Duurzaam Agrarisch Ondernemen Het stedelijk gebied als motor voor nieuwe bedrijvigheid; de zes gedaanten van de succesvolle agrarische ondernemer toegelicht aan de hand van negen projecten

Hoe ondernemende boeren en tuinders ook in de toekomst in business kunnen blijven, dat vindt u in dit boek.

Voorlopers uit de Nederlandse landbouw hebben de afgelopen zes jaar, via 35 projecten, bewezen dat investeren in duurzame ontwikkeling van de landbouw de enige weg is om die te laten overleven. Deze voorlopers, ondernemende agrariërs, werkten in die projecten met onderzoekers, overheden en maatschappelijke organisaties. Samen hebben zij nieuwe duurzame verdienmodellen ontwikkeld.

Boeren blijkt alleen nog te kunnen als de ondernemende agrariër rekening houdt met dierenwelzijn, landschap, natuur en milieu. Daar komt bij dat landbouw niet meer de vanzelfsprekende bestemming is van het platteland. Landbouw moet concurreren met woningbouw, bedrijfsontwikkeling en recreatie.

Daarnaast veranderen de economische omstandigheden voor ondernemende boeren en tuinders omdat er steeds meer marktwerking komt. Bovendien heeft de overheid steeds minder geld over voor de landbouw. Het aantal subsidies neemt af en quota worden afgeschaft.

Om deze veranderingen het hoofd te kunnen bieden heeft de ondernemende agrariër veel nieuwe gedaanten nodig. Hij moet projectontwikkelaar zijn om zijn droom van tekentafel tot werkelijkheid te brengen. En dat met de duurzame uitgangspunten people, planet en profit. Daarvoor heeft hij de juiste strategie nodig: 'ga ik een nieuwe, duurzame productiemethode kiezen of nieuwe ketens organiseren of iets heel nieuws maken?' De boer of tuinder moet het land in om nieuwe contacten te leggen met overheden, universiteiten, maatschappelijke groeperingen en niet te vergeten andere ondernemende boeren en tuinders. Misschien moet hij zelfs gaan samenwerken met partijen die hij ooit als tegenstander beschouwde.

Daarbij moet hij te allen tijde de teugels zelf in handen houden: het is immers zijn geld en dus zijn eigen risico. Hij dient zijn hoofddoel nooit uit het oog te verliezen: een duurzaam agrarisch bedrijf bouwen dat geld oplevert. Het is evident dat één ondernemende agrariër dit niet in zijn eentje kan. Een slimme ondernemer organiseert een club mensen die elkaar aanvullen en hem helpen een winstgevend bedrijf op te zetten.

De ervaringen uit de projecten zijn beschreven in dit praktijkboek. Daarom moet het zeker op de verlanglijst staan van ondernemers en ook van onderzoekers, ambtenaren en maatschappelijke organisaties. Hun steun is immers een randvoorwaarde voor het slagen van de nieuwe agrarische ondernemer en zijn renderende bedrijf. Hij heeft behoefte aan aangepaste regelgeving, kredietgaranties, bruikbare kennis en constructief meedenken.