Gevallen god Ebook Tooltip Ebooks kunnen worden gelezen op uw computer en op daarvoor geschikte e-readers. roman

Na Leven na Leven, wat werkelijk een briljant boek was, verheugde ik me erg op dit "vervolg". Dat viel enorm tegen; ik kan het niet anders omschrijven dan een slap aftreksel van Leven na leven. Het gaat voornamelijk over Teddy, de broer van de hoofdpersoon uit Leven na leven, maar ook de andere personages komen erin voor, en voor een deel ook dezelfde gebeurtenissen. Maar dan erg saai en rommelig beschreven. Wellicht wordt het later in het verhaal nog een stuk boeiender en interessanter, maar ik heb het 100 pagina's lang een kans gegeven, vond het toen nog steeds totaal oninteressant en worstelde me met steeds meer tegenzin door het verhaal heen. Dus ik besloot dat het wel welletjes was. Lees Leven na leven en laat het daarbij, zou mijn advies zijn!

Geschreven bij Gevallen god

Eigenlijk krijgt dit boek van mij een 8,5, maar dat kan ik hier niet met sterren aangeven. Heel anders dan het boek "Leven na leven". Dit is het verhaal van Teddy, de jongere broer van Ursula, en gaat voornamelijk over de verhoudingen binnen de familie Todd. Over Viola, Teddy's dochter (en echt een kreng) en over zijn kleinkinderen, maar ook voor een gedeelte over Teddy's carrière als piloot van bommenwerpers in WO II.
Als je eenzelfde verhaal verwacht als in het eerste deel van deze serie, dan zul je misschien wat teleurgesteld zijn. De schrijfstijl is al heel anders. Maar zeker de moeite waard en voor mij een aanrader. En een reden voor mij om zoveel mogelijk boeken van Kate Atkinson te zoeken.

Geschreven bij Gevallen god

Atkinson stelt in haar nawoord dat ze Gevallen god liever als een metgezel ziet van haar voorlaatste roman Leven na leven dan als een opvolger. Toch is het niet goed mogelijk om Gevallen god te lezen zonder het vorige boek gelezen te hebben: de hoofdpersoon Teddy is het kleine broertje van Ursula uit Leven na leven, bij wie net als bij zijn zuster de Tweede Wereldoorlog een stempel op zijn leven heeft gedrukt. In een groot aantal sprongen in de tijd maakt Atkinson duidelijk hoe enorm de invloed van de oorlog geweest is, als ze Teddy als piloot bij de RAF meer dan zeventig vluchten laat maken in een bommenwerper boven Duitsland. De scènes waarin Teddy en zijn bemanning voor hun leven vrezen weet ze keer op keer zo te beschrijven dat je het gevoel hebt ooggetuige te zijn van het neerstorten van de brandende vliegtuigen, de angst die de mannen beheerst en het verdriet als een van hun makkers het niet gehaald heeft. Het leven van Teddy voor en na de oorlog staat daarmee in schril contrast: het is het leven van een heel gewone, fatsoenlijke man, die veel van de natuur houdt, weinig eisen stelt en zijn dromen lijkt te hebben opgegeven. In Leven na leven had Ursula vele levens; Teddy heeft er maar één en moet het daarmee zo goed mogelijk zien te doen.

Misschien is dat de reden dat het boek in het begin een beetje saai aandoet: Teddy is een doorsnee man zonder opvallende kenmerken. Maar bij Atkinson staan haar hoofdpersonen nooit op zichzelf, maar altijd in een lange vloeiende lijn te midden van voorouders en nakomelingen en vanuit die traditie nemen ze hun plaats in het geheel in. En hoewel Teddy mede door de oorlog de man is geworden die hij is, geeft Atkinson steeds weer ironisch aan dat het ook anders had kunnen zijn: hij had een dichter kunnen worden, een zwerver, een oorlogsheld, een avonturier. Atkinson laat zien dat we niet altijd zelf de keuze hebben, maar dat de omstandigheden ons maken tot wie we zijn. Teddy is er in geslaagd om te blijven wie hij is, ondanks de aanslag die de oorlog op hem gepleegd heeft; daarin ligt zijn heldendom.

Voor de mensen rondom Teddy zijn aparte hoofdstukken gereserveerd: zijn norse dochter Viola, vol rancune tegenover haar vader (“Ze voelde een onverwachte vonk medeleven voor hem en stampte erop.”); zijn kleinkinderen Sunny en Bertie, die hun onconventionele kinderjaren hebben doorgebracht in een commune (“Angus […] had een 'vrij normale jeugd' gehad. Bertie had hem ogenblikkelijk gewantrouwd. Geen mens had een normale jeugd.”); zijn jeugdvriendin Nancy met wie hij trouwt. Ook deze mensen weet Atkinson steeds in te bedden in de loop van haar geschiedenis en alle details worden met elkaar verbonden.
Op de een of andere manier moeten alle personen in het boek zich verzoenen met de omstandigheden en met het leven dat hun ten deel valt, want er is geen ander en er wordt hun geen keus gelaten. Dat geldt voor Teddy wat de oorlog betreft, voor Nancy is het kanker en Teddy's kleinkinderen moeten hun chaotische jeugd te boven zien te komen.

Een vergelijking tussen Leven na leven en Gevallen god is onontkoombaar: het eerste boek werd gekenmerkt door een stijgende lijn aan mogelijkheden en hoop voor de toekomst; het tweede boek is een kalme en berustende acceptatie van wat geweest is en wat niet meer te veranderen is. Beide zijn indrukwekkend.