Het ravijn Luisterboek Tooltip Luisterboeken beluister je met de bol.com Kobo app.

Geschreven bij Ravijn

In januari 2010 werd ik getroffen door een CVA. Na enkele dagen kreeg ik "Het Ravijn".
Het boek toen gelezen; een hoofdstuk per dag. Het verhaal was voor mij herkenbaar. Toen wist ik wat mij te wachten / te doen stond. Ik dacht "wat Pam kan, kan ik ook". Het boek is voor mij mede een stimulans geweest om hard te werken aan mijn herstel; hetgeen in bijna twee jaar is gelukt.
Met dank aan Max Pam.

Geschreven bij Het Ravijn 6 Cd Luisterboek

Max Pam zakte op een zondagochtend op zijn slaapkamer in elkaar en was kort bewusteloos. Een bloeding in de rechterzijde van zijn hersenen veroorzaakte onder andere een verlamming van de linkerkant van zijn lichaam. Op zes CD’s leest hij het verhaal van zijn ‘tikje’, de lange maanden van zijn lichamelijk herstel, zijn onderzoek naar hoe het brein werkt en wat er kapot aan kan gaan en vooral van zijn angst nooit meer dezelfde te worden en dat misschien niet eens te beseffen.

Ziekte is privé in zijn beleving op het moment dat ze je overkomt, maar gevoelens over de plotselinge toedracht (waarom ik) en onzekere toekomst (kan het weer gebeuren) van de zieke zijn universeel. Pam doet ze haarfijn uit de doeken. In wetenschappelijke publicaties en de literatuur leest hij over mensen die hetzelfde overkwam, over het verschil tussen hersenbloeding en herseninfarct en over de jongeman die nooit meer zijn eigen linkerbeen herkende als het zijne en het vreemde lichaamsdeel uit bed duwde en er zelf achteraan viel.

Daardoor weet hij zeker dat hij langzaam en misschien helemaal nooit meer helemaal zal herstellen. En beseft hij zich dat hij het, door dezelfde oorzaak waardoor hij eerder door zijn linkerbeen zakte, het met het waarnemen van het functioneren van zijn eigen lichaam helemaal mis kan hebben. Een onzekerheid die nog veel erger is dan de kans dat het nog eens kan gebeuren.

Max Pam schreef met Het Ravijn een indringend persoonlijk relaas van een ziekte. Hij doorvlocht zijn geschiedenis met de feiten die hij verzamelde in zijn behoefte te weten hoe het kwam en hoe het verder zou gaan en illustreerde wat hij meemaakte en voelde met passende beelden uit de literatuur.