Open domein 55 - Sontag Haar leven en werk

Ik heb deze biografie met veel plezier en belangstelling gelezen. Interessant tijdsbeeld en veel boeiende verhalen en anekdotes over Susan Sontag zelf en over de vele bekende mensen met wie ze in haar leven te maken heeft gehad. Ik vond de uitweidingen over de filosofische kwesties heel interessant, zij het soms wat breedvoerig. Het is een lijvig werk, maar een echte pageturner en prachtig vertaald! Moser is een uitstekende biograaf, maar dat wisten we al na zijn biografie van Clarice Lispector (ook een aanrader trouwens).

Veel positieve verhalen over deze biografie gehoord, die veel aandacht heeft gehad in de pers. Ik vind het een hele matige biografie. Het lukt Moser wel om het werk van Sontag te beschrijven en te duiden maar daarvoor kunnen we ook gewoon haar werk lezen.
Moser faalt volkomen om een chronologisch levensverhaal te beschrijven. Toch wat mij betreft een voorwaarde voor een leesbare biografie, die inzicht geeft in de persoonlijke ontwikkeling van de hoofdpersoon van vroege jeugd tot ouderdom. Er zijn heel weinig tijdsaanduidingen, er is geen chronologie, er is een enorm gegoochel met namen, waarbij de context en relatie tot Susan niet duidelijk is. Moser beschrijft pagina's lang over belangrijke maatschappelijke gebeurtenissen (bv. de oorlog in voormalig Joegoslavië). Informatie die allang bekend is vanuit de reguliere media. En dan opeens doemt Susan Sontag op in het oorlogsgebied om een toneelstuk op te laten voeren. Moser maakt Sontag tot een figurant van haar tijd, waar het in een biografie net andersom moet zijn. De biografie mist urgentie, precisie, chronologie en is veel te chaotisch. Tevens ook veel intellectuele interpretaties en psychologische speculaties van de schrijver, alsof Moser met deze biografie ook vooral zijn eigen ambitie heeft willen waarmaken om als therapeut van Sontag haar persoon nader te ontrafelen. Een ster voor de moeite en een ster voor de beschrijving en duiding van het werk van Sontag. Maar daarvoor kunnen we dus ook gewoon haar werk lezen en zelf duiden.

Ik heb met heel veel interesse dit boek gelezen van deze erudiete en zeer belezen vrouw met een zeer complexe persoonlijkheid die zo'n belangrijke stempel heeft gedrukt op de Amerikaanse cultuur en literatuur in de 20ste eeuw. Een vrouw met veel gezichten worstelend met haar lesbische / biseksuele geaardheid als publiek figuur. Kortom een integrerend verhaal. Een aanrader!

Ik sluit mij volkomen aan bij de vorige twee-sterren-gevers. Ik heb het boek weggegeven om het niet op de plank te hoeven zetten tussen andere historische en literaire persoonlijkheden. Had beter en kritischer gemoeten.

In Amerika ben je kennelijk al een groot denker als je wel eens wat serieuzere boeken hebt gelezen en er een flink aantal van je essays in druk zijn verschenen. Essays die in het geval van Susan Sontag - Notes On Camp, Against Interpretation, Illness As Metaphor en de bundeling On Photography uitgezonderd - de middelmaat nauwelijks ontstijgen. Maar ze verschenen, en daarbij zullen Sontags fraaie verschijning en uitstekende connecties in de literaire wereld zeker een rol hebben gespeeld, wel in de meest vooraanstaande tijdschriften. En zo werd Sontag een invloedrijke intellectueel, een glamoureuze beroemdheid en uiteindelijk zelfs een cultureel icoon dat zijn gelijke in de Verenigde Staten niet kende. In deze biografie laat Benjamin Moser zijn licht schijnen over alle façades waar Sontag zich achter verschool en waar ze als het even kon haar voordeel mee deed. Maar vooral geeft hij, op vrij gedetailleerd niveau, weer welk mens - en het was geen prettig mens - er achter haar vele maskers verscholen ging. Al met al is het een goed geschreven (maar belabberd vertaalde) biografie geworden van een onmogelijke vrouw die graag een schrijver van het niveau van Sigmund Freud, Antonin Artaud, of Hannah Arendt was geweest, maar dat door een gemankeerde persoonlijkheid en een gebrek aan echt grote ideeën nooit zou worden. Haar werk - en met name haar al te gekunstelde romans - zal met het verstrijken der jaren wel in de vergetelheid raken. Maar dat geldt niet voor het beeld dat (deels door haarzelf) van Susan Sontag is geschapen en dat haar tot het ultieme rolmodel voor overambitieuze buitenbeentjes heeft gemaakt.