Jonathan Powell - Sorabji: Sequentia Cyclica (7 CD) super Dies Irae ex Missa pro Defunctis

Een langverwachte Sorabji première op schijf: de acht uur durende cyclus van 27 variaties gebaseerd op de 'Dies Irae' en Requiem Mis plainchants, uitgevoerd door een van de meest toegewijde moderne exponenten van de componist.

Zoals Jonathan Powell uitlegt in een onschatbaar essay in het boekje, is de huidige opname het resultaat van jarenlange kennismaking met en voorbereiding van deze muziek. Hij is bij uitstek geschikt om de enorme taak op zich te nemen om een van Sorabji's meest ambitieuze partituren te leren, aangezien hij al verscheidene openbare uitvoeringen heeft gegeven van het vijf uur durende Opus clavicembalisticum, dat in vergelijking daarmee bijna een repertoirewerk is, tenminste voor toegewijde volgelingen van deze meest excentrieke, quixotische, teruggetrokken en toch visionaire van de 20e-eeuwse componisten.

In 2011 voerde Powell voor het eerst de Sequentia Cyclica uit, nadat hij de muziek sinds 2002 had bestudeerd, en sindsdien heeft hij nog vier en een halve openbare uitvoeringen gegeven. Sorabji probeerde de uitvoering van zijn muziek te beperken, en slaagde daar in het algemeen in, tot vertolkers "met pit, vastberadenheid en uithoudingsvermogen," zulke "zeldzame vogels" dat men erop kan vertrouwen "dat ze uit intern bewijs kunnen afleiden wat voor behandeling de muziek vraagt," en in Jonathan Powell heeft de componist een waardig pleitbezorger en opvolger voor mensen als Yonty Solomon en John Ogdon.

En aan Egon Petri, de opdraagster van Sequentia Cyclica, toen Sorabji de partituur in 1949 had voltooid. Petri was de belangrijkste nog levende leerling van Ferruccio Busoni - nog zo'n componist die tijdens zijn leven verbijstering en extravagante lof oogstte - en vanaf de openingsschets van het Dies Irae gezang wordt duidelijk dat de cyclus zich zal ontwikkelen volgens de principes van Sorabji's bijzondere, van Busoni afgeleide, door Liszt gegenereerde formule van ingewikkeld contrapunt en weelderige harmonieën. Zoals altijd pretendeert Sorabji niet het leven van de uitvoerder gemakkelijk te maken, door op sommige plaatsen over zes notenbalken te schrijven, en veel van de expressie over te laten aan de intuïtie van de pianist. Hij beschouwde het echter als "het hoogtepunt en de kroon van zijn werk voor piano" De eerste opname ervan is dan ook een mijlpaal, die door pianofielen over de hele wereld zal worden verwelkomd en nagestreefd.

Khaikosru Sorabji (1892-1988) is een van de meest raadselachtige en controversiële componisten van de 20e eeuw. Grotendeels autodidact koos hij zijn eigen weg, nooit passend in een school of stroming. Zijn stijl is zeer idiosyncratisch, geïnspireerd door laat-romantici als Busoni en Szymanowski.
Kenmerkend voor zijn pianomuziek zijn de enorme proporties en texturale dichtheid van zijn werken, waarvan sommige meerdere uren in uitvoering duren, waardoor de uitvoerder en het publiek tot het uiterste worden belast.
Deze nieuwe CD set presenteert de eerste opname van de Sequentia Cyclica Super Dies Irae, een massief werk op basis van het beroemde Dies Irae-klankgezang uit de Requiem-mis. Het bevat 27 variaties, variërend in lengte van een paar minuten tot meer dan een uur, in totaal meer dan 8,5 uur lang. Het werd geschreven in 1948/49 en Sorabji beschouwde het werk als "het hoogtepunt en de kroon van zijn werken voor piano en, naar alle waarschijnlijkheid, het laatste dat hij zal schrijven".
Het is onmogelijk om het werk in een paar zinnen te beschrijven, zoals alle werken van Sorabji moet het in zijn geheel worden ervaren om in het reine te komen met zijn enorme implicaties en reikwijdte.
De uitvoering is een ware tour de force van pianist Jonathan Powell, die het werk verschillende keren live heeft uitgevoerd. Hij is ook de auteur van het lange en verhelderende booklet essay.