Leraar in oorlogstijd Ebook Tooltip Ebooks kunnen worden gelezen op uw computer en op daarvoor geschikte e-readers. Reconstructie van een vader

Geschreven bij Leraar in oorlogstijd

Mart Benders is opgegroeid bij haar strenge, maar rechtvaardige moeder “Di”. Ze heeft nog twee zussen en hun vader hebben ze nooit gekend. Johan Benders overleed in de gevangenis in 1943. Hij pleegde tijdens Wereldoorlog II zelfmoord, omdat hij niemand wou verraden en anderen wou beschermen. Omdat hij thuis werd doodgezwegen, kent Mart hem alleen van de foto op de schoorsteenmantel en het stukje aluin dat hij achterliet.
Voor hen is het normaal dat hun gezin geen vader kent.
Moeder is hun opvoeder en is de hoeksteen van het gezin. Uiteindelijk wordt Mart toch wel nieuwsgierig. Toch durft ze pas op onderzoek te gaan naar haar vader als haar moeder gestorven is. Eerder wou ze haar moeder, die na de dood van haar man nooit meer de oude werd, niet kwetsen met oude wonden open te rijten.

Mart ontdekt dat haar vader leraar geweest is op het Amsterdams lyceum tijdens de oorlog, als ze daar zelf studeert. Stilaan wil ze meer weten en ze gaat op zoek naar wie haar vader echt was. Via gesprekken, brieven en telegrammen met oud-leerlingen, docenten en vrienden van Johan Benders leert ze meer over wat er tijdens de oorlog gebeurde. Zo leert ze niet alleen haar vaders verleden kennen, maar ontdekt ze ook een andere kant van haar moeder. Uiteindelijk blijkt dat hun gezin een belangrijke rol had in het verzet. Samen hielpen ze Joden onderduiken, vervalsten ze paspoorten en hielpen ze waar mogelijk. Op het lyceum werden de leraren en de rector stilaan geconfronteerd met de jodenvervolging. Velen benutten al hun mogelijkheden en Marthe‘s vader werd door iedereen gezien als een hartelijk, warm en moedig mens die veel goeds deed. Op het lyceum was de zinloosheid en pijn die de Duitse bezetter teweegbracht, duidelijk merkbaar. Joodse leerlingen en docenten werden vanaf 1941 weggehaald en wie sympathiseerde met hen werd genadeloos afgestraft. Ondanks de harde maatregelen bleek dat Johan en rector Gunning onverschrokken bleven doorgaan om mensen te helpen.

In dit non-fictie verhaal krijg ik een beeld van een vader die vocht tegen de gruwel van oorlog. Ik moet bekennen dat ik soms verdronk in alle feiten en data. Het boek is vrij afstandelijk geschreven, als een soort van verslag, maar tussen de lijnen door ontdek ik hoe wreed de Tweede Wereldoorlog was. Gelukkig waren er tijdens alle kwaad ook nog mensen die het juiste probeerden te doen. Het zijn vooral de leuke of gruwelijke anekdotes uit dit boek, die me geraakt hebben.

Door alle informatie besluit Mart om een speciale erkenning aan te vragen voor haar vader om hem en zijn vrienden postuum te eren voor hun heldendaden.

Leraar in oorlogstijd gaat over de idealistische en hartelijke leraar, de moedige verzetsheld, maar vooral over een vader op papier, die een gezicht wordt. Naast Johan Benders gaat het over een dappere school, andere helden en over de generatie die na de oorlog komt. Een non-fictie boek waarin naast de pijn toch ook de hoop doorsijpelt

https://indeboekenkast.wordpress.com/?s=Leraar+in+oorlogstijd+

Geschreven bij Leraar in oorlogstijd

Het boek geeft een inkijk in de belevingswereld van een kind van een verzetsheld. Het verhaal gaat niet zozeer om de verzetsdaden, maar om de impact die de verzetsdaden hebben gehad op de familiesituatie, haar eigen opvoeding, de relatie met haar moeder en dit bij elkaar op de hoofdpersoon zelf.
Het boek mocht soms wat meer snelheid hebben door de vele details, maar het is zeker boeiend om te lezen hoe het is geweest als 'dochter van'. En dat het ook moeilijk moet zijn als dochter van door de impact van de gebeurtenissen.

Geschreven bij Leraar in oorlogstijd

Bij het zien van de schitterende cover van Leraar in oorlogstijd van Mart Benders verwacht je niet dat er een heftig verhaal achter zit. De titel spreekt boekdelen. Je verwacht een boek te gaan lezen over een leraar die vertelt hoe het is om een leraar in oorlogstijd te zijn en tegelijkertijd een gezin te onderhouden, daar tijd voor vrij te maken. Het verhaal blijkt iets anders te liggen.

In het voorwoord vertelt Mart Benders hoe zij er op kwam om dit boek te schrijven, waarom ze niet eerder een zoektocht is gestart, waarom ze niet wilde dat het verhaal van haar vader verloren zou gaan, maar behouden moest blijven. Daarnaast vertelt ze hoe ze het boek vorm heeft gegeven.

Het is niet alleen het verhaal van Johan Benders, hoewel hij wel de hoofdpersoon is en het voornamelijk over hem gaat, gaat het ook over het Amsterdams Lyceum. Een school die voor veel leerlingen van toen heel belangrijk zou zijn in de Tweede Wereldoorlog en daarna. Waar veel Joodse leerlingen op andere scholen niet (meer) terecht konden, konden ze dat wel op het Amsterdams Lyceum, waar de lessen zelfs werden aangepast. Het verhaal vertelt ook hoe het Lyceum streng in de gaten werd gehouden opdat men wel les gaf zoals dat in de oorlog moest.

Via brieven, foto's, dagboekfragmenten en persoonlijke verhalen van mensen die Johan Benders hebben gekend, krijg je een heel goed beeld van wie hij was, wat voor leraar hij was, wat voor man hij was, hoe hij als echtgenoot en vader was, wat voor rol hij in het verzet heeft gespeeld en waarom hij zelfmoord pleegde. Dat laatste zegt heel veel over hem en, hoe naar ook, je kan er alleen maar begrip voor hebben.

Mart Benders vertelt daar tussendoor hoe haar jeugd was, hoe haar moeder verder ging nadat haar man was opgepakt en later te horen kreeg dat haar man niet meer leefde, wat voor moeder haar moeder was. Hoe haar moeder geprobeert heeft om naast haar dochters een goede jeugd te bezorgen, ook voor anderen altijd klaar te staan, om te hulp te schieten als dat moest. Je kan alleen maar bewondering hebben voor hoe ze zich al die jaren heeft gered en achteraf begrijp je wel waarom ze liever niet over haar man en de oorlog sprak.

Kortom; Leraar in oorlogstijd van Mart Benders is een boeiend verhaal over de zoektocht naar wie Johan en Di Benders waren, hoe hun jeugd was, hoe ze elkaar ontmoet hebben, hoe hun huwelijk was en wat hun rol in het verzet was. Waarom Di niet over haar man en de oorlog kon of wilde praten na de oorlog. Ook is er nog een verslag over een bevriend Joods echtpaar van haar ouders waarin je kan lezen hoe groot de impact van de Holocaust was, de bezetters te werk gingen om de Joden op te pakken.