Een stil vertrek

De omslag is een genot om vast te pakken. Opgedrukte letters op een golvend tracé. Die rode punt op de i en het pistooltje op de achterkant knallen er uit. Een groot grafisch genoegen. Ik smul van de titel. Die is bij voorbaat zo mooi gelaagd, dat ik met ingehouden adem de eerste pagina’s opensla.

Het is een kalm verhaal, geschreven in lichte, gepolijste zinnen. De worden volgen elkaar in een verrassende vanzelfsprekendheid op. Ik laat mij meevoeren zonder kritische vragen of robuuste verbazing. Deze schrijfster, zij lijkt voor mij te schrijven en voor mij alleen.

Zelfs de wisselingen van perspectief en de namen waarmee de hoofdpersoon wordt aangeduid zijn helder zonder dat de verklaring direct wordt uitgesproken. Ze blazen me zachtjes in mijn gezicht, als met een warme maar frisse adem. Ik neig vooruit op zoek naar de mond die de woorden mijn kant op blies. En die opgewekte hunkering drijft me langzaamaan het boek door.

Het zijn maar kleine dingen waar ik even aan blijf haken. Af en toe vertelt de ik persoon met iets te expliciet wat haar gemoedtoestand is. ‘We voelen ons veilig.’ Dat was me ook zonder het exposé wel duidelijk. Broccolistronken worden weggegooid terwijl je die zo lekker kunt roerbakken. Ze zijn eigenlijk lekkerder dan de roosjes. Verderop een olijfgroene koelkast (156). Een paar pagina’s daarvoor een man met een olijfgroene huid. Dat kan echt niet zonder dat het van betekenis is. Maar die is ver te zoeken. Hmmm. Een goed eind verder in het boek:
‘Twee spiegelbeelden die elkaar als een drosteblikje eindeloos weerspiegelen’. Ik probeer het voor me te zien, maar de combinatie van twee spiegels tegenover elkaar en een drosteblikje levert geen Escher-achtige vergezichten op, maar een syntax error.

In het boek komt iemand voor die beweert een engel te zijn. Of misschien moet ik zeggen: in het boek komt een engel voor. Of beter nog: de ik persoon beschrijft hoe ze een engel ontmoet. Nee, toch: de ik persoon beschrijft hoe ze iemand ontmoet die beweert een engel te zijn. En ze gelooft hem. Het overgrote deel van de tijd.

Met al die nuances heb ik niet zoveel geduld. Het is een boek, fictie, en de innerlijke logica en de stijl van het boek staat het wat mij betreft heel wel toe dat er een engel in voorkomt. Daar hoeft al dat gemiep en getwijfel over dat wel of niet kan van mij niet bij. Als de hoofdpersoon het al onwaarschijnlijk vind wat er in het boek gebeurd, wat moet ik er dan mee. Ga nog gewoon lekker op in het moment; geniet van wat er gebeurt; carpe diem – stomme doos.

Als ik de laatste pagina uitlees, het boek dichtsla en het nog even in mijn handen houd, voel ik geen heimwee. Ik heb het met liefde en plezier gelezen, maar voel geen hunkering naar mee. Ik lees nogmaals de achterflap en blijf hangen bij de laatste regels. ‘Zeelenbergs kracht om menselijke emoties in taal om te zetten is subliem.’ Ik citeer dat hier, maar op de achterflap staan er geen aanhalingstekens om. Blijkbaar is dat een vaststaand feit, niet de citeerbare mening van een persoon.

‘Het verhaal blijft steeds suggestief. Wat is waan en wat is werkelijkheid?’ Dat staat er mooi, maar het is niet waar. De twijfel van de hoofdpersoon wordt wel mooi uitgeschreven, maar het verhaal zelf is nergens suggestief. De handelingen zijn levensecht en evident. De gevoelens, ook de gevoelens van twijfel, zijn eenduidig, zoals het boek en zelfs de titel mooi maar eenduidig zijn. Als een stil vertrek.

Ik vond het prachtig. Het is af.