Zwarte ogen, groene ogen

Sjra (Gerard) Rutten woont samen met de rest van het boerengezin Rutten letterlijk onder de rook van de Staatsmijn Emma in Hoensbroek, Limburg. Hij weet als jonge jongen al dat hij nooit ofte nimmer steenkool wil gaan delven. De duisternis onder de grond benauwt hem; hij vindt het angstaanjagend. Hij wil graag als voetballer slagen en wat van de wereld gaan zien, andere mensen ontmoeten, iemand zijn…

Terwijl hij samen met zijn vriend Leon in 1946 terugkomt van een voetbaltraining, hoort hij een paar ontploffingen en maakt hij voor de eerste keer kennis met Annette Bartels, de dochter van een bovenmeester. Annette en haar broer zijn gewond geraakt tijdens het spelen met oorlogstuig dat ze vonden. Door snel op te treden weet Sjra Annette te redden van de dood, maar ze houdt er blijvend letsel aan haar been aan over. Voor haar broer Walter komt alle hulp helaas te laat.

De vader van Annette doet erg neerbuigend tegen Sjra, wat Sjra de ogen opent; door de herkomst van iemand wordt iemand als 'meer' of 'minder' mens betiteld. Hij besluit het er niet bij te laten zitten en besluit zijn best te gaan doen om 'meer' te worden dan hij is.
De vader van Annette is er van overtuigd dat iedereen meer van hen verwacht dan van 'gewone' mensen en Annette vraagt zich af wat hij bedoelt met 'gewone' mensen. Er is immers alleen een verschil in opleiding met de anderen.
'Onthoud dat je de dochter bent van een bovenmeester,' zei vader. 'Weliswaar van een andere school, maar je bent toch niet zomaar iemand.'

'Zwarte ogen, groene ogen' laat je kennismaken met een mooi stukje Nederland waar mensen wonen met verschillende achtergronden; sommige hebben groene ogen en vinden hun oorsprong in Nederland, anderen hebben zwarte ogen en hebben een andere oorsprong. Maar ze wonen allemaal samen en hun ogen bepalen niet of ze 'meer' of 'minder' zijn.
Deze historische streekroman laat ook het verdriet en de machteloosheid zien bij het verlies van een kind. Hoe dat zijn weerslag heeft op de achterblijvers en iemand kan breken.

De auteur heeft in de voetnoten de Limburgse woorden verklaard, zoals 'stegel'; dat is een draaipoortje (hier bij een wei). Dat had in dit geval van alles kunnen betekenen. Dankzij deze verklaringen leest het boek heerlijk door.
Ook de eenvoudige manier van vertellen maakt dit verhaal een boek dat voor een groot publiek toegankelijk is.

Ook in dit boek heb ik weer genoten van de vertelkunst van deze auteur; de belevenissen beschreven van menselijk te noemen personages, uit het leven gegrepen en levend in een tijd die nog anders was dan die waarin we nu leven, maar die enkelen van ons zich nog kunnen herinneren.
En dat alles speelt zich af in het mooie Limburg dat je door de beschrijving duidelijk voor ogen hebt.

OVER DE AUTEUR:
Marleen Schmitz is geboren en getogen in Limburg. Veel van haar romans spelen zich af in deze mooie provincie. Eerder verscheen van haar o.a.: ZAND EN ZILVER, WINTERVLINDER, TUSSEN TWEE GRENZEN, TWEE ZUSSEN DRIE LEVENS en een aantal KINDER- en JEUGDBOEKEN.

MIJN MENING OVER DE COVER:
Prachtige cover die exact het verhaal weergeeft.
Ook de titel past perfect bij dit boek.

MIJN MENING OVER DE INHOUD:
De auteur heeft een vlotte en prettige schrijfstijl. Het boek leest dan ook heerlijk weg. Het verhaal speelt zich voornamelijk af in Hoensbroek waar de voormalige Staatsmijn Emma lag en waar de familie Rutten woont en werkt.

De meeste inwoners van Hoensbroek werken in de mijn. De familie Rutten daarentegen heeft een boerenbedrijf waar ouders en kinderen ieder hun taak hebben. Moeder wil het beste voor haar kinderen en doet hier alles aan. Ze moeten het beter krijgen dan zijzelf. Zo ziet ze graag dat Sjra nadat hij de MULO heeft afgerond naar de Kweekschool gaat. Leon een vriend van Sjra kan niet goed mee op de MULO en wil ondergronds bij de Staatsmijn werken. Sjra wil absoluut niet ondergronds werken, maar ook geen onderwijzer worden. Hij wil geld verdienen en bedenkt een plannetje waar zijn moeder niet blij mee is. Hij wil aanzien en niet dat op hem neergekeken wordt. Bovendien heeft hij zijn zinnen gezet op Annette, die hij in 1946 samen met Leon heeft gered toen ze gewond raakte bij ontploffend oorlogstuig. Echter Annette is de dochter van de bovenmeester. Iemand van stand en waarvoor Sjra niet meetelt.

Zal het Sjra lukken om aanzien te krijgen? Kun je van een dubbeltje een kwartje worden? Een goede baan bemachtigen en carrière maken? Zal hij een relatie krijgen met Annette? Wordt hij door haar vader geaccepteerd? In wat voor een situaties komt Sjra terecht en lukt het hem zich hieruit te redden? Hoe gaat het verder met de familie Rutten? Vragen waar je in dit boek antwoord op krijgt.

Voor mij persoonlijk waren de termen die in de mijn gebruikt werden herkenbaar en dat maakte deze roman voor mij nog leuker om te lezen. Onderaan de bladzijden wordt de betekenis van woorden en termen uitgelegd. De prachtige Limburgse omgeving wordt mooi beschreven. Ook de karakters en onderlinge band worden voldoende uitgediept, zodat je een goed beeld krijgt van de personen.
Het is een heerlijke voortreffelijke streekroman, zoals je deze maar zelden tegenkomt.
Heb deze roman met veel genoegen gelezen en vind het een echte aanrader.