Bij leven reeds legendarische zanger, gitarist en componist, die dankzij zijn talent, eigenzinnigheid en integriteit erin slaagt zich door de decennia heen te handhaven in de grillige wereld van de popmuziek. Hoewel wispelturig en onvoorspelbaar van natuur is hij tegelijk ook een gedisciplineerd en productief werker met een stabiele persoonlijkheid. Opgroeiend in Winnipeg, Canada, raakt hij in de jaren vijftig door met name Elvis Presley in rock & roll geïnteresseerd, al legt hij zich in actieve zin in eerste instantie toe op folk. Met zijn Shadows-achtige groep The Squires maakt hij een single en verwerft hij zich een plaatselijke reputatie, maar eenmaal naar Toronto verhuisd sluit hij zich aan bij de r&b- groep The Mynah Birds, met als zanger de latere Motown-ster Rick James. Ook The Mynah Birds maken een single, op grond waarvan zelfs een contract met Motown wordt verkregen. De opnamen die de groep voor dat label maakt worden echter niet uitgebracht, reden voor Young en bassist Bruce Palmer om in '66 hun heil in Los Angeles te zoeken. Een ontmoeting met zanger, gitarist en toetsenist Stephen Stills leidt tot de formatie van Buffalo Springfield, verder bestaande uit toekomstig Poco-zanger/gitarist Richie Furay en drummer Dewey Martin. Palmer wordt later vervangen door Jim Messina. Ondanks de hit For What It's Worth uit '67 gaat de groep na zo'n twee jaar ten onder, drie albums vol prachtige melancholieke pop achterlatend. Op aandringen van producer Jack Nitzsche (voormalig rechterhand van Phil Spector, die in '00 zal overlijden) maakt Young een soloplaat, Neil Young. Door de overproductie heen worden de contouren duidelijk van de artiest die in de jaren zeventig uit zal groeien tot één van de meest enigmatische figuren in de popmuziek: een melancholieke, ietwat mysterieuze loner. Niet goed raad wetend met zijn muzikale toekomst, gaat hij in op het verzoek van Crosby, Stills en Nash om zich bij hen te voegen, waarbij de afspraak gemaakt wordt dat ieder zijn eigen solocarrière mag blijven nastreven. Als Young in '69 in de Whisky A Go Go-club de vijfkoppige groep The Rockets hoort, rekruteert hij Danny Whitten (gitaar/zang), Billy Talbot (bas) en Ralph Molina (drums) als begeleiders en doopt hij het trio Crazy Horse, naar de legendarische Indianenhoofdman. Het indringende Everybody Knows This Is Nowhere bevat zwaar elektrische rock met lang uitgesponnen gitaarsoli, die ondanks de gebrekkige techniek een enorme inventiveit en zeggingskracht bezitten. In '70 verschijnt After The Gold Rush, waarmee Young zich manifesteert als een veelzijdig en vooraanstaand singer/songwriter. De single Only Love Can Break Your Heart brengt hem in de hitlijsten en helpt bij het vestigen van zijn naam. Crazy Horse, aangevuld met Nils Lofgren (gitaar/zang) en Nitzsche (piano/slidegitaar), debuteert als zelfstandige groep sterk met The Rockets, waarop Whitten zich met name als componist verrassend profileert. Na een gedwongen rustpauze vanwege een rugaandoening komt Young in februari '72 met het in een schuur op zijn eigen ranch opgenomen Harvest. Hierop wordt hij begeleid door The Stray Gators, bestaande uit Nitzsche, Ben Keith (steelgitaar), Tim Drummond (bas) en Kenny Buttrey (drums). Het is een op het eerste gehoor wat rommelig album, dat in stilistisch opzicht tussen Everybody Knows This Is Nowhere en After The Gold Rush in ligt. Diverse songs groeien echter uit toch echte Young-klassiekers, waaronder de wereldhit Heart Of Gold. Met twee miljoen exemplaren in de Verenigde Staten is Harvest de best verkochte popplaat van '72. Het succes maakt van Young een teruggetrokken, sombere persoon, die probeert zichzelf als artiest te vergeten en als mens terug te vinden. Het dubbelalbum Journey Through The Past is de soundtrack van een nooit in roulatie gebrachte film, met alternatieve uitvoeringen van reeds bekend songmateriaal. Time Fades Away is een even warrig als intrigerend live-album. Uit deze periode van bezinning stamt ook het pessimistische en bittere, maar niettemin uiterst lucide On The Beach, waarop hij zich aan akoestische folkblues waagt. Het duistere drieluik wordt besloten met het onder invloed van drank opgenomen Tonight'S The Night, dat is opgedragen aan de inmiddels aan drugs overleden Whitten en roadie Bruce Berry. Hoewel rammelend gespeeld en vals gezongen, behoort dit muzikale rouwproces door de hoge mate van authenticiteit en emotionaliteit tot de hoogtepunten in de popgeschiedenis. Kort daarop verschijnt Zuma, waarmee duidelijk wordt dat Young gelouterd aan een nieuwe fase in zijn leven begonnen is. In gitarist Frank Sampedro heeft hij eindelijk de juiste opvolger voor Whitten gevonden, hetgeen hem, naar eigen zeggen, weer in staat stelt om zich als sologitarist te manifesteren en zich opnieuw door Crazy Horse te laten begeleiden. Ondertussen heeft Neil meegedaan aan een geslaagde reünietournee met Crosby Stills Nash & Young en de mislukte poging een nieuwe groepsplaat (Human Highway) op te nemen. Young zet zijn samenwerking met Stills nog even voort in de Stills-Young Band maar na het verschijnen van het tweeslachtige Long May You Run geeft hij er halverwege een Amerikaanse tournee de brui aan. Begin '77 verschijnt American Stars 'N' Bars, dat in Like A Hurricane een klassieker uit het elektrische oeuvre van Young bevat, benevens een aantal mediocere country & western-nummers in kroegstijl. Op het drie elpees (danwel twee CD's) tellende Decade zet hij de hoogtepunten uit de eerste tien jaar van zijn carrière op een rijtje, aangevuld met een aantal sterke niet eerder verschenen songs. Qua materiaal en productie ligt Comes A Time in het verlengde van zijn grootste verkoopsucces Harvest. Een prominente rol is weggelegd voor zangeres Nicolette Larson, wier solocarrière in '78 met de cover van het van Comes A Time afkomstige Lotta Love een vliegende start kent, maar vervolgens stagneert, waarna ze in de jaren '80 een aantal bescheiden countryhits scoort, voordat ze in '97 aan een zeldzame ziekte overlijdt. Geïnspireerd door de Britse punkbeweging vervolgt Young met Rust Never Sleeps, met één kant keiharde rock en punk en één kant akoestische folk en country. Dat is ook de opzet van de gelijknamige tournee, waarvan een filmregistratie en het live-dubbelalbum Live Rust verschijnen. Het aan Johnny Rotten opgedragen Hey Hey My My is voorlopig de laatste klassieker die uit de pen van Young vloeit. In de jaren tachtig heeft hij moeite een eigen toon te vinden en doen zijn stijlsprongen geforceerd aan. Hawks & Doves grijpt terug op folk en country, Re.Ac.Tor bevat snoeiharde maar klinische rock & roll met Crazy Horse, een bijna onherkenbare Young experimenteert op Trans met vocoders, synthesizers en computers en hangt de oude rocker uit op het rockabilly-album Everybody'S Rockin'. Op het relatief sterke Old Ways laat hij horen dat ambachtelijke country hem goed ligt. Op Landing On Water en Life probeert hij tevergeefs een brug te slaan tussen de synthi-pop en garagerock. Het onnavolgbare verloop van zijn carrière komt Young op een rechtszaak te staan tegen zijn platenmaatschappij Geffen Records die hem beticht van het bewust torpederen van zijn commerciële mogelijkheden. Terug bij zijn oude platenbaas Reprise maakt hij de relatief geslaagde rhythm & blues-pastiche This Note'S For You. Later zal Young verklaren dat hij in deze periode meer in beslag genomen was door privé-problemen (twee van zijn kinderen zijn verlamd). Hij leidt de fund raising voor de Bridge School, een opleiding voor fysiek gehandicapte en dove kinderen. Ook neemt hij het op voor de boeren op het Amerikaanse platteland, door in '85 naar het model van Live Aid het jaarlijkse festival Farm Aid op te zetten. Young is tevens de stuwende kracht achter de tweede reünie van Crosby, Stills, Nash & Young in '88, wier American Dream moeiteloos goud haalt in de Verenigde Staten. Bij het naderen van het eind van de jaren tachtig lijkt Young zich te hebben ontdaan van zijn demonen. Hij toert door Japan en de Verenigde Staten met The Restless, bestaande uit Rick Rosas (bas) en Chad Cromwell (drums) en brengt daar een mini-elpee uit, met rauwe, aan Everybody Knows This Is Nowhere en Rust Never Sleeps herinnerende rock. Een aantal nummers komt ook terecht op Freedom, dat een herboren Young laat horen. Net als op Rust Never Sleeps worden de muzikale extremen gemarkeerd door een akoestische en elektrische versie van het sleutelnummer, waarbinnen ruimte is voor vrijwel alle stijlen die Young in het verleden heeft beoefend. De teksten rapporteren over verval, armoe, misdaad, verslaving en zelfdestructie, terwijl van het liefdesleven eveneens slechts de schaduwzijde wordt belicht. Na een uitgebreide solotournee vindt er een hereniging plaats met Crazy Horse, resulterend in Ragged Glory, een plaat vol briljant lawaai, die een bron van inspiratie is voor jonge groepen als Dinosaur Jr. en Sonic Youth, die op hun beurt werk van hem vertolken op The Bridge/A Tribute To Neil Young. De daaropvolgende tournee resulteert in het dubbele live-album Weld. Als curiosum wordt bij een beperkte oplage van Weld de geheel met vervormde gitaarherrie gevulde cd Arc geleverd en later ook her en der apart te koop aangeboden. Een gehooraandoening noopt Young het een tijdje rustiger aan te doen. Met dezelfde muzikanten als op Harvest maakt hij het tekstueel retrospectieve Harvest Moon, dat in weerwil van de titel stilistisch echter eerder aansluit op Comes A Time. Niet minder ingetogen klinkt het in het kader van Mtv Unplugged opgenomen Unplugged, waarop hij met een stel oude getrouwen op fenomenale wijze een selectie uit zijn imposante oeuvre vertolkt. Hetzelfde geldt voor zijn memorabele optreden in Ahoy in '93 met als begeleiders nota bene de legendarische Booker T. & The MG's. Opnieuw begeleid door Crazy Horse komt hij vervolgens met het even gevarieerde als wisselvallige Sleeps With Angels, dat dan ook goeddeels zonder enige repetitie is opgenomen. Een aantal van de met dood doordrenkte teksten handelt over Kurt Cubain, wiens zelfmoordbrief eindigt met de zinsnede 'It's better to burn out than it is to rust', een regel uit het sleutelnummer van Rust Never Sleeps. Begin '95 duikt 'de peetvader van de grunge' de studio in met Pearl Jam, dat een aantal malen in zijn voorprogramma heeft gestaan. Dit resulteert in Mirror Ball, dat evenals Sleeps With Angels nogal wat mediocre composities bevat. Middelmatigheid en rommeligheid kenmerkt ook het met Crazy Horse gemaakte Broken Arrow, maar de navolgende tournee laat weinig te wensen over, getuige de filmdocumentaire Year Of The Horse van Jim Jarmusch, waarvan het dubbelalbum Year Of The Horse de wat overbodige soundtrack is. Die kwalificatie geldt ook de compilatie Lucky Thirteen, met deels onuitgebruikt werk uit de jaren tachtig. Young voorziet de alternatieve western Dead Man van Jim Jarmusch (met o.a. Johnny Depp en Iggy Pop) van geïmproviseerde gitaarklanken, die als soundtrack Dead Man worden uitgebracht. Oktober '00 vindt er in Amerika een Crosby Stills Nash & Young-reünietournee, gevolgd door een Looking Forward, waarop een aantal bewerkte nummers staat uit de sessies voor Silver & Gold. Oorspronkelijk gedacht als soloplaat met slechts piano en gitaar, maar later toch instrumentaal wat bonter ingekleurd met orgel, pedal steel, bas en drums, klinkt Young op Silver & Gold eindelijk weer eens behoorlijk urgent. Sentimenteel mijmerend over liefde, vriendschap en trouw slaat zelfs het oud zeer uit de tijd van de Buffalo Springfield om in nostalgie. Net als zijn grote idool Bob Dylan blijft hij onvermoeibaar toeren, hetgeen de volstrekt overbodige live-albums Year Of The Horse en Road Rock Vol. 1 oplevert. In '02 verschijnt Are You Passionate?, wederom een wisselvallige plaat maar wel eentje die, ingegeven door de terroristische aanval in New York op 11 september 2001, aantoont dat als er reden toe is Young nog ongemeen rocken kan. Begeleid door de ritmesectie van Crazy Horse trekt Young op de overwegend elektrische soundtrack Greendale van zijn gelijknamige stomme film bijna tachtig minuten uit voor slechts tien van spanning en dynamiek gespeende stukken, die geheel in dienst staan van het gezongen woord. Hij bezingt de lotgevallen van de familie Green uit het fictieve Noord-Californische kuststadje Greendale, waar op de meest onverwachte momenten niemand minder dan de duivel zijn gezicht laat zien. In het sterk moralistische verhaal komen thema's aan de orde als sociale apathie, sensatiejournalistiek, milieuvervuiling, drugsgeweld en hebzucht. De huidige wereld is door en door verdorven, zo luidt de apocalyptische boodschap. De eerste editie van Greendale gaat vergezeld van een soloconcert op Dvd, waarop Young met verbindende teksten tussen de liedjes de verhaallijn duidelijk maakt. Van de diverse tribute-platen die er in de loop der jaren zijn verschenen is het Nederlandse initiatief This Note'S For You Too! opvallend sterk, mede dankzij de bijdragen van Hallo Venray en Ad Vanderveen, die hun bewondering voor Dinosaur Sr. al eerder hebben laten blijken. Zo klinkt Hallo Venray op het live-album Roll Another Number net zo sterk als Young en Crazy Horse in hun gloriedagen, terwijl singer-songwriter Vanderveen op Ad Vanderveen & The O'Neils en The Moment That Matters een staaltje epigonisme van de bovenste plank weggeeft. Bron: OOR Popencyclopedie Op bol.com vind je alle boeken van Neil Young, waaronder het nieuwste boek van Neil Young.

Lees meer Lees minder

Muziek