Wie is de vijand operatie Black Tulip

Met de bevrijding in 1945 was de oorlog voor een grote groep mensen nog lang niet voorbij. In Nederland wonende burgers met de Duitse nationaliteit werden op grote schaal opgepakt en geïnterneerd. Het enige criterium hierbij was hun Duitse paspoort. Naar verzachtende of bijzondere omstandigheden werd niet gekeken. Hulp aan de ondergrondse, desertie uit het Duitse leger, een voorbeeldige staat van dienst gedurende de oorlogsjaren, niets hielp om aan dit lot te ontkomen. De Nederlandse overheid deed er alles aan om de Duitsers en hun vaak half Nederlandse gezinnen uit de samenleving te laten verdwijnen. Bezittingen en goederen werden geconfisqueerd, berooid werden de gezinnen na maanden of jaren uitgezet naar Duitsland ofwel alsnog toegelaten in Nederland. Allemaal heel begrijpelijk na vijf jaar onderdrukking, maar voor de kinderen in deze omstandigheden een hard gelag.

Ontvijanding
Sophie Molema sprak met kinderen en kleinkinderen uit deze gezinnen over de ‘Operatie Black Tulip’. Hoe vernederend de aanhoudingen waren en hoe angstig de tijd die daaraan vooraf ging, soms werden mensen pas twee jaar na de beëindiging van de oorlog opgepakt. Hoe bar de omstandigheden in de uitzetkampen zoals Mariënbosch bij Nijmegen. Het was de bedoeling dat de uit te zetten personen er kort verbleven. Maar in de delen van Duitsland die onder Brits mandaat stonden konden ze niet terecht. Degenen die toch in Nederland bleven moesten ontvijanding aanvragen. Als dat toegestaan werd kon de Nederlandse nationaliteit aangevraagd worden en teruggave van in beslag genomen goederen. Dan nog was de oorlog niet achter de rug, de kinderen en kleinkinderen moesten nog jarenlang horen dat ze moffenkinderen waren, acceptatie door de Nederlanders was ver weg.

Gedocumenteerd
Het boek is bijzonder goed gedocumenteerd, het overheidsbeleid komt aan bod en ook de situatie van de Duitsers in de Overzeese Gebiedsdelen wordt doorgelicht. Maar het zijn vooral de persoonlijke verhalen die indruk maken. De vierjarige Ger Adeler die wel in Duitsland terecht komt, de vijfjarige Katharina die haar stoeltje overal mee naar toe sleept, tiener Marga die het er in Mariënbosch het beste van maakt. Door deze aanpak laat Molema vooral de menselijke kant van deze zwarte periode zien.

https://boekvandeweek.blogspot.com/2018/12/wie-is-de-vijand-van-sophie-molema.html