stilte overleed, bracht een generatie vertolkers Weinbergs muziek tot bij het hedendaagse publiek: zijn mix van melodieus modernisme spreekt wereldwijd miljoenen mensen aan.

In de afgelopen jaren werden heel wat tot dan toe onbekende werken ontdekt. Het meest verrassende werk is misschien wel het Concertino voor cello, opus 43bis. De Fantasie voor cello en orkest Op. 52 werd enkele jaren later gecomponeerd tijdens één van de donkerste periodes uit Weinbergs leven. Cellist Pieter Wispelwey over het Concertino: “Het Adagio aan het begin en eind lijkt te vragen om diepe, doch geserreerde emotionaliteit. Voor sentimentaliteit is geen plaats. Ook niet voor tro