De blauwe fabel Waarom we de KLM al een eeuw lang tegen elke prijs in de lucht houden

Het boek is het eerste boek wat FTM uitgeeft, het heeft daarmee een prestigieus en betrouwbaar karakter. Echter is er heel veel aan te merken op dit boek. In de proloog doet de schrijver uit de boeken waarom hij dit boek heeft geschreven. Hij is "klimaatjournalist" en hij vond wat van de goedkope vliegtickets. Op die tour wil hij KLM te lijf gaan, door zo zwartgallig mogelijk te schrijven en een beeld te schetsen die daarmee ver van de werkelijkheid af staat.

Het boek doet een poging aan krediet te winnen door in te gaan op de geschiedenis, maar verdraait hierbij bepaalde zaken, afgewisseld door een paar feiten. Het zet een beeld neer van KLM als de boeman. Het loopt van de hak op de tak. Zo heeft de schrijver het bijv. over de beginjaren van de luchtvaartmaatschappij (jaren '20) en dat investeerders vanuit het zakenleven geld stoppen in de luchtvaartmaatschappij, samen met de overheid. Vervolgens bouwt hij een beeld op naar de race met De Uiver (1934) waarin het allemaal kommer en kwel is en Fokker de gebeten hond. Vervolgens begint de schrijver opnieuw over de jaren '20 met Minister Köning, de beginjaren waarin er vanzelfsprekend geld nodig is. Vervolgens benoemt hij nieuwe namen van latere ministers die ook geld verlenen (i.v.m. uitbreken grote crisis jaren 30), om een paar alinea's verder het weer over de eerdere Minister Köning te hebben. Om vervolgens weer een beeld te schetsen dat er subsidies waren in de jaren '20 richting de jaren '30, maar dan met andere woorden. De schrijver noemt hier bewust geen jaartallen, maar werkt met namen. Zodat je als lezer geen idee hebt over het tijdspad. Je krijgt als lezer het idee dat het decennia aan de gang is, maar als je het chronologisch achter elkaar zet, samen met de context van de wereld, dan wordt dat beeld al heel gauw anders en snap je ook beter wat er speelt.

Nog een fabel is bijv. het predicaat koninklijk. In het boek probeert de schrijver een beeld te schetsen dat de luchtvaartmaatschappij een streepje voor heeft, want het krijgt het predicaat koninklijk bij oprichting. Een eer - zo schrijft de auteur - 'die gewoonlijk alleen wordt verleend aan ondernemingen van minimaal een eeuw oud.'

Die stelling is waar sinds een paar jaar! Vroeger was er geen leeftijd verbonden aan een onderneming, voordat de term koninklijk mocht dragen. Albert Heijn heeft het bijv. na 40 jaar gekregen.

Het wil verder zaken toeschrijven aan de KLM, wat niks van doen heeft met de KLM. 1995 besluit Wim Kok over de aanleg van de Polderbaan. De polderbaan is van Schiphol, niet van KLM.

2008 vliegtax wordt afgeschaft. Die was in het leven geroepen in datzelfde jaar door o.a Wouter Bos.
Het beoogde effect was dat het aantal vliegreizen wat zou afnemen, wat er echter gebeurde was dat passagiers massaal via de goedkopere luchthavens gingen (Brussel, Weeze, Dusseldorf). Het had juist een averechts effect, want mensen ging verder reizen om uiteindelijk te vliegen. Daarom is de vliegtax ook weer in hetzelfde afgeschaft. Hoezo een belangrijke geldstroom richting KLM?

2013 - Hypermodern bagagehal opgeleverd. Wederom is dat Schiphol, niet KLM.

2019. Overheid koopt voor 750 miljoen aan aandelen AF-KLM. Dit waren aandelen die al uitgegeven waren en dus in de markt worden verhandeld. Het is geenszins geld wat naar de holding is gegaan.

Het boek staat vol met insinuaties, zwartmaking, verdraaiing van feiten, weglaten van context en andere fabeltjes...

Het is wat de auteur zelf zegt. Geschreven door een klimaatjournalist en voor een klimaatjournalist is de KLM een doorn in het oog. Luchtvaart heeft onterecht een beeld dat het slecht is voor klimaat en planeet. Het aandeel van luchtvaart op CO2 wordt vaak groots gebracht, maar is uiteindelijk 2% van alle CO2 uitstoot. Ter vergelijking, onze digitale wereld heeft een evengrote voetafdruk.

Het boek leest als een spannend jongensboek, maar de enige fabel die er is, is de inhoud van het boek de blauwe fabel zelf.

Het boek is allereerst goed geschreven en leest lekker weg. Het hangt vooral af van je verwachtingen hoe je dit boek zult waarderen. Verwacht je een goede objectieve inzage in de geldstromen van de overheid naar KLM, dan kom je van een koude kermis thuis. Verwacht je een goed geschreven anti-luchtvaart betoog, dan is het een prima boek.

Het boek is vaak erg kort door de bocht. Waardoor het niet persee heel veel onwaarheden vertelt, maar wel veel halve waarheden. Ook staan er regelmatig fouten of onjuiste zaken in. Vaak gaat dit niet over essentiële dingen, maar het draagt niet bij aan de geloofwaardigheid. Neem bijvoorbeeld het feit dat de auteur constant over de minimaal verplichte hbo opleiding voor cabinepersoneel praat. Dit is simpelweg onjuist en te controleren door de vacature er even op na te slaan. Vaak worden feiten op een manier gebracht waarin eerst wordt beschreven hoe KLM toch wel iets heel erg verkeerd heeft gedaan om vervolgens te vermelden dat het in die tijd normaal was of elke airline het deed. De manier van schrijven framed het erg als KLM die de grote boeman is terwijl dit vaak in realiteit toch wat genuanceerder lijkt te liggen.

Er wordt veel over de historie geschreven. Sowieso is dit interessant om te lezen. Echter valt er ook wel wat op aan te merken. Het verleden wordt namelijk gebruikt om het betoog dat de KLM een brok ellende is bij te zetten. De KLM is 100 jaar oud en heeft dus ook een vrij lange geschiedenis. Daarin zijn veel dingen gebeurd die in de huidige tijd niet door de beugel zouden kunnen. Echter moet je dingen wel in de context van die tijd plaatsen, en dat wordt door de schrijver niet voldoende gedaan.

Verder geeft het boek wel een goed inzicht in de problemen van de luchtvaart en is het voor mensen die in het klimaat geïnteresseerd zijn ook best een boek wat het lezen waard is. Maar verwacht geen objectieve journalistiek. Ik had zelf de verwachting dat het een boek met een soortgelijke opzet als de boeken van de Correspondent zou zijn (die ik erg goed vind), maar dat is echt niet het geval. Het boek heeft ook geen bronvermelding, wat erg jammer is.

Geschreven bij De blauwe fabel

Must read als je wilt weten hoe KLM zich sinds haar oprichting heeft ontwikkeld en tegen welke maatschappelijke kosten.

Geschreven bij De blauwe fabel

Mooi helder verhaal over een luchtvaartmaatschappij die de samenleving veel meer kost dan die aaard is. Een aanrader voor elke politicus die beslist over belastinggeld.

Ties Joosten is een zeer goede onderzoeksjournalist bij FTM en schrijft hier een zeer degelijk verhaal.
Bijzonder om te zien hoe KLM keer op keer geholpen wordt door de overheid.
Niet alleen interessant om te lezen maar ook de verhaal lijn is goed uitgezet.

Het boek leest als een trein, je valt van de ene in de andere verbazing. Je begrijpt soms best goed de romantiek en de liefde die sommigen voelen voor de KLM maar als je puur naar de feiten kijkt en bedenkt dat we het gewoon hebben over een bedrijf, is het dan nog wel zo logisch dat de KLM keer op keer door moeilijke tijden wordt geholpen? Een bedrijf dat in handen is van Air France notabene?
Waarom werd Fokker niet gered, en DAF? Of Sabena in België? De impact van deze faillisementen op de economie was namelijk verwaarloosbaar, 95% van de werknemers vond snel ander werk.

Ik vind het boek niet zeer gekleurd geschreven, er is genoeg ruimte om een eigen mening te vormen maar het is geen geheim dat de schrijver een klimaatjournalist is, vanuit dat oogpunt mag je verwachten dat dit boek kritisch is.

Het boek wordt door enkele luchtvaart fanaten afgerekend op een typo (750 vluchten per week naar New York) en ik heb begrepen dat dit reeds is verbeterd in de nieuwe exemplaren. Onbelemmerd leesplezier met vele schokkende ontdekkingen dus.

Het boek over de KLM en de luchtvaart dat iedereen zou moeten lezen. De schellen vielen van mijn ogen. Verbijsterend schaamteloos hoe de KLM en de luchtvaart de belastingbetaler stelselmatig een loer draait. Niet alleen economisch, maar sinds de laatste decennia ook ecologisch.

Lezen waard

Ik ben positief over dit artikel: toegankelijk, praktisch, volledig.

Met een hoop verwachtingen het boek aangeschaft, maar wat een teleurstelling.
Ik had gehoopt dat de zelfbenoemde onderzoeksjournalist ook “onderzoek” had gedaan. Het blijkt dat het een boek van een klimaatactivist is, die waarheden probeert te verdraaien om zo zijn eigen waarheid kracht bij te kunnen zetten. Jammer genoeg dus weinig feitelijk en juist.
Was achteraf misschien ook wel te verwachten dat het een gekleurd boek was, als op de kaft “Urgenda” wordt gebruikt als review, maar ik had gehoopt dat het verhaal van 2 kanten belicht zou worden, een gemiste kans.

Voorbeeld:

- KLM nog nooit 750x per week op New York gevlogen, dat zou neer komen op meer dan 100x per dag.

-Uitstoot van luchtvaart is maar 2% van de totale uitstoot.

Hopelijk hebben jullie wat aan deze review, ik had m graag gehad voor de aanschaf, dan had ik mijn geld aan een goed boek besteed!!!