Natuurlijk niet! 32 mythen in de moderne natuurkunde

Geschreven bij Natuurlijk niet!

Erg leuk boek met wetenschappelijke verhalen. Leuk geschreven en verrassend. Ik heb het boek eigenlijk voor slechts 1 verhaal gekocht omdat ik wilde weten hoe het precies zat. De andere verhalen waren vervolgens even boeiend om te lezen.
Een stuk wijzer ervan geworden en het levert ook nog eens leuke gespreksstof op. Sterke verhalen die, wat de toehoorder mogelijk later merkt, geen sterke verhalen blijken.

Cruijff sprak de wijze woorden: 'Je gaat het pas zien als je het doorhebt'. Alleen als je de finesses van grote vraagstukken van de natuurkunde echt doorhebt, dan pas kun je er zo helder en zo vol zelfvertrouwen over schrijven. En dàt kan Roel Andringa-Boxum als geen ander! Hij bezit de unieke combinatie van diepgaande kennis (gepromoveerd) en het vermogen om complexe materie op bijna speelse wijze over te dragen (groot didactisch talent). Dat laatste doet hij in dit boek zonder formules en gebruikt vooral illustraties en analogieën. Het knappe is dat hij scherp de grenzen van de werking van een analogie bewaakt en voorkomt dat hij onbedoeld een nieuwe mythe in het hoofd van lezer induceert. Het boek prikkelt de lezer continu om de materie echt te leren begrijpen. De schrijver blijkt ook nog eens leraar natuurkunde en met zo’n passie voor het vak en diep begrip van de materie, dan ben je gezegend als leerling. Het zou me dan ook niets verbazen als er een sluimerend natuurkunde talent uit één van zijn klassen, van hem precies de juiste intellectuele duw gaat krijgen om later de nieuwe Einstein te worden.

Het is een erg goed geschreven boek en heb het in drie avonden helemaal uitgelezen. Het knappe is dat de 32 mythen over de moderne natuurkunde op een soort “federatieve wijze” besproken worden. Je kunt op zich iedere mythe autonoom lezen, maar er zit ook een hele duidelijke samenhang tussen de mythen en vrijwel alle deelterreinen van de natuurkunde komen aan bod. Nadat ik het boek uit had ben ik eens eerlijk gaan tellen door hoeveel mythen ik in het verleden verleid ben en kwam tot maar liefst 22 van de 32 mythen (waarbij ik de mazzel had onlangs een Youtube-filmpje over de essentie van elektriciteit gezien te hebben). Bij sommige mythen zat ik qua begrip gewoon schokkend fout en bij andere was het meer een “devil in the detail” moment om mijn bestaande kennis vollediger te maken. Heb echter zelden een natuurkunde boek met zoveel ‘snapmomenten’ gelezen!

Ook nog even een compliment aan degenen die het boek geredigeerd hebben. Heb het grondig gelezen en ben geen enkele typo tegengekomen. Enkel een kleine rekenfout op p204 waar 2^10 gelijk moet zijn aan 1024, maar dat heeft de schrijver er vast expres ingestopt. Net zoals ze vroeger in het proefschrift wel eens twee pagina’s aan elkaar plakten en daartussen een briefje deden met daarop “wie dit leest krijgt tijdens mijn dissertatie een reep chocolade” :-)

Het boek lijkt me uitermate geschikt voor middelbare scholieren en beginnende studenten om te voorkomen dat de populaire mythen grip op ze krijgen (vergeet ‘cognitieve overload’, beter leer je de basis in één keer grondig, goed en compleet) en voor de volwassen doelgroep biedt dit boek een voortreffelijk medicijn tegen de almaar toenemende mystificatie van de wetenschap (“ach, het is ook maar een geloof”). Mijn aanbeveling: stop met dwalen, lees dit boek!