De reizen van Olafur Egilsson Een 17e-eeuwse IJslander ontvoerd door moslimpiraten

Uitgeverij Brouwerij mocht dit jaar haar 12,5 jubileum vieren en besloot dit op een bijzondere en passende wijze te vieren. Het boek De reizen van Ólafur Egilsson werd naar het Nederlands vertaald en speciaal uitgegeven voor dit jubileum.
In 1741 werd het manuscript van Ólafur Egilsson voor het eerst gepubliceerd. Het manuscript zelf werd in 1628 geschreven. Uiteindelijk werd het boek in 1969 in het IJslands uitgebracht en werd dit boek in 2008 ook nog in het Engels uitgegeven. In 2016 volgde nog een wetenschappelijke editie in Amerika, en nu in het Nederlands.
Ólafur‘s reisverhalen worden jaren later dus nog steeds gelezen en vertaald. Ik moet zeggen dat ik verrast ben door de inhoud van De reizen van Olafur Egilsson. Het is een mooi verhaal dat goed is vertaald en waar er vragen zijn over de gebeurtenissen, worden deze aangegeven en uitgelegd.
In De reizen van Ólafur Egilsson lezen we hoe in de zomer van 1627 de zuidkust van IJsland geplunderd wordt door Barbarijse zeerovers uit Noord- Afrika. Uiteindelijk worden bijna 400 mensen voor de slavernij meegenomen op de schepen. Dominee Olafur Egilsson en zijn gezin waren een van de gevangenen die mee werden gevoerd naar Algiers.
Ólafur is al op leeftijd, begin zestig jaar, wanneer is ze in Noord-Afrika aankomen. Hij krijgt de opdracht terug te keren middels een vrijbrief, maar zonder geld. Hij dient bij de Deense koning losgeld te vragen om zijn familie vrij te kopen. Dit resulteert in een lange en bijzondere reis langs meerdere landen. Zo reisde hij alleen via Noord-Afrika naar Italië, via Nederland naar IJsland. Een lange tocht die niet zonder risico was destijds.
De reizen van Ólafur Egilsson is een persoonlijke documentaire die is toevertrouwd aan het papier en zeer de moeite waard is om te lezen. Deze geschiedenis was voor mij onbekend, wat het boek voor mij een extra dimensie gaf. Want de geschiedenis kent veel indrukwekkende verhalen die belangrijk zijn voor ons leven nu.
Wat het boek zo prachtig maakt, is dat het op een persoonlijke manier geschreven is met een vrij uitgebreide en observerende invalshoek. Er gebeurt veel in het verhaal. het beschrijft niet alleen de reis, maar gaat ook over het leven van Ólafur Egilsson. Wie geïnteresseerd is in een mooi geschiedenisverhaal, moet dit boek echt lezen.
Bijzonder dat Ólafur Egilsson zijn verhaal aan het papier heeft toevertrouwd. Niet iedereen kon lezen en schrijven in die tijd, waardoor veel geschiedenis nooit gedocumenteerd is. Dit verhaal leeft en vertelt een buitengewone ervaring en geschiedenis. De verschillende Bijbelteksten maken het geheel compleet.
De hardcoverversie inclusief leeslint maakt het boek tot een plaatje en het zal dan ook een mooi plekje krijgen op mijn boekenplank.

In dit boek wordt beschreven hoe in de zomer van 1627 Barbarijse zeerovers uit Noord-Afrika de zuidkust van Ijsland kwamen plunderen.
Tijdens hun rooftocht namen de piraten 400 mensen gevangen, waaronder het gezin van de Lutherse dominee Ólafur Egilsson. Zij werden bijna allemaal in Algiers verkocht als slaaf, de dominee uitgezonderd.
Hij kreeg van de zeerovers een vrijbrief en moest terug naar Denemarken waartoe Ijsland behoorde. Hij moest bij de overheid aankloppen en losgeld vragen om zijn familie en de andere gevangenen vrij te kopen.
Op zijn terugreis observeerde de dominee erg goed de bevolking en beschreef hun levensgewoontes, hun eetgewoontes, hun kleding, hun godsdienstbeleving, hun… Het boek is ingedeeld in zeven delen:
Een voorwoord met duiding.
De proloog en de epiloog van Karl Smári Hreinsson en Adam Nichols - de oorspronkelijke vertalers naar het Engels - waarbij ze het verhaal aanvulden en detailleerden en waarin o.a. beschreven wordt hoe de kapers op Heimaey tekeergingen.
Een verslag van een lokale notabele en overlevende van de zeeroversaanval Kláus Eyjólfsson.
Een hoofdstuk van de vertalers over wie Ólafur Egilsson eigenlijk was.
Het beklijvende reisverslag van Ólafur Egilsson.
Het nawoord van de uitgever hoe deze jubileumuitgave tot stand kwam.Het is een fantastisch mooi reisverslag geworden, waar zeker van gezegd moet worden dat de dominee oog had voor detail en een erg goede observator was.
Tevens had hij een redelijk goed geheugen, want op de heen- en terugreis had hij er niet aan gedacht zijn bevindingen/ervaringen neer te schrijven.
Hij deed dit pas toen zijn vriend en lutherse bisschop Oddar Einarsson hem dit bij terugkomst in Ijsland vroeg.
Door het late uitschrijven van zijn belevenissen, slopen er wel wat foutjes in de schrijfsels, waardoor heel wat voetnoten het verslag verhelderen, verduidelijken en/of verbeteren.Over zijn doortocht door Nederland, beschrijft hij heel terecht: ‘de vele windmolens die voor de waterhuishouding zorgen, de stevige gebouwen in de steden, de humane en welwillende zeelieden en de Nederlandse vrouwen die nergens zo mooi en aantrekkelijk zijn.’ Er is sindsdien weinig veranderd, toch!
Dat de dominee diep gelovig was staat buiten kijf, ondanks het onrecht dat hem, zijn familie en lotgenoten werd aangedaan bleef hij zijn geloof meer dan trouw en legde zijn lot meer dan eens in Gods handen.
Niet verwonderlijk dus dat hij onder elk hoofdstuk een Bijbelse slotregel schreef.Tijdens het lezen word je je ervan bewust dat het om een echt reisverslag gaat en dat het barslechte omstandigheden waren waarin de dominee leefde, reisde en bleef volhouden om zijn doel/opdracht te volbrengen.
Hiervoor kan je niets anders dan veel bewondering en respect hebben!Dit unieke, interessante, beklijvende, spannende en ongelooflijk mooie boek over de Noord-Afrikaanse slavenhandel, de Barbarijse piraten is prachtig uitgegeven in een hardcoverversie in handig formaat met leeslint, een erg aantrekkelijke cover en eenvoudig versierde binnenschutbladen met een weerkerend 17e eeuws schip. Binnenin werden en recent getekende kaarten gebruikt waarop de reisroutes mooi te volgen zijn, naast mooie historische etsen/prenten/gravures over mensen en steden.
Ik heb uitermate genoten van dit jubileumboek, dat heel vlot wegleest en mij nooit verveelde: integendeel!.
Het boek, het verhaal an sich verraste en pakte mij volledig in, ook omdat het handelde over een - Ijslandse - tijdsperiode waar ik helemaal niet vertrouwd mee ben, en voor het uitermate leerzame en historische karakter. Ik moet de uitgeverij voor dit aparte boek feliciteren en kan mijn waardering enkel onderschrijven met vijf sterren.
De volledige recensie leest u op https://indeboekenkast.com/2021/01/01/de-reizen-van-olafur-egilsson/

Geweldig, bijzonder en ontroerend verhaal. Het meeslepende verslag van deze nobele dominee neemt je mee terug in de tijd. De (som) gedetailleerde toelichting van kleding of de omgeving zorgt ervoor dat je eventjes leeft in de wonderbaarlijke wereld van de 17e eeuw.

Dit boek geeft een goed beeld over de 17e eeuw. En waar een IJslandse predikant tegen aan liep.

Het Reisubok vertelt het verhaal van de plundertocht, maar nog veel meer. Dominee Ólafur wist het namelijk met zijn ontvoerders op een akkoordje te gooien. Er werd een losgeldbedrag afgesproken om zijn familie vrij te kopen. Vervolgens reisde hij in zijn eentje van Noord-Afrika naar Denemarken in een poging het geld bijeen te brengen.

De illustraties die in het boek zijn opgenomen zijn een goede aanvulling op hetgeen geschreven is. Op deze manier ga je mee terug in de tijd. Ook de voetnoten zijn zeker de moeite waard om te lezen. Het is achtergrondinformatie die je zeker niet moet missen!
Je leest over slaven, piraten, koningshuizen en de rauwheid van de tijd waarin het boek geschreven werd.

Nederland en de Nederlanders hebben een grote rol gespeeld in de beschreven gebeurtenissen. Zo schrijft Ólafur Egilsson in 1628:
"Wat de mensen in Nederland betreft, die zijn in alle opzichten anders dan alle andere. Ze zijn humaan en welwillend, met name de zeelieden. De vrouwen zijn nergens zo mooi als daar, en je kunt wel zeggen dat ze uitermate aantrekkelijk zijn."

Behalve dat de Nederlandse zeelieden humaan en welwillend zijn naar de mening van Egilsson, vond de legendarische aanval van de Barbarijse zeerovers op de IJslandse kust en de Westmaneileanden waarschijnlijk plaats onder leiding van Nederlandse piraten. De Nederlanders hadden indertijd geleerd om Europese vierkant getuigde zeilschepen te bouwen en te besturen. Zonder de Nederlanders zouden de aanvallen op IJsland nooit hebben plaatsgevonden.
Er wordt ook een heel hoofdstuk gewijd aan Nederland met als titel:
'Over wat ik in Nederland meemaakte, over dat land en zijn plaatsen.'

Ólafur Egilsson vergist zich in dit boek vaker in de locatie op zee waar hij zich naar zijn mening bevindt, maar hij heeft dan ook geen Google ter beschikking en moet het vaak op de gok doen.
Het is geen hoogstaande literatuur, maar hij heeft zijn ervaringen opgeschreven met de beste bedoelingen. Dit maakt het door de eenvoudige schrijfstijl en de vertaling ervan tot een boek dat voor de meeste Nederlanders een groot geheim openbaart.

Ik heb De reizen van Ólafur Egilsson graag gelezen; het is een leeservaring die ik niet had willen missen.

Geweldig interessant boek. Ik was volkomen verrast over dit voor mij onbekende stukje vaderlandse geschiedenis: Hollandse kapiteins die tijdens het bestand in de tachtigjarige oorlog naar Noord Afrika vertrokken, zich opportunistisch tot de Islam lieten 'bekeren' om te kunnen werken voor de Barbarijse zeerovers... Met als gevolg dit ooggetuige verslag van de IJslandse dominee Egilsson: moslimpiraten die een aanval inzetten op IJsland, daar moorden en plunderen en vervolgens zo'n 200 mensen en kinderen ontvoeren om te verkopen op de slavenmarkt in Algiers. En dan de tragiek van de reis terug van de dominee met de opdracht losgeld aan de Deense koning te vragen…
Prachtige gravures verlevendigen het fraai uitgevoerde hardcover boek, tevens voorzien van een voorwoord van prof. dr. Hans Renes en een zeer verhelderende introductie en nabeschouwing van historicus Adam Nichols en de IJslandse taalkundige Karl Smari Hreinsson.

De reizen van Olafur Egilsson. Een 17e-eeuwse IJslander ontvoerd door moslimpiraten is het jubileumboek van Uitgeverij de Brouwerij. De kroon op 12,5 jaar noeste arbeid en de honderdste publicatie van de uitgeverij.

Roosje- Het is een bijzonder boekje geworden; het riep bij mij enerzijds herinneringen op aan boeken van Jules Verne (Reis naar het middelpunt van de aarde), ook door de gravures; anderzijds aan IJsland zelf, dat geologisch zo bijzondere eiland, waar ik een paar jaar geleden ruim 3,5 week rondgetrokken heb terwijl het ‘s nachts niet donker werd; wat een uitzonderlijke ervaring is dat!
Truusje- Op dit boekje zat ik al een hele poos vol ongeduld te wachten. De reizen door IJsland die Uitgeefster Henriette Faas op Facebook postte heb ik met bovenmatige interesse gevolgd. Een prachtig land, waar ik veel indrukwekkende stukken natuur heb gezien.
Het jubileumboek is een heel bijzondere, zowel qua verhaal, als qua uitvoering. Een prachtig genaaid gebonden hardcover, compleet het leeslint en kapitaalbandje.
Dit is het verhaal over een brute inval op van dinsdag 17 juli 1627 op het eilandje Heimaey - onderdeel van de Vestmannæyjar (Westman Eilanden) ten zuiden van IJsland - door Barbarijse moslim-piraten uit Noord-Afrika om er slaven te roven. Dat is op zich al heel heel bijzonder. Waarom reizen Noord-Afrikanen, Algerijnse moslim slavenhandelaars, ‘Turken’ ( zo werden de moslims in de 17e eeuw vaak genoemd), helemaal naar IJsland om daar mensen te roven? Enerzijds omdat er veel op IJsland gezeild werd, meestal om vis te vangen, maar ook omdat er, verrassend genoeg, Nederlanders bij betrokken waren. Meer willen we daar nu niet over kwijt, dan geven we te veel weg.
Eerwaarde Ólafur Egilsson heeft het allemaal meegemaakt: drie zeilschepen naderden het eiland en in een ommezien werden de sloepen gevuld met zo'n 300 man, Barbarijse piraten maar ook een handjevol Engelsen die als gids dienden te fungeren. Ze waaierden uit over het eiland en de paniek onder de bevolking sloeg toe. Veel om zich te verdedigen hadden ze niet, slechts wat buskruit en een paar musketten. Gedurende twee etmalen roofden de piraten alles wat los en vast zat, staken huizen inbrand, slachtten de zich verzettende bevolking op barbaarse wijze af en wisten uiteindelijk bijna 250 mensen te overmeesteren en gevangen te zetten. Vanuit de Oostfjorden waren er ook al ongeveer 150 gevangenen, wat het totaal aan mannen, vrouwen en kinderen op zo'n 400 man bracht. Ze werden allen ondergebracht in het ruim van de drie schepen.

Ook Ólafur werd met vrouw en kinderen gevangen gezet en naar Algiers gevaren, waar ze als slaven verhandeld zouden worden. Dominee Ólafur zocht veel steun in zijn gelooof.
Hijzelf werd vanuit Algiers weggestuurd om losgeld te verzamelen om zichzelf en zijn gezin vrij te kopen. Dat is een situatie die op dit moment nog steeds bestaat: dat mensen gevangen genomen worden en dat voor hen losgeld gevraagd wordt. Zo komen opstandelingen in met name in Afrika, en ook piraten!, aan broodnodige inkomsten.
Ólafurs reis door Europa naar de Deense koning om een grote som geld in te zamelen, maken wij mee. Saillant detail is zijn beschijving van Nederland, waar hij zich verbaasde over de vele windmolens die hij tegenkwam en waar de aardigste mensen en aantrekkelijkste vrouwen woonden.
Helaas was hij onfortuinlijk en moest onverrichterzake naar huis terugkeren. De kans om zijn vrouw en kinderen vrij te kunnen kopen zag hij verdwijnen als sneeuw voor de zon.
Door de bisschop werd hem gevraagd om zijn wederwaardigheden op te tekenen.
Ólafurs verdriet en ontberingen zijn zeer navoelbaar. Dat maakt dit reisverslag voor een groot deel herkenbaar en sympathiek. Zijn omzwervingen door een Europa dat zo heel anders is dan zijn geboorte-eiland, zijn erg aandoenlijk, temeer hij ook geen geld heeft om rond te komen en van giften afhankelijk was.

Het is een bijzonder verhaal, en geeft ook een andere inkijk op verschillende aspecten van de geschiedenis in en rond Europa.
Het aardige is dat je het kunt lezen als een geschiedenisboekje, maar dus ook als een spannend verhaal.

Dit verslag geeft een heel compleet en mooi tijdsbeeld weer maar kan niet echt als een roman gelezen worden. Meer als een uitgebreide documentaire.
Daar moest ik in het begin ook even inkomen maar op een gegeven moment heb ik de voetnoten een beetje links laten liggen en zat ik echt in het verhaal. Ik heb naderhand de voetnoten toch nog gelezen en snap daardoor de context van het verhaal nog beter.. En leefde mee met deze bijzondere man.
De schrijfstijl is die van een hoeder van zijn gemeente, hij observeert en beschrijft, geeft soms gevoelens prijs. Olafur probeert aan het einde van elk stuk de lezer te bemoedigen met teksten uit de bijbel als; “Ziet, Heer, U bent rechtvaardig en Uw woord is rechtvaardig.” Best moeilijk te bevatten want als hij dit schrijft zoekt hij hulp in Livorno (Italië) en moet hij alleen verder. Bij de vertaling naar het Nederlands is deze sfeer gelukkig bewaard gebleven.
Ik heb echt van dit boek genoten en het verhaal laat mij nu 2 weken na het lezen van dit verhaal nog niet los. De mooie tekeningen in het boek zijn mooie illustraties die het verhaal compleet maken. Voor de echte geschiedenisliefhebber een boek dat je wilt lezen.