Het grote gelijk

Rik Torfs begeeft zich in “de fictie” na zijn halve leven, in vele formats, in het belendende perceel te hebben vertoefd. Een roman dus. Maar volgens zijn welbekende recept is het ook hier you do’nt see what you get, omdat steevast het verhaal zo overgoten is met een ironische saus, zeer uitzonderlijk uitdijend naar cynisme, dat je nooit moet voortgaan op wat er staat maar moet zoeken wat Rik Torfs eigenlijk bedoelt. En dan is het best dat je Rik Torfs een beetje kent. Of denkt te kennen.
Dus een roman die geen roman is, een filosofisch vertoog dat allerminst filosofie wilt zijn, een me too verhaal dat daar maar van heel ver mee te maken heeft, een maatschappijkritisch verhaal dat met alle vezels aan zijn maatschappelijk spel vasthangt, een anti-elitair verhaal waar het elitaire denken van afdruipt (Cava de nieuwe limonade, Aloxe Corton de norm, Montepulciano d’abruzzo enkel de naam belet je deze wijn direct in de wc te gieten), een diep spiritueel verhaal dat aan de lopende band bijzonder kritisch (bijna cynisch) over het kerkelijke gebeuren reflecteert, zijn voorliefde voor de Brieven van Paulus enz. enz. Kortom, Rik Torfs van kop tot teen.
Dus je kan bij lectuur, ad libitum, vele kanten uit, met het gevaar dat niemand aan dit boek 5 sterren zal geven omdat haast zeker een aantal passages je niet aanspreken zo niet irriteren.
Tevens, en dat is dan weer leuk, lees je plots een hoofdstukje (het zijn er 43) waar de scherp waarnemende en nog scherper formulerende columnist bovenkomt. Ja, je ziet aan de lopende band typetjes passeren die ik zo herken uit mijn alledaagse leefwereld van vroeger en nu. Want dit is wel bijzonder: het verhaal speelt zich geheel af in mijn eigen kleine streek, de voor-Kempen, Herentals en grote omgeving, een streek die ikzelf via het fietsen redelijk goed ken en waar ik me, in zijn bekrompenheid zo thuis voel. Maar let op: you do’nt see what you get: dit is geen streekroman.
Maar bovenal denk ik dat de auteur hier geen autobiografie dan wel een zeer kleurrijke selfie wilt meegeven waarop voor de invoelende lezer zo oneindig veel te zien is. Zoveel decors in één beeld: het politieke (CVP) decor, het justitiële decor, het academische decor, het filosofische decor, het erotische decor, en vooral het IK-decor waarin de auteur zwelgt en waarin hij door de figuur van Olivier, al van in de dorpsschool zijn tegenvoeter, tot op de laatste bladzijde, als een alter ego tot de orde wordt geroepen, minstens tot een mate van zelfrelativering aangemaand.
Nog één facet dat bij mijn lectuur zwaar aansloeg: het spirituele en ook het religieuze. Ik denk aan zijn beschouwingen bij Psalm 23 Mijn Herder zijt Gij o Heer. Zijn stille hoop op gene zijde. Een grens die noodzakelijk een sprong in het duister vraagt. Maar ja, ik zei het eerder al, niet iedereen zijn “meug”.
Ik heb alleszins, stiekem twee A4-tjes gevuld met gouden quotes. Eentje? “Slimme vrouwen zijn mooier dan mooie”.