De jongen op de berg

‘De jongen op de berg’ is een verhaal over de jongen Pierrot. Een zoon van een Duitse vader en een Franse moeder. Pierrot zijn vader heeft als soldaat dingen gedaan die hij zichzelf niet kan vergeven. Vlak na de vierde verjaardag van Pierrot vertrekt zijn vader en Pierrot zal hem nooit meer zien. Vanaf dat moment leeft Pierrot alleen met zijn moeder. Zijn buurjongen Anshel is zijn beste vriend, ze zijn samen opgegroeid en leven als twee broers. Anshel is doof maar al vroeg hadden ze een speciale gebarentaal ontwikkeld waarmee ze konden communiceren.Als de moeder van Pierrot overlijdt, moet hij naar een weeshuis. De moeder van Anshel wil hem wel opvangen maar kan dit gewoonweg niet betalen. Lang hoeft Pierrot niet in het weeshuis te verblijven. Dankzij de moeder van Anshel is zijn Tante Beatrix opgespoord en hij kan bij haar wonen in Oostenrijk. Zijn tante is huishoudster bij een machtige man, Adolf Hitler. Als Pierrot eenmaal in het huis op de berg, De Berghof, woont moet hij zijn naam veranderen in Pieter en ondanks dat hij per brief contact zou blijven houden met zijn beste vriend, moet hij ook dit afkappen. Anshel is namelijk van Joodse afkomst. Pierrot groeit op onder het toeziend oog van Hitler en langzaam zien we het karakter van Pierrot veranderen.

‘De jongen op de berg’ is het eerste boek van John Boyne dat ik lees. Het boek is in een avond uitgelezen en ik ben erachter gekomen dat deze auteur werkelijk een magnifieke verteller is. Hij weet je vanaf de eerste zin op een zodanige wijze het verhaal in te trekken dat het onmogelijk is het verhaal op een korte termijn weer los te laten. Een pittig onderwerp, zeker omdat de vroegere macht van Hitler weer aangehaald word en de Jodenhaat. Het herinnert aan de verschrikkingen van de Tweede Wereldoorlog. De auteur laat zien wat macht kan doen en hoe iemand hierdoor kan veranderen. Gevoelens worden opzij gezet of zelfs helemaal uitgeschakeld.

‘De jongen op de berg’ bestaat uit drie delen en het verhaal wordt verteld vanuit het perspectief van Pierrot, in de derde persoon. Het is een soepel, maar ook krachtig geschreven verhaal dat voortdurend in beweging is en geen moment inzakt. Het karakter van Pierrot wordt goed uitgediept en als lezer leer je de jongen goed kennen, maar later vraag je je af of je deze jongen wel beter wil leren kennen. In het begin van het verhaal komt Pierrot over als een lieve, zachtaardige jongen. Een jongen waar je eerst medelijden mee hebt. Later in het boek kan ik nog weinig sympathie voor hem krijgen. Aan de ene kant word hij misschien gedwongen door de omstandigheden, maar deze jongen gaat in dit verhaal wel heel erg ver. Het volgend citaat uit het boek vind ik erg passend bij het verhaal: "Het verhaal van een jongen die eerst liefde en fatsoen in zijn hart had, maar die zich had laten bederven door macht."

‘De jongen op de berg’ is een mooi geschreven maar aangrijpend verhaal en ik kan me er niets anders bij voorstellen dan dat dit verhaal een grote indruk achterlaat bij de lezers.

De jongen op de top van de berg is één van de zovele korte verhalen van John Boyne. Tijdens het lezen gaf het boek me een déjà-vu. Heel veel gelijkenissen met De jongen in de gestreepte pyjama.
Kinderen tijdens de oorlog, een thema waar heel wat over geschreven is maar John Boyne kruipt als het ware onder het schedeldak van het kind en vanuit dat perspectief laat hij ons het beste en het slechtste in een mens zien.
Het begin was een beetje té. Ik zie echt geen kind van vier of zeven volledige boeken lezen of schrijven, maar na nader onderzoek blijkt dit een jeugdboek te zijn en niet voor volwassenen. Dan begrijp ik de schrijfwijze veel beter en komt het minder simplistisch over.
Boyne neemt ons weer een keertje mee achter de gevreesde poort met de prikkeldraad en waar de hoofding Arbeit macht frei de plak zwaait. De menselijkheid en onmenselijkheid van zijn personages grijpen je steeds naar de keel omdat dit Boyne zijn kenmerk is.

De jongen op de berg heb ik nu in een sneltempo gelezen vanwege de leesrace, maar ga binnen een aantal weken dit boek opnieuw lezen in een rustig tempo zodat ik meer van dit prachtige boek kan genieten.

Geschreven bij De jongen op de berg

Eind jaren 30 laat Hitler zijn bescheiden landhuis op de Obersalzberg verbouwen tot een villa die bij zijn status als leider van het Duitse volk past. Er verschijnt een optrekje met maar liefst 30 kamers, voorzien van vele luxe. De ruim 400 inwoners van het dorp worden verdreven. Het idyllische dorp veranderd in een SS-bolwerk. Naast Hitlers Berghof verschijnen er ook woningen voor Göring en Speer en wordt er een ziekenhuis, hotel en theater uit de grond gestamp. Op deze broedplek van terreur, omringt door de slechtste van de aarde, groeit een kleine jongen op.

Pierrot woont in Parijs. Op zevenjarige leeftijd wordt de kleine jongen wees. Hij neemt afscheid van zijn hond en best vriend Anshel (een joodse jongen) en komt in een weeshuis terecht. Na enige tijd vertrekt hij met de trein naar zijn tante Beatrix in Duitsland. Beatrix werkt als huishoudster in een mooi huis, boven op een berg. Om geen achterdocht op te wekken bij haar werkgever verandert Beatrix de naam van haar neefje in Pieter.

De belangrijkste thema’s van het boek zijn: Oorlogstrauma’s (Pierrots vader had een groot trauma van de Eerste Wereldoorlog), de gevolgen van indoctrinatie, aanpassingsvermogens en kneedbaarheid van een kind, oorlog, verlies en schuldgevoelens.

We zien het verhaal door de ogen van de kleine Pierrot. We lezen dus weinig over vervolgingen, concentratiekampen, bombardementen, honger, capitulatie of andere ellende. Maar wat we wel lezen is net zo gruwelijk; hoe onschuldige kinderen klaar worden gestoomd om aan de oorlog deel te nemen.

Pierrot verandert op de Berghof in een jaar tijd van een schattig en kwetsbaar jongetje in een gevaarlijk en gewetenloos lid van de Hitler Jugend. De veranderingen beginnen geleidelijk en lijken onschuldig. Het kind vindt het prachtig om een uniform te dragen en voelt zich trots dat hij deel uitmaakt van Hitlers wereld. Langzaamaan zie je zijn ideeën veranderen. Eerst wist hij zijn vriendje Anshel uit zijn geheugen, dan zijn Franse afkomst, vervolgens luistert hij niet meer naar zijn tante Beatrix en behandelt hij zijn vriendinnetje Katarina en het personeel van de Berghof als zijn ondergeschikte. Waar gaat dit naar toe vraag je je als lezer af. De machtscultuur, haat, angst, opvoeding en manipulatie hersenspoelen het kind volledig. Uiteindelijk kost Pieters gewetenloze gedrag het leven van twee mensen die nauw met hem verbonden zijn. Het verhaal is (helaas) nog steeds actueel. Nederland is bezig IS-kinderen terug naar huis te laten keren. Net als bij Pieter is het leven van deze kinderen ook totaal verwoest. Tijdens het lezen van de laatste bladzijden schoten er veel vragen door mijn hoofd. Hoeveel Pietertjes komen er vanuit Syrië naar ons land? De wachtlijsten in de jeugdgezondheidszorg zijn erg lang. Hoe kunnen we al deze kinderen goed begeleiden? Zijn ze nog wel te redden? Loopt onze maatschappij gevaar bij hun terugkeer? Kunnen deze slachtoffers (want dat zijn het) ooit nog een normaal leven leiden? Waarom hebben we toch niets van onze geschiedenis geleerd?

Ik vond het een bijzonder verhaal, waaruit blijkt hoe makkelijk mensen te beïnvloeden zijn. Je ziet Pierrot /Pieter van een bang jochie veranderen in een op macht beluste nietsontziende jongeman. Hij moet de rest van zijn leven doorbrengen met de herinneringen aan wat hij in zijn jeugd heeft meegemaakt en de gebeurtenissen waar hij zelf verantwoordelijk voor is.

Wow, wat een mooi bijzonder goedgeschreven verhaal. Het is makkelijk leesbaar en ik zat direct in het verhaal. Je leeft meteen mee met de jongen en zijn avontuur en kijk op het leven. Mooie wendingen en je ziet de jongen veranderen en het wordt goed beschreven hoe zijn omgeving erop reageert, hoe die verbijsterd zijn dat een eerst zo lieve onschuldige jongen beïnvloed kan worden. Een verhaal dat je pakt en je even niet meer loslaat. Een boek dat je niet zo aan de kant legt, maar in één keer wilt uitlezen.

De kleine jongen op de berg is een boek wat je in een adem uitleest. Het is het verhaal van de kleine Pierrot/Pieter die als wees bij zijn tante Beatrix, huishoudster van Adolf Hitler, komt wonen. Door zijn contacten met Hitler verandert hij langzaam van een onschuldige jongen naar een tiener die vol overtuiging deelneemt aan de Hitlerjugend en iedereen die hem liefheeft verloochent om bij de Fúhrer in het gevlei te komen en er zo onbedoeld voor heeft gezorgd dat Hitler zijn rol in de geschiedenis heeft kunnen spelen en niet voortijdig is gestopt. Een indrukwekkend, meeslepend verhaal over macht en de vergaande gevolgen van keuzes die gemaakt worden.

Geschreven bij De jongen op de berg

Een beklijvend boek!
Het boek begint zoals zoveel boeken over de oorlogsjaren. Een jongen, alleen met zijn moeder, heeft een Joodse vriend. Er ontstaat meer dan een gewone vriendschap tussen hen. Wanneer de jongen zijn moeder overlijdt, wordt hij nog even opgevangen door zijn vriend en zijn moeder. Na een tussenstop in een weeshuis, komt hij terecht bij zijn tante. Deze regelt het huishouden op het buitenverblijf van Hitler.
Wat daar gebeurt, geeft je inzicht in hoe jongeren kunnen geïndoctrineerd geraken door een figuur als Hitler. Hoe ver deze adoratie kan gaan.

Het lezen de moeite waard.

Meestal schrijf ik pas een review nadat ik het boek wat heb laten bezinken, maar wegens de tijdsrace geef ik graag nu kort mijn mening.

In het begin ergerde ik mij constant aan het tekort aan komma's, wat rare zinsconstructies en het niet uitleggen van 'goj'. Daarnaast vond ik het ook wat kinderlijk overkomen en nogal oppervlakkig verteld.
Eens ik echter over deze dingen heenkeek, werd ik meegenomen in het verhaal en vond ik het best wel heftig. De evolutie die Pierrot ondergaat tijdens zijn verblijf in het huis laat zien hoe kinderen heel aanhankelijk zijn voor ideeën. Ze gooien vlug alles overboord om in de gratie te staan bij volwassenen, zonder na te denken over de gevolgen.
Best wel een goed idee van de auteur om de oorlog op die manier eens te vertellen, al vind ik persoonlijk dat hij dieper mocht ingaan op alles. Het blijft mij te oppervlakkig.
Het einde zelf dan vond ik wel verrassend, iedereen weet immers hoe de oorlog afloopt ... .
Een boek dat ik dus aanbeveel aan jongeren, die graag iets willen lezen over de oorlog, maar niet willen full-on geconfronteerd worden met de gruwelijkheden. Voor volwassenen vind ik echter dat er betere boeken op de markt zijn.

Allereerst wil ik graag laten weten dat ik 'de jongen op de berg' een erg mooi verhaal vind. Ik heb zelfs een enkele keer een traan weggepinkt. Echter vond ik het moeilijk om in het verhaal te komen. Ik heb het dan ook een paar keer weggelegd. Nu ik het verhaal uit heb zou ik het zeker aanraden wel zou ik er bij zeggen dat het doorlezen in het begin van het verhaal zeker beloond wordt.

Prachtig boek.. de oorlog geschreven vanuit het perspectief van een kind. Aan het eind wist ik niet of ik nou medelijden moest hebben met Pierrot of dat ik het gewoon een ongelofelijke eikel vond.