Francesco Manara - Rossini: The String Sonatas (2 CD)

Opzij Mendelssohn: nieuwe opnamen van zes zomerse strijkkwartetten gecomponeerd door de wonderbaarlijk begaafde tiener Rossini.

Deze sonates, pittig en urbane, zijn het werk van de jonge Rossini, die mogelijk maar niet zeker 12 jaar was toen ze werden gecomponeerd, terwijl hij zijn zomervakantie doorbracht op het familielandgoed van de aristocratie van Ravenna. Ze zijn erg leuk, want de componist schreef ze oorspronkelijk voor twee violen, cello en contrabas, en zette een aantal hindernissen voor zijn vriend de contrabassist Agostino Triossi. Rossini's jeugd wordt hoe dan ook snel onbelangrijk bij het beluisteren van deze werken, die een vloeiendheid en finesse laten zien die veel componisten moeilijk zouden kunnen evenaren, ongeacht hun leeftijd.

De stukken werden later door anderen getranscribeerd voor gewoon strijkkwartet, voor houtblazerskwartet, zelfs voor volledig strijkorkest, in welke hoedanigheid vier ervan werden opgenomen door de Berliner Philharmoniker en Karajan. Rossini's originele versie behoudt echter een ongeëvenaarde frisheid van expressie, en niemand kan nalaten vermaakt te worden door de openlijke dramatiek van nr. 6, met het laatste deel dat stijgt in de chromatische golven die zo geliefd zijn bij Berlioz, of de soms galopperende inspanningen van de contrabassen, die hun beurt geven aan figuraties die meer op hun plaats zijn bij de violen.

Hoewel de Sonates niet ontbroken hebben aan opnamen, zijn er maar weinig die zo royaal en passend gekoppeld zijn aan het bonusstuk hier. Dit is een Duet voor cello en contrabas in D groot uit Rossini's rijpere jaren: hij was toen 32 jaar oud, een beroemdheid in heel Europa en verbleef in Londen met een andere aristocratische instrumentalist, een Engelse cellist op zoek naar repertoire voor zijn vriend, de virtuoze bassist Domenico Dragonetti, die carrière had gemaakt in de Engelse hoofdstad. Het Duo is een substantieel driedelig stuk, geproportioneerd volgens dezelfde klassieke lijnen als de Sonates en niet minder aantrekkelijk.

Alle vier deze Italiaanse musici zijn hoofdrolspelers in het orkest van het Teatro alla Scala in Milaan, de bovenste drie zijn leden van het Quartetto d'Archi della Scala, en hun uitvoeringen zijn dan ook doordrenkt van het levendige, inheemse gevoel voor deze vreugdevolle muziek, waarin zij net zo 'op vakantie' zijn als de componist was toen hij het schreef.

Gioacchino Rossini (1792-1868) was de belangrijkste Italiaanse componist van de eerste helft van de negentiende eeuw. Geboren uit werkende musici - zijn vader was hoornist, zijn moeder operazangeres - veroverden zijn opera's, zowel komische als serieuze, de Maples, Italië en later de rest van de wereld. Zijn stijl is zinnelijk, briljant en ritmisch vitaal, een constante bron van verrukking en opwinding.
Rossini was pas twaalf jaar oud toen hij tijdens de zomervakantie, die hij in 1804 doorbracht op het landgoed Conventello in Ravenna, in het huis van de familie Triossi, de 'Sei sonate a quattro' componeerde. Rossini was uitgenodigd door de jonge Agostino Triossi, een autodidactisch contrabassist, die hem had gevraagd kamermuziek te schrijven voor hem en voor zijn neven Luigi en Giovanni Morini, die respectievelijk viool en cello speelden.
Na hun compositie is de traditie ontstaan ze vaak uit te voeren in transcriptie voor strijkensembles, hoewel de uitvoering, volgens de oorspronkelijke tekst, (zeker beter), de levendige dialoog tussen de instrumenten benadrukt.
De huidige opname wordt in de oorspronkelijke vorm gespeeld door vier strijkers, Francesco Manara (viool), Daniele Pascoletti (viool), Massimo Polidori (cello) en Francesco Siragusa (contrabas), in de beste Italiaanse traditie van het instrumentale Belcanto.