Zo werken rollenspellen echt! trainen met de methode van Karin de Galan

Ongeduldig check ik mijn agenda om te zien wanneer ik weer een nieuwe training heb staan, zodat ik aan de slag kan. In mijn hoofd sta ik al voor de groep dingen uit te proberen en toe te passen. En ik ben pas halverwege.

Karin de Galan, schrijfster van diverse boeken op het gebied van het trainersvak, heeft een nieuw boek geschreven over het werken met ’rollenspellen’. Het boek geeft een heldere visie op de manier waarop je rollenspelen, een belangrijk leermiddel in trainingen, effectief kan inzetten. In mijn werk als agressietrainer kom ik helaas nogal eens wat mensen tegen die een ‘faalervaring’ mee hebben opgedaan. ‘Voor al die collega’s die cursisten een vervelende ervaring hebben laten opdoen, is het boek zeker een must’, zo was aanvankelijk mijn gedachte. Maar tijdens het lezen stapelen ook voor mij de tips en inzichten zich op.
Het boek leest om te beginnen lekker weg. De Galan schrijft op een heldere manier. Het is nog net geen spreektaal, maar de toon is losjes, de woordkeus simpel maar doeltreffend en de inhoud raakt de kern. Uit de herkenbare voorbeelden en dialogen wordt duidelijk dat de Galan de taal van de werkvloer beheerst.
Gaandeweg het lezen wordt de structuur in de opbouw van de stof herkenbaar. In kleine kadertjes wordt de essentie vaak even herhaald, zodat het gelezene beter blijft hangen. Het boek kent een mooie balans tussen uitleg, werkvormen, dialogen en casussen. Het is geen werkboek, maar het is wel praktisch en praktijk gericht. Tijdens het lezen wil je er direct ermee aan de slag.

Het vreemde is wel dat het ‘R’ woord uit de titel zèlf een verboden woord blijkt te zijn. Gelukkig geeft de Galan alternatieven. Het wordt vanaf nu ‘uitnodigen tot experimenteren’ in ‘praktijk simulaties’. Het werken met acteurs zelf komt pas tegen het einde goed aan bod, de focus is er met name op gericht om de deelnemers zelf te laten spelen.
Herkenbaar zijn de voorbeelden van lastige deelnemers met weerstand. De Galan volstaat niet alleen met een oplossing, maar vervolgt in een scenario met de moeilijkste mogelijke reactie van de deelnemer. Vervolgens wordt een oplossing gepresenteerd, inclusief alternatieven. Trainen lijkt zo bijna simpel. Zelfs het vage ‘werken met je hart’ weet de Galan te behandelen als iets heel gewoons. Met praktische oefeningen maakt ze bovendien duidelijk hoe je hier aan kan werken.

Ik ben tijdens het lezen van dit boek beter gaan begrijpen waarom ik bepaalde dingen doe in mijn trainingen. Ik had dit boek dan ook graag gelezen aan het begin van mijn carrière, dat had heel wat ‘leerervaringen’ gescheeld. De grootste winst voor mij zit hem in het aanbrengen van meer structuur en focus in mijn trainingen. Hiernaast doe ik allerlei handige inzichten en nuttige tips op. Zoals: zet de groep eerst in tweetallen voordat je ze de instructie geeft om met elkaar een rollenspel te doen. Hierdoor komen ze in de ‘ja’ stand en zal de weerstand tegen het spelen afnemen. Simpel maar effectief.
De illustraties ten slotte zijn eenvoudig en schematisch. Toch versterken ze de inhoud en ik vind het knap hoe met een paar streken in het gezicht de emoties herkenbaar en invoelbaar zijn gemaakt. Er hadden van mij nog meer tekeningentjes in mogen staan.

Samengevat, ‘Zo werken rollenspellen echt!’ is een boek wat ik alle collega-trainers kan aanraden die zich verder willen bekwamen in het werken met rollenspellen, herstel, praktijk simulaties!

Wij trainers hebben altijd honger naar meer. Meer kennis, meer verdieping van de al aanwezige kennis, praktische tips, werkvormen en handigheidjes die je in het werken met deelnemers kunt toepassen. Wat dat betreft is 'Zo werken rollenspellen echt!' een aanrader. Het boek is helder en praktisch van opzet. Zeker als je de werkwijze van Karin de Galan (de Koningin van de checklist) kent is het een feest van herkenning. Ook als je daar (nog) niet vertrouwd mee bent, kun je met de inhoud van dit boek meteen aan de slag.
Het is in een activerende stijl geschreven waardoor je acuut zin krijgt om het in je trainingen toe te gaan passen. Er zit een soort vanzelfsprekendheid in de uitleg waardoor het laagdrempelig is en je het jezelf zó ziet doen. Dat geeft vertrouwen.
En loop je onderweg toch tegen wat uitdagingen aan? Dan geeft het boek in hoofdstuk 7 "Maar wat doe ik als ...?" daar ook antwoorden op.
Kortom; koop dit boek en gebruik het. En vier met plezier de succeservaringen die je er als trainer mee zult opdoen ...

Ondanks dat ik al 10 jaar succesvol in de trainingswereld werk als trainer. Heeft dit boek mij uitgedaagd om opnieuw in de spiegel te kijken. Hoe effectief zijn de rollenspellen in mijn trainingen nu echt? De conclusie na het lezen van dit boek: Ze kunnen een stuk effectiever. Ik ben tijdens het lezen al meteen begonnen om concrete tips in mijn trainingen in te zetten. Het gevolg? Meer diepgang, meer resultaat en nog gelukkigere deelnemers!
Dank je wel Karin de Galan voor dit mooie boek. Ik raad het boek 'Zo werken rollenspellen echt !' dan ook aan voor elke trainer. Voor zowel de trainers die al jaren rollenspellen inzetten, als de trainers die denken dat rollenspellen niets of te weinig toevoegen.

Ik weet nooit zo goed of Karin de Galan de beste trainer van Nederland is of de beste opleider van Nederland. Wat ik wel weet is dat Karin de Galan de beste opleider van trainers is. Dat bewijst ze weer met haar nieuwe boek Zo werken rollenspellen echt!

En Karin zou Karin niet zijn als ze niet meer dan volledig zou zijn. Haar visie op trainen en haar methodiek worden opnieuw stap voor stap uitgelegd in heldere taal en met praktische en herkenbare voorbeelden. Op de achterkant van de flap, heel praktisch en overzichtelijk, legt ze in een paar tekeningen haar model uit. Van de diagnose van de situatie alsof je naar een film kijkt, naar een maatwerk volgorde én focus in je programma met een pakkende start én afsluiting, naar de glijbaan om je deelnemers gemotiveerd en eager je training in te laten roetsjen, naar de trap opklimmen naar de top met de treden weten, snappen en kunnen, met groepsdynamiek en professionele liefde en - last but not least - met de successpiraal zodat je deelnemers echt het gevoel hebben iets geleerd te hebben van jou en van de groep.

Over die successpiraal en over rollenspellen, daarover gaat dit boek in het bijzonder. Karin maakt een leerzaam en duidelijk onderscheid tussen ontdekkende rollenspellen en intrainende rollenspellen, hoe je de deelnemer verleidt een rollenspel (of oefening of simulatie, hoe je dat ook wilt noemen) in te stappen, hoe je zelf feedback geeft met je hart en aandacht bij de deelnemer en hoe je je groep leert feedback te geven. Eindelijk geen tips + tops meer die alle kanten opgaan en je deelnemer het gevoel geven eigenlijk niets goed gedaan te hebben! Maar wel één gefocuste en maatwerk tip net buiten de comfortzone van die ene deelnemer waar hij of zij echt iets mee kan in jouw training en vervolgens in de praktijk. Van faalervaring naar succes! En dat gunnen wij trainers toch al onze deelnemers?

Voor mij is hoofdstuk 7 de kers op de taart en heb ik dan ook als eerste gelezen. Maar wat doe ik als ….? met alle herkenbare praktijksituaties uit ieders trainersloopbaan. Zoals Het blijft zo lang stil …. en Ze vinden de oefening niet echt ….

Een topboek dus en een echte aanrader!

Romy de Rijk

Een praktisch, herkenbaar en helder beschreven boek met een goed toepasbare methode. In het boek vind je zowel een overzicht over de werkwijze, als detailinformatie en vooral: veel praktijkvoorbeelden die het goed herkenbaar maken. Het enige dat ontbreekt is een live Karin die de methode actief met je intraint ;)

Na het toepassen van de werkwijzes uit het boek gaven deelnemers spontaan terug: 'Ik heb echt kunnen oefenen met nieuw gedrag en weet nu hoe het wel en niet werkt'. En dat is toch waar ik het als communicatietrainer voor doe. Een echte aanrader dus!

Het boek "zo werken rollenspellen echt" van Karin de Galan is erg praktisch opgezet en gemakkelijk leesbaar. Door het lezen en daarna in de praktijk toepassen kun je als trainer je aanpak verbeteren waardoor de deelnemer meer leerrendement heeft.

Spelen is ervarend leren bij uitstek. Maar terwijl serious games en simulaties steeds populairder worden, zucht het aloude rollenspel onder een beroerd imago. Het is niet echt, zeggen de tegenstanders; het is maar een spelletje. Of juist: het is niet veilig, het is niet beheersbaar, het doet meer kwaad dan goed. Deelnemers haken af als het R-woord valt, en veel trainers zetten het daarom maar niet meer in.

Voor wie die dat jammer vindt, komt het nieuwe boek van Karin de Galan als geroepen. Eerder al schreef De Galan ‘Werken met de successpiraal’, waarin ze uit de doeken deed hoe je van een rollenspel een positieve ervaring kunt maken. In de opvolger ‘Zo werken rollenspellen écht!’, werkt ze dit gegeven verder uit.

In dit boek maakt ze een belangrijk onderscheid tussen de twee momenten waarop je een rollenspel kunt inzetten. Aan de start om een nieuw onderwerp te verkennen, of aan het einde om nieuwe vaardigheden in te trainen. Het belangrijkste verschil: bij het verkennen ervaart de deelnemer waar het knelt, bij het intrainen ervaart hij het succes van het nieuwe gedrag. Als trainer moet je een verkennend rollenspel dan ook anders ontwerpen, inzetten en begeleiden dan een intrainend rollenspel. De Galan legt de verschillen uit en biedt een helder stappenplan voor beide soorten rollenspellen. Daarbij geeft ze veel voorbeelden en checklists.

Een apart hoofdstuk is ingeruimd voor specifieke problemen die zich kunnen voordoen: “Maar wat doe ik als… niemand wil meedoen, ik geen verbeterpunten zie, er teveel of te weinig feedback uit de groep komt”, enzovoort. Met handige tips: soms kun je door iets anders te formuleren al veel problemen voorkomen. En misschien wel de gouden tip: gebruik nooit, maar dan ook nooit, het woord rollenspel.

'Zo werken rollenspellen echt!' is een mooie aanwinst op het plankje trainingsboeken: een compleet handboek voor trainers die de kracht van spel willen inzetten.

Tineke van Kooten, Het Leerbedrijf

Karin ziet trainen als een vak, en weet de benodigde kennis en vaardigheden voor dit ambacht heel duidelijk en herkenbaar in kaart te brengen. De instructies hoe je rollenspellen kunt begeleiden, worden steeds toegelicht met praktijkvoorbeelden. Soms vind ik de beschrijvingen van wat je als trainer allemaal moet doen wel heel veel en erg gedetailleerd. Maar steeds als ik op zo'n punt kom, is er wel weer een heldere checklist die mij helpt om het overzicht te bewaren. Ik kan me voorstellen dat een pdf-bestand met deze samenvattingen en checklisten een waardevolle aanvulling op het boek zouden zijn. Dan kun je, in plaats van het boek, een los A4-tje bij de hand houden in je training.

Karin maakt in dit boek een nuttig onderscheid tussen het 'ontdekkend rollenspel' en 'intrainend rollenspel'. Ik noemde dat altijd 'ervaringsgericht rollenspel' en 'toepassingsgericht rollenspel' maar ik overweeg het taalgebruik van Karin over te nemen.

Ondanks haar enorme kennis en ervaring weet Karin ook dit boek weer te schrijven 'met haar hart bij de lezer'. Je krijgt het gevoel dat ze je begrijpt als je nog wel eens steken laat vallen in het begeleiden van rollenspellen. Dat komt door haar eigen kwetsbaarheid, maar ook door de helpende, ondersteunende toon van het boek.

Naast allerlei praktische tips (zet je stoel in de nabespreking naast de oefenende deelnemer, benoem eerst gedrag, voordat je tips geeft) laat Karin ook iets van haar visie op het trainersvak zien. Bijvoorbeeld als ze vertelt over de 'professionele liefde' die je als trainer kunt ontwikkelen voor je deelnemers.

De hoofdstukken vijf (verleiden tot rollenspellen) en zes (leer je groep goed feedback geven) vind ik waardevolle aanvullingen. Hoofdstuk vijf helpt je bijvoorbeeld om 'oefeningen' op een heel laagdrempelige manier te introduceren. Mijn ervaring is dat, als je dit zo aanpakt, je deelnemers nauwelijks doorhebben dat je een rollenspel doet. Daarmee kun je veel weerstand voorkomen.

Bij het opleiden van trainers gaf ik Karins vorige boek (Werken met de successpiraal) altijd een warme aanbeveling. Dat zal ik met dit prachtige en nog meer volledige vervolg ook doen!

Zeer nuttig bij opleiding tot trainer