Eeuwigheid Verzameld Helene Kröller-Müller (1869-1939)

Met heel veel interesse ben ik eindelijk gestart met het lezen van deze biografie.
Een omvangrijk werk met een grote informatiedichtheid.
Centraal staat hierin Helene als kunstverzamelaarster. Zij maakt een ontwikkeling door waarin ze geleidelijk aan niet meer verzameld vanuit haar eigen smaak en behoefte aan een privécollectie, maar zich meer en meer richt op een collectie voor een museum.
Helene raakt hier meer en meer door gericht op haar toekomstige nalatenschap.
Rovers heeft deze kant van Helene het sterkst naar voren gehaald. En passant krijgen we veel inzicht in de ontwikkeling van kunst, de verkoop en handel daarin.
De kunst staat centraal en Rovers zet Helene in het licht van die ontwikkeling.
Het innerlijk leven van Helene komt zeker uit de verf, maar het is een gemis dat er niet meer tekstdelen uit haar brieven worden geciteerd. Wat we lezen zijn zinsdelen, maar nooit hele brieven. In het begin van het boek wordt de relatie tussen Helene en haar soulmate Sam van Deventer benoemd, maar of hierin later nog een ontwikkeling zat wordt niet geschetst. Weinig zicht krijgen we op de relatie tussen Helene en haar man Anton, die vooral als zakenman wordt neergezet, maar niet als vader of echtgenoot. Hij wordt geen mens van vlees en bloed.
Juist omdat we zoveel informatie krijgen over de kringen waarin Helene verkeert (sociaal in Rotterdam en later in Den Haag) mis ik een typering van haar als vrouw. Helene is niet alleen moeder, maar wil en verkrijgt ook een maatschappelijke rol. Iets meer duiding van het emancipatorische element in haar leven en de spanning tussen het ouderwetse en vooruitstrevende in haar karakter zou Helene nog wat meer recht hebben gedaan.

Eva Rovers schreef met vlotte pen een vuistdikke biografie over Helene Kröller-Müller (1869-1938), een vroege ontdekker van het werk van Van Gogh. Het knappe is dat Rovers de tegenstrijdigheid in het karakter van Kröller-Müller weet aan te tonen. Klassiek religieus gevormd legt Helene als jonge vrouw met grote tegenzin belijdenis van haar geloof af. Maar eenmaal volwassen geworden ontdekt zij een diepe religieuze lading in het werk van Van Gogh, een ontdekking die feitelijk niet in haar overwegend burgerlijke leven past. De auteur weet ook aannemelijk te maken dat Kröller-Müller zich op het verzamelen van kunst wierp om iets door te geven van datgene wat zij waardevol vond voor het nageslacht. Dit als tegenwicht tegen de teleurstelling die zij ondervond in de volwassenheid van haar kinderen, die, anders dan zij verwachtte, weinig gedreven waren en ook in de familiezaak niet goed tot hun recht kwamen. Het boek geeft ook een uitstekend inzicht in het tijdbeeld van de periode die voorligt. Het Kröller-Müller museum op de Veluwe is de nalatenschap van Helene Kröller-Müller voor kunstminnaars, speciaal voor de liefhebbers van Van Gogh. Een aanrader!

Een zeer gedegen boek waarin de tijdgeest en de Grote Namen uit die periode gaan 'leven'. Knap geschreven.
Het enige nadeel is het bindwerk van dit zware boek van ongeveer 600 pagina's. Halverwege laat de lijm los en zit je met een aantal losse onderdelen in je handen.

Een prachtige biografie van dezelfde auteur van Boudewijn Buch. Ook deze vrouw verzamelde de wereld en bracht haar collectie wel onder in een museum. Buch deed dat niet, of kon dat niet. De vrouw was rijk, Buch moest er hard voor werken. Deze vrouw liet haar collectie midden in de natuur opgaan. Een weelde voor oog, oor en neus. Een mooie compositie van een leven.